Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Michna Sędziowie WSA Halina Jakubiec (spr.) NSA Krystyna Kutzner Protokolant Aleksandra Grabiec po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 marca 2017 r. sprawy ze skargi M. S. i A. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 28 lipca 2016 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania dodatku wychowawczego I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji, II. przyznaje od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na rzecz adwokata Ł. S. kwotę 480,00 (słownie: czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, podwyższoną o stawkę podatku od towarów i usług obowiązującą dla tego rodzaju czynności w dniu orzekania.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia 28 lipca 2016 r. nr [...] utrzymało w mocy decyzję Starosty z dnia [...] 2016 r. nr [...] o odmowie przyznania dodatku wychowawczego w wysokości 500 zł miesięcznie dla małoletniego K. S. urodzonego w dniu 6 stycznia 2006 r. umieszczonego w rodzinie zastępczej spokrewnionej w osobach M. i A. S.
Jako podstawa prawna decyzji wskazany został przepis art. 80 ust. 1 i 1 a, art. 226 ust. 5 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2016 r., poz. 575).
Z uzasadnienia ww. decyzji wynika następujący stan faktyczny:
M. i A. S. złożyli w dniu 6 kwietnia 2016 r. wniosek o przyznanie dodatku w wysokości świadczenia wychowawczego na dziecko K. S. Wnioskodawcy na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego Wydział III Rodzinny i Nieletnich z dnia 20 listopada 2009 r. sygn. akt [...] zostali ustanowieni rodziną zastępczą dla K. S.
Starosta odmówił przyznania skarżącym wnioskowanego świadczenia (opisaną na wstępie decyzją z dnia [...] 2016 r.) uznając, że prawo do tego świadczenia uzależnione jest od pobierania przez wnioskodawcę świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka, o którym stanowi przepis art. 80 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Skarżący natomiast pobierają to świadczenie na zasadach określonych przepisem art. 226 ust. 5 ww. ustawy tj. w oparciu o ustawę o pomocy społecznej.
M. i A. S. w odwołaniu od ww. decyzji podnieśli zarzut nierównego traktowania rodzin zastępczych otrzymujących pomoc na zasadach ustawy o pomocy społecznej oraz rodzin otrzymujących pomoc na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Dodali, że potrzeby małoletniego wzrastają wraz z wiekiem.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze podzieliło ustalenia faktyczne i prawne organu pierwszej instancji, wskazując, że dla rozstrzygnięcia sprawy ma znaczenie, iż skarżący złożyli wniosek o wypłatę świadczeń dla rodziny zastępczej na dotychczasowych zasadach tj. określonych w ustawie o pomocy społecznej. Decyzją Starosty z dnia [...] 2012 r. nr [...] skarżący nabyli prawo do świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania K. S. w wysokości 988,20 zł miesięcznie w okresie od dnia 1 marca 2012 r. do dnia faktycznego opuszczenia przez niego rodziny zastępczej.
Obecnie podstawą prawną przyznawania świadczeń dla rodziny zastępczej są przepisy art. 80 ust. 1 i 1 a ww. ustawy. Przepis art. 80 ust. 1 a został dodany ustawą z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci, która weszła w życie z dniem 1 kwietnia 2016 r. Stanowi on, że rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka do świadczenia, o którym mowa w ust. 1, na każde umieszczone dziecko w wieku do ukończenia 18 roku życia przysługuje dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego określonego w przepisach o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.
Opierając się na wykładni językowej tych przepisów uznać należy w ocenie organu odwoławczego, że dodatek wychowawczy przewidziany przepisem art. 80 ust. 1 a nie ma charakteru samoistnego i może zostać przyznany jedynie osobom, które otrzymały świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka na podstawie przepisu art. 80 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.