Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maciej Guziński Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Jankowska-Szostak Sędzia WSA Marcin Miemiec (sprawozdawca) Protokolant Paulina Białkowska po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 3 grudnia 2010 r. sprawy ze skargi E. D. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zadłużenia z tytułu odsetek za zwłokę od nieopłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy I. uchyla zaskarżoną decyzję; II. określa, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do dnia prawomocności wyroku.
E. D. zwrócił się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o umorzenie odsetek za zwłokę od nieopłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy. Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą. Stwierdził, że zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek powstało, gdy prowadził sklep. Nie miał wówczas środków finansowych na spłatę zadłużenia, gdyż nie mógł znaleźć zatrudnienia. Uznał zatem, że dochód przyniesie mu świadczenie usług budowlanych. Aktualnie z uwagi na niskie dochody utrzymuje się z dorywczych prac budowlanych. Uzyskiwany dochód nie pozwala mu na spłatę zobowiązań wobec ZUS. Gospodarstwo domowe prowadzi samodzielnie, nie posiada na utrzymaniu innych osób. Poza zobowiązaniami wobec ZUS posiada zobowiązania wobec operatora sieci komórkowej. Komornik sądowy prowadził wobec niego z wniosku operatora sieci komórkowej postępowanie egzekucyjne. Jest właścicielem przedmiotów służących do świadczenia usług budowlanych, których wartości nie ujawnił. Jest współwłaścicielem [...] części nieruchomości.
Po rozpatrzeniu sprawy, decyzją z dnia [...] r., znak [...] Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił żądaniu wniosku.
E. D. złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wyjaśnił, że znajduje się w katastrofalnej sytuacji ekonomicznej. Ponownie powołał się na swą trudną sytuację materialną oraz na powody podjęcia działalności gospodarczej. Stwierdził, że nie może przedstawić dowodów na okoliczność uzyskiwanych miesięcznie dochodów, ani ich wysokości, ponieważ utrzymuje się z pracy dorywczej.
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia [...]r. Nr [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.
W uzasadnieniu decyzji powołał podstawy prawne umorzenia należności z tytułu składek, a mianowicie art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2007r. Nr 11, poz. 74 ze zm.), według którego należności z tytułu składek mogą być umarzane w całości lub w części przez Zakład, z uwzględnieniem ust. 2-4. Z kolei art. 28 ust. 2 ustawy stanowi, że należności z tytułu składek mogą być umarzane tylko w przypadku ich całkowitej nieściągalności, z zastrzeżeniem ust. 3a. Powołał przypadki nieściągalności z art. 28 ust. 3 ustawy.
Prezes ZUS zbadał, czy w sprawie wystąpiły przesłanki określone w art. 28 ust. 3a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz wydanego na podstawie art. 28 ust. 3b tej ustawy rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (Dz. U. Nr 141, poz. 1365).
Organ wyjaśnił, że na ZUS spoczywa obowiązek ustalenia, czy w sprawie wystąpiły przesłanki nieściągalności zadłużenia określone w dyspozycji art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Obowiązkiem wnioskodawcy jest natomiast wskazanie i udowodnienie wystąpienia okoliczności wskazanych w art. 28 ust. 3a cytowanej ustawy.
Według organu, każda sprawa o umorzenie należności wobec ZUS jest traktowana indywidualnie. Przepisy zawierające przesłanki dopuszczalności umorzenia składek nakładają jednak ciężar udowodnienia przez wnioskodawcę faktów z wniosku o umorzenie. Stronę poinformowano o obowiązku udokumentowania miesięcznych wydatków i dochodów. Mimo to nie przedstawiła dowodów na tę okoliczność. Strona nie podjęła także współdziałania z ZUS w celu zgromadzenia materiału dowodowego niezbędnego do załatwienia sprawy. Nie przedstawiła ani dochodów, jakie uzyskuje, ani kosztów prowadzenia gospodarstwa domowego. Strona pracuje, co prawda dorywczo, ale należy uznać, że również taki rodzaj pracy pozwala na osiąganie dochodów, tym bardziej, że strona specjalizuje się w zakresie usług budowlanych, a na ten rodzaj usług jest zapotrzebowanie i są one należycie wynagradzane.