Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jerzy Strzebinczyk Sędziowie: Sędzia NSA Anna Moskała (sprawozdawca) Sędzia NSA Józef Kremis Protokolant: Renata Pawlak po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 19 listopada 2013 r. sprawy ze skargi E. R. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W. z dnia [...] stycznia 2013 r., nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek oddala skargę.
W dniu [...] września 2012 r. skarżąca zwróciła się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o umorzenie zaległych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy.
W uzasadnieniu wniosku wskazała, że nie jest oszustem podatkowym, a jej zadłużenie powstało w wyniku pogorszenia stanu zdrowia. Obecnie mąż jest po operacji serca, a ona sama korzysta z pożyczonego respiratora i dochodzą oboje do równowagi. Potrzebują jednak dalszej rehabilitacji i stabilności. Jedyne źródło utrzymania wspólnego gospodarstwa domowego stanowi jej renta oraz emerytura męża.
Decyzją Nr [...] z dnia [...] listopada 2012 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za okres od 01.2008 r. do 08.2010 r. w łącznej kwocie [...] zł, na ubezpieczenie zdrowotne za ten sam okres w łącznej kwocie [...] oraz Fundusz Pracy również za ten sam okres w łącznej kwocie [...] zł.
Od tego rozstrzygnięcia skarżąca złożyła wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy. W uzasadnieniu wskazała, że łączne wydatki jej i męża wynoszą [...] zł, a dochody [...] zł. Podniosła, że jest osobą schorowaną, musi mieć jakąś rezerwę na inne wydatki (zakup butów, okularów, prace remontowe w domu). Ma obowiązki związane z utrzymaniem grobów, zamówieniem mszy. Wskazała, że w latach 2008 - 2010 wystawiła tylko trzy faktury w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Rozpatrując ponownie sprawę, decyzją z dnia [...] stycznia 2013 r. (Nr [...] Zakład Ubezpieczeń Społecznych utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] listopada 2012 r.
W uzasadnieniu wskazano, że rozpoznając wniosek o umorzenie należności składkowych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zobowiązany jest do ustalenia, czy w sprawie zachodzą ustawowe przesłanki upoważniające organ do umorzenia należności. Zakład może umorzyć należności z tytułu składek w oparciu o art. 28 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585 ze zm., zwanej dalej w skrócie "u.s.u.s."). Zgodnie z ust. 2 umorzenie należności może mieć miejsce jedynie w przypadku stwierdzenia przesłanki całkowitej nieściągalności. W uzasadnionych przypadkach w oparciu o ust 3a powołanego artykułu Zakład może umorzyć należności z tytułu składek na osobiste ubezpieczenia pomimo braku ich całkowitej nieściągalności. Okoliczności uzasadniające stwierdzenie przesłanki całkowitej nieściągalności zostały w sposób wyczerpujący określone przez ustawodawcę. Wyłącza to możliwość uwzględnienia sytuacji innych niż wymienionych w art. 28 ust 3 u.s.u.s. Całkowita nieściągalność należności zachodzi natomiast, gdy: 1) dłużnik zmarł nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił ruchomości niepodlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty stanowiącej trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia i jednocześnie brak jest następców prawnych oraz nie ma możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie; 2) sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika lub umorzył postępowanie upadłościowe z przyczyn, o których mowa w art. 13 i art. 361 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze; 3) nastąpiło zaprzestanie prowadzenia działalności przy jednoczesnym braku majątku, z którego można egzekwować należności, małżonka, następców prawnych, możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa; 4) nie nastąpiło zaspokojenie należności w zakończonym postępowaniu likwidacyjnym; 4a. wysokość nieopłaconej składki nie przekracza kwoty kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym; 5) naczelnik urzędu skarbowego lub komornik sądowy stwierdził brak majątku, z którego można prowadzić egzekucję; 6) jest oczywiste, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwot przekraczających wydatki egzekucyjne.