Dnia 10 czerwca 2010 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Tadeusz M. Geremek Sędziowie WSA Beata Sokołowska ( spr.) WSA Walentyna Długaszewska Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Piotrowska-Żyła po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 czerwca 2010 roku przy udziale sprawy ze skargi A. Z. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział z dnia r. nr w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne oddala skargę /-/ W. Długaszewska /-/ T.M. Geremek /-/ B. Sokołowska
Decyzją z dnia 14 września 2009 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I odmówił A. - na podstawie art. 83 ust. 1 pkt. 3 i art. 28 ust. 1-4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 11 z 2007 r., poz. 74 ze zm.) - umorzenia należności z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne za okres 04/1996 - 12/1996 w kwocie ... zł, odsetek naliczonych na dzień wpływu wniosku o umorzenie należności (26 marca 2009 r.) w kwocie ... zł oraz kosztów upomnienia w kwocie ... zł.
W uzasadnieniu organ podał, iż w sprawie nie zachodzą przesłanki całkowitej nieściągalności wymienione w art. 28 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Wprawdzie w dniu 23 września 2002 r. zgłoszono przedmiotową wierzytelność do masy upadłościowej, jednakże postanowieniem z tej samej daty umorzono prowadzone postępowanie upadłościowe względem przedsiębiorstwa strony z uwagi na brak środków pieniężnych na zaspokojenie kosztów tego postępowania upadłościowego. Wobec tego, w ocenie organu, w sprawie wystąpiła przesłanka z art. 28 ust. 3 pkt. 2 powyższej ustawy, lecz umorzenie postępowania upadłościowego nastąpiło 9 lat temu, a zobowiązany podjął w 2003 roku dalsze prowadzenie działalności gospodarczej.
Organ uznał istnienie możliwości wyegzekwowania spornych należności, gdyż zobowiązany prowadzi aktualnie działalność gospodarczą. Bez znaczenia jest przy tym charakter tej działalności, gdyż okoliczność tego rodzaju nie jest przesłanką ustawową ewentualnego umorzenia zaległości wobec ZUS i nie jest to przy tym działalność charytatywna. Zakład wskazał też, że w prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym Naczelnik Urzędu Skarbowego nie orzekł o bezskuteczności egzekucji z uwagi na brak składników majątkowych u dłużnika. Z tego względu w sprawie nie zachodziły przesłanki z art. 28 ust. 3 pkt. 5 i pkt. 6 ustawy. W sprawie nie znajdował ponadto zastosowania przepis art. 28 ust. 3 a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, gdyż sporne należności dotyczą nieopłaconych składek za zatrudnionych pracowników.
Organ podniósł ponadto, iż na podstawie art. 17 ustawy z dnia 18 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustawy (Dz. U. Nr 241, poz. 2074 ze zm.) ZUS może umarzać należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych należnych do dnia 31 grudnia 1998 r. oraz na ubezpieczenie rentowe w części finansowanej przez płatnika składek i na ubezpieczenie wypadkowe oraz na Fundusz Pracy i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych należnych za okres od 1 stycznia 1999r. do 31 grudnia 2001 r. pomimo braku ich całkowitej nieściągalności w przypadku, gdy zobowiązana do ich opłacania jest osoba fizyczna niepodlegająca przepisom ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców (Dz. U. Nr 155, poz. 1287 ze zm.) - jeżeli przemawia za tym ważny interes tej osoby. W niniejszej sprawie przepis ten nie znajdował jednak zastosowania, gdyż do przedmiotowych należności miały zastosowanie przepisy ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych dla przedsiębiorców.