Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Pasternak (spr.) Sędziowie WSA Janusz Bociąga WSA Maria Zawadzka Protokolant Monika Wójcik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 lutego 2014 r. sprawy ze skargi M.M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 12 lipca 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji.
Wójt Gminy K. decyzją z dnia 16 kwietnia 2013 r. znak[....] , wydaną na podstawie art. 30 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2012 poz. 1228 ze zm.) i art. 104 kpa, odmówił umorzenia M.M. należności z tytułu świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego wraz z odsetkami.
W uzasadnieniu organ I instancji wskazał, że 25 marca 2013 r. do Urzędu Gminy K. wpłynęło pismo zawierające wniosek M.M. o umorzenie należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Wnioskodawca powołał się na swoją trudną sytuacją życiową i materialną.
Organ I instancji ustalił, że M.M. obecnie przebywa w Zakładzie Karnym w T. i nie figuruje w ewidencji podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości Urzędu Gminy K. Wójt wskazał, że M.M. korzystał z pomocy społecznej w okresie od 2009 do 2012 r., nie ma majątku ani żadnego dochodu, nie ma orzeczenia o niepełnosprawności, ani też żadnych schorzeń. Organ I instancji ustalił, że na dzień wydania decyzji zadłużenie M.M. wynosiło 20.837,59 zł, zaś dłużnik przez czas pobierania świadczeń z funduszu alimentacyjnego przez wierzycielkę wpłacił tylko 62,41 zł.
Organ I instancji, argumentując odmowę umorzenia należności, wskazał, że wziął pod uwagę nie tylko środki finansowe i sytuację rodzinną, ale również możliwości zarobkowe dłużnika, wiek, stan zdrowia. Wójt podkreślił, że M.M. jest osobą młodą (urodzony 6 lutego 1984 r.), nie posiada dokumentów lekarskich stwierdzających, że jest niezdolny do pracy, w związku z tym może podjąć każdą pracę. Aktualnie nie jest zarejestrowany w urzędzie pracy i przebywa w zakładzie karnym, zaś przed osadzeniem był zarejestrowany w urzędzie pracy i miał możliwość skorzystania z oferty kursów, szkoleń w celu podniesienia swoich kwalifikacji zawodowych, co pomogłoby mu znaleźć pracę oraz spłacać zadłużenie alimentacyjne. W ocenie organu I instancji postawa M.M. , nie podejmującego żadnych działań, by wywiązać się z ciążącego na nim zobowiązania, nie dawała podstaw do umorzenia zaległości, ponieważ nie zostały stwierdzone nadzwyczajne czy losowe okoliczności, które pozwalałyby na umorzenie zadłużenia.
Odwołanie od decyzji Wójta Gminy K. złożył M. M., podnosząc, że z uwagi na fakt, iż obecnie przebywa w zakładzie karnym, gdzie pracuje nieodpłatnie i nie ma żadnego majątku, nie jest w stanie uregulować należności. Odwołujący się wskazał, że przed umieszczeniem go w zakładzie karnym pracował dorywczo i był zarejestrowany w PUP jako bezrobotny bez prawa do zasiłku. Korzystał także z pomocy społecznej w postaci świadczeń pieniężnych i gorących posiłków.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia 12 lipca 2013 r. znak: [....] , wydaną na podstawie art. 2 pkt 10, art. 30 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oraz art. 138 § 1 pkt 1 kpa, utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.
Kolegium wskazało, że rozstrzygnięcie w sprawie umorzenia świadczeń z funduszu alimentacyjnego zapada w ramach uznania administracyjnego, o czym przesądza treść art. 30 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Kolegium wyjaśniło istotę decyzji wydawanych w ramach uznania administracyjnego i stwierdziło, że organ I instancji nie przekroczył granic uznania administracyjnego i dokonał prawidłowej wykładni użytego przez ustawodawcę w art. 30 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów pojęcia "uwzględniając sytuację dochodową i rodzinną". Kolegium podkreśliło, że organ I instancji dokonał analizy sytuacji materialnej i życiowej odwołującego oraz słusznie przyjął, że oceniając możliwość umorzenia należności z tytułu wypłacanych świadczeń z funduszu alimentacyjnego, należy mieć na względzie fakt, iż M.M. jest osobą młodą, zdrową i zdolną do pracy. Dlatego umorzenie przedmiotowych należności prowadziłoby do przerzucenia obowiązku utrzymania dziecka dłużnika przez wszystkich podatników, czemu sprzeciwia się interes społeczny. Kolegium zaznaczyło, że sytuacja dochodowa i rodzinna odwołującego się może, co do zasady, stanowić przesłankę umorzenia przez organ właściwy wierzyciela tego rodzaju należności, jednakże wybór rozstrzygnięcia po dokonaniu jej analizy należy ostatecznie do organu administracji, który w rozpatrywanej sprawie przedstawił swoje stanowisko oparte o całokształcie materiału dowodowego (art. 80 kpa) oraz w sposób wyczerpujący i logiczny. Dlatego, zdaniem Kolegium, organ I instancji był uprawniony do podjęcia decyzji o odmowie umorzenia należności finansowych z tytułu wypłaconych świadczeń alimentacyjnych.