Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grzegorz Wałejko (sprawozdawca), Sędziowie: WSA Jerzy Drwal,, WSA Ewa Ibrom, Protokolant Asystent sędziego Radosław Kot, po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 20 stycznia 2015 r. sprawy ze skargi J. R. na decyzję Z U S Oddział w L. z dnia [..] nr [..] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek uchyla zaskarżoną decyzję.
Zaskarżoną decyzją z dnia 11 kwietnia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, po ponownym rozpatrzeniu sprawy, utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia 29 stycznia 2014 r. odmawiającą J. R. umorzenia należności z tytułu składek, odsetek i innych należności w łącznej kwocie 53.330,53 zł, w tym:
- składek na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego za okres luty 2008 r. - wrzesień 2010 r. - w kwocie 14.551,67 zł;
- składek na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego za okresy; czerwiec 2000 r., marzec 2001 r., grudzień 2003 r., luty 2004 r., październik 2005 r. - maj 2006 r., lipiec - wrzesień 2006 r., maj 2007 r. - maj 2008 r., sierpień 2008 r. - wrzesień 2010 r. - w kwocie 19.473,83 zł;
- składek na Fundusz Pracy za okresy luty-maj 2008 r., sierpień 2008 r. - wrzesień 2010 r. - w kwocie 1.327,83 zł;
- odsetek za zwłokę od wymienionych składek naliczonych na dzień 2 grudnia 2013 r. - w łącznej kwocie 16.842,00 zł.;
- kosztów upomnienia naliczonych na dzień 2 grudnia 2013 r. - w łącznej kwocie 1.135,20 zł.
W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnił, podstawą odmowy wnioskodawcy umorzenia należności z tytułu składek był brak całkowitej nieściągalności oraz okoliczności uzasadniających umorzenie należności pomimo braku ich całkowitej nieściągalności, określonych w art. 28 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1442, z późn. zm., dalej powoływanej także jako u.s.u.s.). Zakład wskazał, że nie zostały spełnione ustawowe przesłanki umorzenia należności, wynikające z art. 28 ust. 3 u.s.u.s., gdyż zadłużenie objęte jest skutecznym postępowaniem egzekucyjnym prowadzonym przez Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w [...] i dotychczas organ egzekucyjny nie stwierdził braku majątku, z którego można prowadzić egzekucję. Wynika to przede wszystkim z faktu, że wnioskodawca posiada świadczenie emerytalne oraz majątek w postaci nieruchomości, która zgodnie z przepisami nie jest wyłączona z postępowania egzekucyjnego, a zatem może być przedmiotem skutecznego przymusowego dochodzenia należności.
Zakład ustalił, że wnioskodawca prowadzi gospodarstwo domowe oraz ponosi stałe wydatki z tytułu opłat w kwocie 700 zł miesięcznie (udokumentowane zostały wydatki na kwotę około 500 zł), a z pism złożonych do wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy wynika, że wnioskodawca mieszka z żoną i synem, zatem koszty z opłat bieżących rozkładają się także na innych zamieszkujących. Organ zwrócił również uwagę na rachunki za zakupy dokonane w latach 2013 i 2014, które dotyczą wydatków związanych z bieżącym utrzymaniem.
Nadto Zakład wskazał, że wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wyrobów artystycznych. Oprócz tego źródłem utrzymania wnioskodawcy jest dochód z emerytury w kwocie 793 zł (netto), dochód ze sprzątania klatki schodowej w kwocie 380 zł oraz emerytura żony w kwocie 800 zł.
Zakład stwierdził, że aktualna sytuacja materialna wnioskodawcy wskazuje na problemy w uregulowaniu całości zadłużenia jednorazowo, jednak spłata zadłużenia może następować stopniowo w postępowaniu egzekucyjnym. Same kłopoty finansowe, które nie pozwalają na jednorazową spłatę należności nie stanowią dostatecznej argumentacji do umorzenia należności. Nie wystarczy bowiem, że wnioskodawca wskazał na uciążliwość i trudność w spłacie należności, bowiem istnienie takich uciążliwości jest oczywiste. Spłata należności może następować systematycznie w ramach dobrowolnych wpłat dostosowanych do możliwości płatniczych. Zdaniem Zakładu opłacenie należności z tytułu składek w tej formie nie pozbawi wnioskodawcy możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.