Dnia 29 października 2019 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzenna Kosewska (spr.) Sędziowie WSA Małgorzata Górecka WSA Walentyna Długaszewska Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Błoszyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 października 2019 roku przy udziale sprawy ze skargi Powiatu [...] na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody z dnia [...] lipca 2019 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały w sprawie ustalenia rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych na terenie powiatu [...] oddala skargę
Zaskarżonym rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewoda na podstawie art. 79 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2019 r., poz. 511), dalej: "u.s.p.", ze względu na istotne naruszenie prawa orzekł o nieważności uchwały nr [...] Rady Powiatu [...] z dnia [...] czerwca 2019 r. w sprawie ustalenia rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych na terenie powiatu [...] w 2019 r.
W uzasadnieniu powyższej uchwały Rady Powiatu [...] wskazano, co następuje.
Na terenie powiatu [...] usługi farmaceutyczne świadczą [...] apteki oraz [...] punkty apteczne. Obowiązek zapewnienia mieszkańcom możliwości korzystania z usług farmaceutycznych w porze nocnej, święta i dni wolne od pracy wypełnia całodobowa Apteka [...] we [...] - mieście położonym w centralnym punkcie powiatu [...]. Apteka całodobowa, zlokalizowana w mieście o dużej gęstości zaludnienia, posiada bogatszy asortyment, przez co prawdopodobieństwo zakupu niezbędnych leków jest duże. Funkcjonowanie apteki całodobowej w jednym miejscu stanowi komfortowe rozwiązanie dla mieszkańców. Nie ma potrzeby szukania informacji o aktualnie dyżurującej aptece, co w trudnych sytuacjach stanowić może dodatkowy stres. Natomiast pełnienie dyżurów w porze nocnej, w mniejszych aptekach na terenie gmin poza [...], może powodować pewne ograniczenia w systemie funkcjonowania tych aptek w porze dziennej.
Proponowany rozkład godzin pracy aptek w powiecie [...] pozytywnie zaopiniował Burmistrz Miasta i Gminy [...], Burmistrz [...], Burmistrz [...], Burmistrz [...] i wójta Gminy [...]. [...] Izba Aptekarska w [...] również nie wniosła żadnych uwag do rozkładu godzin pracy aptek i wydała pozytywną opinię.
Skoro ustawodawca nie nałożył na organy powiatu obowiązku sformalizowanego przeprowadzenia analiz potrzeb ludności w zakresie dostępu do aptek, to brak przeprowadzenia takiej analizy nie stanowi warunku legalności podjęcia uchwały (wyrok o sygn. III SA/Kr 168/18 - dostępny na stronie internetowej orzeczenia.nsa.gov.pl - w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, dalej: "CBOSA"). W zamian za to ustawodawca nałożył obowiązek uzyskania, zgodnie z art. 94 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2019 r., poz. 499 ze zm.), dalej "P.f."., opinii wójtów gmin z terenu powiatu i samorządu aptekarskiego. To właśnie obowiązek zasięgania tych opinii stanowi formułę oceny potrzeb mieszkańców w zakresie godzin pracy aptek.
Przy ustalaniu rozkładu godzin pracy aptek rada powiatu powinna uwzględnić uwarunkowania danego powiatu, takie jak: liczba ludności, układ urbanistyczny, zagęszczenie zabudowy mieszkalnej, umiejscowienie placówek udzielających świadczeń leczniczych, skomunikowanie pomiędzy miejscowościami powiatu, dostęp do transportu publicznego, dostęp do infrastruktury przeznaczonej dla osób niepełnosprawnych. Minimalnym standardem wynikającym z wyżej wskazanego przepisu jest zagwarantowanie, żeby w każdym czasie była czynna przynajmniej jedna apteka na obszarze powiatu (por.: wyrok o sygn. akt II SA/Bd 158/17 - dostępny w CBOSA).