Dnia 22 września 2017 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział III w składzie następującym: , Przewodnicząca Sędzia WSA Ewa Alberciak, Sędziowie Sędzia NSA Janusz Nowacki, Sędzia WSA Krzysztof Szczygielski ( spr.), , , Protokolant Specjalista Dominika Janicka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 września 2017 roku sprawy ze skargi K.K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia kwoty nienależnie pobranego dodatku mieszkaniowego uchyla zaskarżoną decyzję.
Prezydent Miasta Ł., po rozpatrzeniu wniosku K.K. o umorzenie kwoty nienależnie pobranego dodatku mieszkaniowego za okres od 1 września 2015 r. do 30 kwietnia 2016 r., decyzją z dnia [...] nr [...] orzekł o odmowie umorzenia kwoty nienależnie pobranego dodatku mieszkaniowego w wysokości 3892,22 zł., podlegającego zwrotowi w podwójnej wysokości co stanowi kwotę 7784,44 zł. wraz z ustawowymi odsetkami w wysokości 44,79 zł., co łącznie stanowi kwotę 7829,23 zł.
K.K. odwołał się od ww. decyzji wyjaśniając, że nie miał pojęcia, że osoba zameldowana nie należy do gospodarstwa domowego. Ponadto stwierdził, iż w jego ocenie spełnia warunki powierzchni użytkowej także w przypadku pozostawania w gospodarstwie domowym tylko 3 osób.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. decyzją z dnia [...], nr [...] utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.
Organ administracji publicznej drugiej instancji uzasadniając wydane orzeczenie stwierdził, że należności z tytułu nienależnie pobranego dodatku mieszkaniowego są nieopodatkowanymi należnościami budżetowymi o charakterze publicznoprawnym, o których mowa w art. 60 ustawy o finansach publicznych (ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, tekst. jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 1870 ze zm.). Powołany przepis zawiera wyliczenie przykładowych dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Bez wątpienia należności, o których mowa w art. 7 ust. 9 ustawy o dodatkach mieszkaniowych należy zaliczyć do niepodatkowych należności budżetowych o charakterze cywilnoprawnym. Należności te, w podwójnej wysokości nienależnie pobranych kwot dodatku mieszkaniowego, mają charakter sankcji. Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych wszelkie sankcje administracyjne w tym kary administracyjne, których funkcją jest represja, stanowią niepodatkowe należności budżetowe (uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 listopada 2009 r., sygn. I FPS 2/09). Zaliczając należność do otwartego katalogu z art. 60 ustawy o finansach publicznych, należy w następnej kolejności zastosować do tej należności art. 64 ustawy, który uprawnia właściwy organ do stosowania ulg określonych w art. 55. Zasady stosowania ulg (umarzanie w całości lub w części, odraczanie spłaty lub rozkładanie na raty) przewidzianych w art. 55 określa art. 56 ustawy o finansach publicznych. Decyzje wydawane w sprawach ulg w spłacie należności mają charakter uznaniowy. Oznacza to, że organ administracji ma możliwość wyboru jednego z dopuszczonych przez prawo rozwiązań. Przed dokonaniem wyboru musi jednak rzetelnie i wyczerpująco zbadać stan faktyczny, wysłuchać argumentów strony oraz w logiczny sposób uzasadnić, dlaczego w konkretnym przypadku zostało podjęte takie, a nie inne rozstrzygnięcie. W myśl powołanego wyżej art. 56 ust. 1 pkt 5 ustawy o finansach publicznych, należności, o których mowa w art. 55, mogą być umarzane w całości w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym. Taka regulacja obliguje organ administracji publicznej do rozważenia zarówno jednej, jak i drugiej przesłanki. Orzekając o umorzeniu należności, organ za podstawę rozstrzygnięcia może przyjąć albo przesłankę ważnego interesu dłużnika, albo przesłankę interesu publicznego, albo obie te przesłanki łącznie.