Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Marek Zalewski (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Ewa Ibrom,, Sędzia WSA Jadwiga Pastusiak, Protokolant Sekretarz sądowy Sylwia Bałaban, po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 26 maja 2011 r. sprawy ze skargi Wojewody L. na uchwałę Rady Gminy Dz. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie usytuowania miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych 1. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały; 2. określa, że uchwała nie podlega wykonaniu.
W dniu 18 marca 2010 r. Rada Gminy Dzwola podjęła uchwałę Nr XXVII/187/2010 w sprawie zasad usytuowania na terenie Gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych (Dz. Urz. Woj. Lub. z 2010 r. Nr 91, poz. 1437).
Przedmiotową uchwałą, powołując się na przepisy art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm. - dalej jako u.s.g.) oraz art. 12 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r., Nr 70, poz. 473 ze zm. - dalej jako ustawa o wychowaniu w trzeźwości), ustalono, że "usytuowanie miejsc sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych na terenie Gminy Dzwola nie może znajdować się w najbliższej okolicy: 1) szkół, 2) kościołów, 3) cmentarzy." (§ 1 ust. 1 uchwały) oraz określono, że "użyte w uchwale określenie ‘najbliższa okolica’ należy rozumieć w świetle przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi" (§ 1 ust. 2 uchwały).
W skardze sądowej z dnia 14 marca 2011 r. Wojewoda Lubelski, powołując się na art. 93 ust. 1 u.s.g. wniósł o stwierdzenie nieważności powyższej uchwały - jako naruszającej przepisy art. 1, art. 2, art. 12 ust. 1 i 4 ustawy o wychowaniu w trzeźwości.
W uzasadnieniu organ nadzoru wskazał, że przepisy ustawy wprowadzają ograniczenia swobody prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie detalicznego obrotu napojami alkoholowymi, których celem realizacja sformułowanego w art. 1 i art. 2 ustawy ograniczania dostępności alkoholu.
W ocenie Wojewody Lubelskiego w przedmiotowej sprawie Rada Gminy Dzwola w niewłaściwy sposób skorzystała z upoważnienia ustawowego do ustanowienia prawa miejscowego w postaci zasad usytuowania miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych. Treść uchwały wskazuje, iż miejsca sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych nie mogą być usytuowane w najbliższej okolicy szkól, kościołów i cmentarzy, co oznacza zdaniem organu, że przyjęta przez Radę Gminy zasada usytuowania punktów sprzedaży lub spożywania napojów alkoholowych będzie oznaczała w wielu przypadkach niemal bezpośrednie sąsiedztwo z obiektami chronionymi. Odwołanie się do pojęcia "najbliższej okolicy", stanowiącego sformułowanie wieloznaczne, może przyczynić się do zaprzeczenia obowiązków realizacji podstawowych celów ustawy.
Wojewoda Lubelski wskazał również, że w orzecznictwie sądowym ugruntowany jest pogląd, że przez usytuowanie miejsc sprzedaży, o jakim mowa w art. 12 ust. 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości należy rozumieć położenie punktów sprzedaży względem innych obiektów chronionych przez ustawę, a także uznanych przez radę gminy za zasługujące na taką ochronę. Natomiast zgodnie z art. 21 pkt 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, najbliższą okolicę punktu sprzedaży napojów alkoholowych stanowi obszar mierzony od granicy obiektu, zamknięty trwałą przeszkodą o charakterze faktycznym, taką jak krawędź jezdni, zabudowa, która ze względu na swój charakter uniemożliwia dostęp oraz kontakt wzrokowy i głosowy, mur bez przejść oraz ciek wodny bez bliskich przepraw. Z powyższej regulacji przyjętej w uchwale Rady Gminy wynika, iż miejsca sprzedaży i podawania napojów alkoholowych mogą być usytuowane zarówno w odległości np. 1 m, 10 m lub 100 m od obiektu chronionego w zależności od położenia przeszkody o której mowa w ustawowej definicji określenia "najbliższa okolica".