Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący - Sędzia NSA Barbara Adamiak Sędziowie - Sędzia NSA Anna Moskała - Sędzia WSA Jerzy Strzebińczyk (sprawozdawca) Protokolant - Iwona Procajło po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 maja 2004 r. sprawy ze skargi Gminy R. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody D. z dnia 19 grudnia 2003 r., Nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności części uchwały Rady Gminy R. z dnia 25 listopada 2003 r., Nr [...] w sprawie zmiany Programu Profilaktyki Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2003, uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze.
Wojewoda D., działając na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity - Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 ze zm.), rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 19 grudnia 2003 r. (Nr [...]) stwierdził nieważność 8 i 15 pozycji załącznika do uchwały Rady Gminy R. z dnia 25 listopada 2003 r., Nr [...] w przedmiocie zmiany uchwały tego samego organu z dnia 30 grudnia 2002 r. Nr [...] w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w R. na rok 2003.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewoda zarzucił, iż pozycje 8 i 15 załącznika do uchwały z dnia 25 listopada 2003 r. w istotny sposób naruszają art. 4 ust. 2 w związku z ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity - Dz. U. z 2002 r., Nr 147, poz. 1231 ze zm.). Uchwałą tą Rada Gminy R. dokonała zmiany w Planie Realizacji Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, wprowadzając - w poz. 15 Planu - zorganizowanie "Mikołaja", połączonego z realizacją programu zajęć profilaktycznych w zakresie problemów alkoholowych (w ramach zadania: prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w szczególności dla dzieci i młodzieży), a w poz. 8 Planu - pokrywanie należności za dowóz i pobyt osób nietrzeźwych w izbie wytrzeźwień (w ramach zadania: udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie).
Po przytoczeniu brzmienia art. 41 ust. 1 ustawy przeciwalkoholowej, organ nadzoru wywodził, że brak jest podstaw, by wprowadzone przez Radę Gminy do Planu oba zakwestionowane zadania były finansowane ze środków przeznaczonych na realizację gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.
Zdaniem Wojewody D., organizowanie "Mikołaja" nie jest zadaniem z zakresu profilaktyki, a w konsekwencji nie może być finansowane z wymienionych środków. Niedopuszczalne jest, by program profilaktyczny stanowił jedynie dodatek do zadania pozamerytorycznego. Takie działanie, mające na celu stworzenie tytułu do poniesienia wydatku, uznać należy za obejście prawa.
Za nieuzasadnione trzeba także uznać - w ocenie organu nadzoru -umieszczenie w grupie zadań z zakresu udzielania pomocy rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie, w postaci pokrywania należności za dowóz i pobyt osób nietrzeźwych w izbie wytrzeźwień. Zatrzymanie osoby nietrzeźwej w izbie wytrzeźwień nie jest działaniem mającym na celu udzielenie pomocy rodzinie zatrzymanego, lecz samemu zatrzymanemu. Dlatego też wskazane zadanie nie może być finansowane w ramach Programu.
W skardze na opisane rozstrzygnięcie nadzorcze Gmina Rudna podniosła, że Rada Gminy podjęła przedmiotową uchwałę zgodnie z przepisami art. 41 ust. 2 w związku z ust. 1 ustawy przeciwalkoholowej, dokonując stosownych zmian w Planie Realizacji Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, stanowiącym załącznik do tej uchwały.