Sprawa ze skargi na uchwałę Rady Gminy w przedmiocie uchylenia uchwały Zebrania Wiejskiego w sprawie wyboru Sołtysa i Rady Sołeckiej
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Marcinowski (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Jadwiga Pastusiak,, Sędzia NSA Marek Zalewski, Protokolant Jowita Dudek, po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 8 listopada 2007 r. sprawy ze skargi Wojewody na uchwałę Rady Gminy z dnia [...] nr [...] w przedmiocie uchylenia uchwały Zebrania Wiejskiego w sprawie wyboru Sołtysa i Rady Sołeckiej 1. stwierdza nieważność paragrafu 1 i paragrafu 2 zaskarżonej uchwały, 2. określa, że zaskarżona uchwała w części objętej pkt 1 sentencji nie może być wykonana w całości.

Uzasadnienie strona 1/5

Uchwałą Nr [...] z dnia [...] marca 2007 r. Rada Gminy działając na podstawie § 15 ust. 2 Statutu Sołectwa [...] uchwalonego uchwałą Rady Gminy z dnia [...] sierpnia 2004 r. uchyliła uchwałę zebrania wiejskiego z dnia [...] lutego 2007 r. w sprawie wyboru Sołtysa i Rady Sołeckiej Sołectwa [...], stwierdziła, że uchwała zebrania wiejskiego w sprawie wyboru Sołtysa i Rady Soleckiej Sołectwa [...] z dnia [...] lutego 2007 r. jest zgodna z prawem, a nadto, że traci moc uchwała Nr [...] z dnia [...] lutego 2007 r. oraz, że uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Skargę sądową na powyższą uchwałę złożył Wojewoda, wnosząc o stwierdzenie jej nieważności,

W uzasadnieniu skargi podniesiono, że statut sołectwa jest aktem prawa miejscowego w rozumieniu art. 40 ust. 2 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym. Ma on przymiot przepisu powszechnie obowiązującego na obszarze gminy, wiąże zatem jej organy i może być podstawą ich działań, w tym podejmowania uchwał przez radę.

Zgodnie z art. 35 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, statut jednostki pomocniczej określa w szczególności zakres i formy kontroli oraz nadzoru organów gminy nad działalnością organów jednostki pomocniczej.

W myśl § 15 ust. 1 i 2 Statutu Sołectwa [...] (przyjętego uchwałą Nr [...] Rady Gminy [...] z dnia [...] sierpnia 2004 r.), nadzór nad działalnością sołectwa sprawuje rada gminy oraz wójt gminy (ust. 1). Wójt gminy może wstrzymać wykonanie uchwały zebrania wiejskiego lub decyzję organu wykonawczego sołectwa, jeżeli uchwała ta lub decyzja jest sprzeczna z prawem. Uchylić uchwałę może rada gminy na sesji (ust. 2).

Z treści § 15 ust. 2 wynika zatem jednoznacznie, iż rada gminy może uchylić uchwałę zebrania wiejskiego.

Przedmiotowy przepis nie wskazuje natomiast precyzyjnie przesłanek uchylenia takiej uchwały przez radę gminy. Wynika to z wadliwej redakcji tego przepisu.

Możliwe są dwie przeciwstawne interpretacje tej kwestii.

Według pierwszego stanowiska, zdanie drugie § 15 ust. 2 Statutu należy czytać łącznie ze zdaniem pierwszym tegoż paragrafu. A zatem uchylenie uchwały zebrania wiejskiego może nastąpić tylko wtedy, gdy uchwała pozostaje w wyraźnej sprzeczności z prawem. Aby zastosować środek nadzoru przewidziany w § 15 ust. 2 Statutu, właściwy organ musi w sposób nie budzący wątpliwości wykazać sprzeczność z prawem postanowień badanej uchwały wyjaśniając sens przepisów, które w jego ocenie zostały naruszone.

Zgodnie z drugim stanowiskiem, rada gminy może uchylić każdą uchwałę zebrania wiejskiego. Kwestia uchylenia uchwały zebrania pozostawiona jest więc uznaniu rady gminy. Pozostawienie rozstrzygnięcia uznaniu rady gminy nie oznacza jednak, iż rozstrzygnięcia uznaniowe mogą być samowolne, czy arbitralne. Podejmowana uchwała wymaga analizowania wszystkich istotnych okoliczności w sprawie.

Jak wywiódł Naczelny Sąd Administracyjny (w uzasadnieniu wyroku z 26 maja 2003 r., II SA/Kr 363/63), w demokratycznym państwie prawa obowiązuje zasada związania organów administracji publicznej prawem, wyrażona w art. 7 Konstytucji RP. Rodzi to obowiązek uzasadnienia każdego rozstrzygnięcia organu publicznego przez odwołanie się do prawa.

Strona 1/5