Dnia 22 kwietnia 2015 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Nowacki (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Ewa Cisowska-Sakrajda, Sędzia NSA Irena Krzemieniewska, , Protokolant Sekretarz sądowy - Dorota Czubak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 kwietnia 2015 roku sprawy ze skargi W. K. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz skarżącego W. K., kwotę 257 (dwieście pięćdziesiąt siedem) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Wnioskiem z dnia 3 lipca 2013r. W. K. wystąpił o umorzenie należności z tytułu nieopłaconych składek na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego za okres od 05.05.2003 do 05.05.2010r. Wyjaśnił, że w okresie prowadzenia działalności gospodarczej był jednocześnie zatrudniony na podstawie umowy o pracę i był przekonany, że nie ma obowiązku przekazywania składki na FUZ z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Podniósł, że w dniu 28 czerwca 2013r. otrzymał decyzję w trybie ustawy z dnia 9 listopada 2012r. Warunkiem jednak umorzenia składek na podstawie tej decyzji jest brak zadłużenia w opłacie składek, które w świetle tej decyzji wydanej w trybie powyższej ustawy nie podlegają umorzeniu, co rodzi obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 05.05.2003 do 05.05.2010r. Wskazał na trudną sytuację finansową i zdrowotną zarówno swoją jak i żony. Podniósł, że aktualnie pracuje, a jego wynagrodzenie wynosi 1.774,00 zł brutto. Żona do dnia 30 kwietnia 2013r. otrzymywała rentę, ale aktualnie jest osobą bezrobotną z prawem do zasiłku. Podkreślił, że koszty utrzymania mieszkania oraz posiadane zobowiązania kredytowe w tym kredytu hipotecznego, wynoszą 1.116 zł. Trudna sytuacja finansowa wymusza rezygnację z zakupu lekarstw mimo, że obydwoje z żoną muszą się leczyć z uwagi na występujące schorzenia. Żona jest po dwóch operacjach kręgosłupa i udarze mózgu, legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Skarżący podkreślił, że również posiada orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności. Podniósł, że z uwagi na trudną sytuację finansową nie zgłosił się na operację kręgosłupa mimo posiadanego skierowania z obawy o utratę zarobków i pozostanie bez środków do życia.
Decyzją z dnia [...] nr [...] Zakład Ubezpieczenia Społecznego odmówił umorzenia należności z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego za okres od 05.05.2003 do 05.05.2010r. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że nie ma podstaw do umorzenia W. K. należności z tytułu składek w oparciu o obowiązujące przepisy prawne. Fakt, że skarżący aktualnie ma kłopoty zdrowotne nie jest przez Zakład kwestionowany. Jednocześnie jednak oceniając zasadność umorzenia składek w kontekście ustalonego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów Zakład nie znalazł podstaw do umorzenia zobowiązań pomimo braku ich całkowitej nieściągalności. W ocenie Zakładu w oparciu o informacje wynikające z oświadczenia majątkowego skarżącego wynika, że spłata całości zadłużenia wraz z należnymi odsetkami byłaby możliwa po podjęciu przez żonę skarżącego pracy zawodowej. W odniesieniu do posiadanych zobowiązań kredytowych Zakład stwierdził, że należności z tytułu składek są zobowiązaniami publicznoprawnymi mającymi pierwszeństwo przed spłatą zobowiązań cywilnoprawnych, jakimi są zobowiązania kredytowe. Zakład uznał, że nieznajomość prawa, na którą powołuje się wnioskodawca nie może uzasadniać umorzenia należności z tytułu nieopłaconych składek. Obowiązek zapoznania się z przepisami prawa ciąży bowiem na osobie prowadzącej działalność gospodarczą, a niewiedza w zakresie obowiązujących przepisów prawa świadczy o braku zainteresowania tą sferą działalności ze strony prowadzącego działalność gospodarczą. Celem ZUS jest zapewnienie wpływu środków do budżetu Państwa i nie można z instytucji umorzenia czynić powszechnie stosowanego środka prowadzącego do zwolnienia z obowiązku uregulowania zobowiązań. Z uwagi na uznaniowy charakter decyzji o umorzeniu zadłużenia nawet w sytuacjach wystąpienia okoliczności wynikających z ważnego interesu strony, organ rentowy nie jest bezwzględnie zobowiązany do umorzenia zobowiązań wynikających z tytułu nieopłaconych składek.