Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Czeluśniak Sędziowie WSA Maria Zawadzka (spr.) WSA Hanna Knysiak-Sudyka Protokolant sekretarz sądowy Renata Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 stycznia 2019 r. sprawy ze skargi P. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 30 lipca 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia nienależnie pobranych świadczeń skargę oddala
Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia 30 lipca 2018 r., sygn. akt [...], po rozpatrzeniu odwołania P. K. (dalej jako skarżący) utrzymało decyzję w mocy Wójta Gminy z dnia [...] 2018r., nr [...] odmawiającą skarżącemu umorzenia w całości lub w części kwoty nienależnie pobranych świadczeń.
Powyższe decyzje zostały wydane w następującym stanie prawnym lub faktycznym:
Skarżący złożył wniosek o umorzenie w całości kwoty nienależnie pobranego świadczenia. Organ przeprowadził postępowanie wyjaśniające, w wyniku którego nie stwierdzono podstaw do umorzenia. Zgodnie z art. 98 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U.2017.1769), dalej zwana ustawą, świadczenia nienależnie pobrane podlegają zwrotowi bez względu na dochód strony. Sytuacji skarżącego nie udało się dokładnie ustalić z uwagi na działania samej strony (uniemożliwienie przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego, wielokrotne przesuwanie terminów, powoływanie się na oczekiwanie na opinie innych instytucji - RPO). W dniu 12 stycznia 2018 r., skarżący zgłosił się do GOPS, aby złożyć zeznania w niniejszej sprawie, jednak z niewiadomych przyczyn nie wyraził zgody na przesłuchanie w gminie swojego zamieszkania. W toku zeznań odmówił złożenia oświadczenia majątkowego, zaniżył wysokość stałych dochodów swojej rodziny, nie przedłożył również dokumentów, które potwierdzałyby szczególnie trudną sytuację rodziny (zdrowotną, finansową, majątkową). W ocenie organu I instancji skarżący nie współpracował z pracownikiem socjalnym, co zgodnie z art. 11 ustawy, może to stanowić podstawę do wydania decyzji odmownej. Podobne rozstrzygnięcie zawiera także art. 107 ust. 4a i ust. 5 ustawy. Takie postępowanie skarżącego w znaczny sposób utrudniło organowi zebranie niezbędnych informacji, natomiast dokumenty i informacje przedstawione przez samego skarżącego nie wskazały na wystąpienie w sprawie szczególnych okoliczności uzasadniających umorzenie kwoty nienależnie pobranego świadczenia.
W odwołaniu skarżący zarzucił zaskarżonej decyzji naruszenie:
- art. 98 w zw. z art. 104 ust 4 ustawy o pomocy społecznej, poprzez zaniechanie rozpoznania meritum sprawy tzn. czy zachodzą przesłanki do odstąpienia od żądania zwrotu świadczenia, "umorzenia kwoty świadczenia, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty i inne;
- art. 80 K.p.a., poprzez błędna ocenę materiału dowodowego;
- art. 7 i art. 8 K.p.a. poprzez niepodjęcie dostatecznych kroków do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy;
- art. 11 oraz 107 ust. 4a i ust. 5 ustawy, poprzez błędne przyjęcie, że znajdują one zastosowanie w przedmiotowej sprawie;
- art. 104 ust. 4 ustawy poprzez błędne przyjęcie, że nie zachodzą szczególnie uzasadnione przypadki odstąpienia od zwrotu świadczenia względnie umorzenia nienależnie pobranego świadczenia, błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że strona zaniżyła wysokość stałych dochodów rodziny oraz, że odmówiła współpracy z organem.
Decyzją z dnia 30 lipca 2018 r., Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy powołał art. 98, art. 104 ust. 4, art. 107 ust. 4a i ust. 5 ustawy o pomocy społecznej oraz wskazał, że na mocy decyzji z dnia [...] 2011 r. nr [...] skarżący otrzymał zasiłek celowy w kwocie 233.266,00 zł z przeznaczeniem na zakup budynku mieszkalnego. Decyzja ta dnia [...] 2011 r. została utrzymana w mocy przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze. Wyrokiem z dnia 7 listopada 2012 r. sygn. akt III SA/Kr 1372/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji. W dniu 25 czerwca 2013 r., sygn. akt I OSK 521/13 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną skarżącego w przedmiotowej sprawie. W dniu [...] 2015 r. organ I instancji wydał decyzję ustalającą, że pobrany przez skarżącego zasiłek celowy jest świadczeniem nienależnie pobranym. Decyzja ta została utrzymana w mocy przez SKO w dniu [...] 2015 r. Skarga skarżącego na powyższą decyzję została oddalona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 23 października 2015 r. sygn. akt III SA/Kr 359/15. W dniu 19 lipca 2016 r. została także oddalona skarga kasacyjna w przedmiotowej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt I OSK 357/16).