Dnia 14 stycznia 2016 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Koś Sędziowie WSA Marzenna Kosewska WSA Mirella Ławniczak (spr) Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Skrocka - Nerka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 stycznia 2016 roku przy udziale sprawy ze skargi M. C. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] marca 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu nieopłaconych składek I. uchyla zaskarżoną decyzję II. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych [...] na rzecz skarżącego kwotę 257,- (dwieście pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
W dniu 12 października 2014r. M. C. złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o umorzenie należności z tytułu składek, odsetek i kosztów egzekucyjnych. Wniosek dotyczył zarówno konta osobistego, jak i pracowniczego z tytułu prowadzonej od sierpnia 1997 do marca 1998 działalności gospodarczej. We wniosku wskazał, że składek nie płacił, bowiem wszystkie posiadane zasoby finansowe przeznaczone były na zakup materiałów i utrzymanie produkcji. Następnie utrzymywał się z emerytury rodziców. Potem podjął pracę w wojsku, po czym nie uzyskawszy tam stałego zatrudnienia i po bezowocnych poszukiwaniach pracy w Polsce wyjechał w roku 2000 za granicę. Za granicą utrzymywał się pracując dorywczo. W dacie złożenia wniosku był bezrobotny i wskazał, że choruje na nadciśnienie tętnicze i schorzenia kręgosłupa. Ponadto opiekuje się ciężko chorym i bezrobotnym bratem.
Organ I instancji wydając w dniu [...] grudnia 2014r. decyzję o nr [...] odmawiającą umorzenia zaległości dysponował jeszcze aktualnymi na dzień wydania decyzji informacjami o stanie należności, o prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym, o zabezpieczeniu majątku dłużnika, zajęciu nieruchomości i dokumentacją lekarską. W uzasadnieniu organ podkreślił, iż nie odmówiono żadnemu z zebranych dowodów wiarygodności oraz mocy dowodowej. Na ich podstawie i na podstawie wniosku skarżącego przyjęto, że w sprawie nie zaistniała całkowita nieściągalność w rozumieniu art.28 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Skarżący jest bowiem właścicielem dwóch nieruchomości, przy czym na jednej z nich istnieje zabezpieczenie majątkowe dłużnika.
Organ uznał, że nie ma podstaw do umorzenia postępowania z uwagi na ważny interes zobowiązanego, bowiem strona nie udowodniła żadnych okoliczności związanych z dyspozycją § 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Socjalnej. Zakład uznał, że brak zatrudnienia nie stanowi przesłanki pozwalającej na umorzenie należności składkowych, trudności płatnicze mają charakter okresowy, istnieje też realna szansa na poprawę sytuacji finansowej.
Skarżący za pośrednictwem pełnomocnika złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia [...] marca 2015r. o nr [...] w pkt I działając w oparciu o art.138 § 1 pkt 2 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję z dnia [...] grudnia 2014 roku w części dotyczącej okresów oraz wysokości z tytułu składek.
W pkt II wskazano poprawne okresy i wysokości składek, w pkt III w oparciu o art.138 § 1 pkt 1 Kpa utrzymano zaskarżoną decyzję w mocy odnośnie odmowy umorzenia należności. W uzasadnieniu organ wskazał, że rozstrzygnięcie jest następstwem błędnego wskazania kwot zaległości z tytułu składek. Organ wydając decyzję uwzględnił cały, w tym załączony do wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy materiał dowodowy, stwierdzając, że wprawdzie obecnie nie jest prowadzone wobec skazanego przymusowe dochodzenie należności składkowych, jednak zakład uznając ten fakt nie odstąpił od ściągnięcia należności. Jako uzasadnienie takiego stanowiska przywołano następujące okoliczności.