Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Nasierowska (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Alojzy Skrodzki, Sędzia WSA Jolanta Sokołowska, Protokolant Urszula Hoduń, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2008 r. sprawy ze skargi B. C., J. C. na decyzję Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej z dnia [...] listopada 2007 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji ostatecznej określającej wysokość zobowiązania podatkowego z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za 2000 rok 1) uchyla zaskarżona decyzję, 2) stwierdza, że uchylona decyzja nie może być wykonana w całości, 3) zasądza od Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej na rzecz B.C., J.C. kwotę 200 zł (słownie: dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
1. Tok postępowania przed organami podatkowymi.
1.1. Wnioskiem z 18 lipca 2007 r. B. i J. małżonkowie C. - dalej jako "Skarżący", wystąpili do Dyrektora Izby Skarbowej w G. o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej decyzją Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w G. z [...] sierpnia 2002 r. określającą wysokość zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2000 r. w kwocie 131.839,40 zł oraz wysokość zaległości podatkowej w tym podatku w kwocie 123.271,60 zł.
Wniosek swój Skarżący umotywowali zapadłym w stosunku do nich wyrokiem Sądu Okręgowego w S. z [...] stycznia 2007 r., w którym Sąd ten uniewinnił Skarżących od popełnienia zarzucanego im przestępstwa skarbowego określonego w art. 56 § 2 k.k.s. wobec stwierdzenia, że oskarżeni nie dopuścili się jego popełnienia.
1.2. Postanowieniem z 16 sierpnia 2007 r. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w G. wznowił postępowanie kontrole w niniejszej sprawie.
1.3. Decyzją z [...] września 2007 r. organ I instancji odmówił uchylenia wskazanej na wstępie decyzji z [...] sierpnia 2002 r., twierdząc, że nie wystąpiły w niniejszej sprawie przesłanki wymienione w art. 240 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.).
W uzasadnieniu decyzji zaakcentował szczególny charakter instytucji wznowienia postępowania, podkreślając, iż stanowi ona wyjątek od zasady trwałości decyzji administracyjnej. Po przytoczeniu treści art. 240 § 1 Ordynacji podatkowej stwierdził, że wyrok uniewinniający Skarżących od popełnienia przestępstwa skarbowego, na który się powołują, nie mieści się w żadnej z przesłanek w przepisie tym wymienionych.
Wyrok ten "sam w sobie" nie jest nową okolicznością, ani nowym dowodem w rozumieniu art. 240 § 1 pkt 5 tej ustawy, bowiem nie istniał on w dniu wydania decyzji ostatecznej. Zawarte w tym wyroku motywy uniewinnienia (stwierdzenie m. in. o niezaniżeniu dochodu z działalności gospodarczej) mogłyby być podstawą ewentualnej zmiany decyzji, gdyby mieściły się w przesłankach określonych w art. 240 § 1 Ordynacji podatkowej. Organ I instancji zwrócił również uwagę na odrębność postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe, w toku którego czynione są ustalenia dotyczące odpowiedzialności za czyny zabronione.
1.4. W odwołaniu z 5 października 2007 r. Skarżący zarzucili:
- naruszenie art. 243 § 3 Ordynacji podatkowej przez podjęcie niewłaściwego rozstrzygnięcia;
- nierozpatrzenie wszystkich przesłanek stanowiących podstawę rozstrzygnięcia w zakresie wznowienia postępowania.
Uzasadniając pierwszy z przytoczonych zarzutów Skarżący podnieśli, iż w przypadku negatywnego rozpatrzenia złożonego przez nich wniosku o wznowienie postępowania, organ powinien był podjąć rozstrzygnięcie o odmowie wznowienia postępowania, a nie - jak to uczynił - o odmowie uchylenia decyzji ostatecznej.
Uzasadnienie drugiego z zarzutów Skarżący sprowadzili do wykazania, że w sprawie zaistniały dwie przesłanki wznowienia postępowania, a mianowicie te wymienione w punktach 5 i 4 § 1 art. 240 Ordynacji podatkowej. Zgodzili się z organem I instancji, że nową okolicznością i nowym dowodem nie są wyroki sądów karnych, gdyż to nie fakt ich wydania ma istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, ale dowody przeprowadzone w postępowaniu karnoskarbowym. Jednym z takich dowodów była opinia biegłego, który stwierdził, że Skarżący nie mieli obowiązku zapłaty zobowiązania podatkowego ustalonego przez organ, gdyż nie zaniżyli dochodu. Skarżący wyrazili jednocześnie stanowisko, że dowody te istniały w dacie wydania ostatecznej decyzji, lecz nie z ich winy organ z dowodami tymi nie chciał się zapoznać (postępowanie dowodowe nie zostało przeprowadzone w pełnym zakresie).