Sprawa ze skargi na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Moskała (sprawozdawca) Sędziowie: Sędzia WSA Małgorzata Malinowska-Grakowicz Sędzia WSA Marcin Miemiec Protokolant: Renata Pawlak po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 5 grudnia 2013 r. sprawy ze skargi K. K. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek oddala skargę.

Uzasadnienie strona 1/6

W dniu [...] stycznia 2013 r. skarżąca zwróciła się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o umorzenie całych zaległych należności przypadających w stosunku do ZUS.

W uzasadnieniu wniosku wskazała, że pozostaje w bardzo ciężkiej sytuacji finansowej spowodowanej ciężką chorobą męża. Podniosła, że wraz z synem sprawuje opiekę nad mężem, co zwalniało Państwo z wydatków związanych z jego ewentualnym pobytem w zakładzie opiekuńczym.

Decyzją Nr [...] z dnia [...] marca 2013 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie osobiste, tj. zdrowotne w łącznej kwocie [...] zł, nieopłaconych składek za zatrudnionych pracowników, w tym na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez płatnika oraz na Fundusz Pracy i Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w łącznej kwocie [...] zł oraz odsetek od tych należności w kwocie [...] zł.

Od tego rozstrzygnięcia skarżąca złożyła wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy. W uzasadnieniu zarzuciła, organ nieprawidłowo przeanalizował i ocenił materiał dowodowy pod kątem zaistnienia przesłanek do umorzenia należności. Podniosła, że dokonano nieprawidłowej oceny jej sytuacji finansowej. Wskazała, że organ wziął pod uwagę dochody jej rodziny brutto, gdy tymczasem jej renta netto wynosi [...] zł, a mąż otrzymuje emeryturę w wysokości [...] zł, z czego kwota [...] zł stanowi dodatek pielęgnacyjny. Istotne jest również w ocenie skarżącej to, że ustalono jej dochód z prowadzonej działalności gospodarczej na kwotę [...] zł rocznie. Miesięcznie daje to kwotę [...] zł, ale należy uwzględnić, że z tego [...] zł przeznaczone jest na wynagrodzenie dla syna, który jest u niej zatrudniony. W ocenie skarżącej organ nie dokonał też precyzyjnej analizy stanu wydatków i skutków zaniechania opłacenia choćby dostaw mediów, co jest podstawą egzystencji (woda, prąd, gaz). Podobnie nieprawidłowo organ ocenił fakt spłacania pożyczki bankowej, które służyła zaspokojeniu podstawowych potrzeb bytowych (przyłączenie do sieci kanalizacyjnej) i nie wziął pod uwagę, że jest to kwota [...] zł. Szczegółowo wyliczyła osiągane przez nią, męża i syna dochody oraz wydatki jakie jest zmuszona ponosić. Z wyliczeń tych wynika, że na wyżywienie, środki czystości, odzież i prywatne wizyty lekarskie męża pozostaje im [...] zł miesięcznie.

Rozpatrując ponownie sprawę, decyzją z dnia [...] maja 2013 r. (Nr [...] Zakład Ubezpieczeń Społecznych utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] marca 2013 r.

W uzasadnieniu wskazano, że rozpoznając wniosek o umorzenie należności składkowych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zobowiązany jest do ustalenia, czy w sprawie zachodzą ustawowe przesłanki upoważniające organ do umorzenia należności. Zakład może umorzyć należności z tytułu składek w oparciu o art. 28 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585 ze zm., zwanej dalej w skrócie "u.s.u.s."). Zgodnie z ust. 2 umorzenie należności może mieć miejsce jedynie w przypadku stwierdzenia przesłanki całkowitej nieściągalności. W uzasadnionych przypadkach w oparciu o ust 3a powołanego artykułu Zakład może umorzyć należności z tytułu składek na osobiste ubezpieczenia pomimo braku ich całkowitej nieściągalności. Okoliczności uzasadniające stwierdzenie przesłanki całkowitej nieściągalności zostały w sposób wyczerpujący określone przez ustawodawcę. Wyłącza to możliwość uwzględnienia sytuacji innych niż wymienionych w art. 28 ust 3 u.s.u.s. Całkowita nieściągalność należności zachodzi natomiast, gdy: 1) dłużnik zmarł nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił ruchomości niepodlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty stanowiącej trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia i jednocześnie brak jest następców prawnych oraz nie ma możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie; 2) sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika lub umorzył postępowanie upadłościowe z przyczyn, o których mowa w art. 13 i art. 361 pkt 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze; 3) nastąpiło zaprzestanie prowadzenia działalności przy jednoczesnym braku majątku, z którego można egzekwować należności, małżonka, następców prawnych, możliwości przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa; 4) nie nastąpiło zaspokojenie należności w zakończonym postępowaniu likwidacyjnym; 4a) wysokość nieopłaconej składki nie przekracza kwoty kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym; 5) naczelnik urzędu skarbowego lub komornik sądowy stwierdził brak majątku, z którego można prowadzić egzekucję; 6) jest oczywiste, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwot przekraczających wydatki egzekucyjne.

Strona 1/6