Sprawa ze skargi na bezczynność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w rozpoznaniu sprawy o umorzenie składek
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogumiła Kalinowska Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Borońska Sędzia WSA Tomasz Świetlikowski (sprawozdawca) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 4 października 2017 r. sprawy ze skargi M.S. na bezczynność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w rozpoznaniu sprawy o umorzenie składek oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Przystępując do rozstrzygania, Sąd przyjął stan faktyczny i prawny sprawy j/n.

M. S. (dalej: wnioskodawca, strona, skarżący) wniósł do tut. Sądu pismo zatytułowane "Skarga na bezczynność, przewlekłość postępowania, opieszałość w załatwieniu sprawy przez ZUS. Skarga na naruszenie przez ZUS mojego prawa do wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji kończącej postępowanie, co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań". Zarzucił naruszenie zasady szybkości i prostoty postępowania. Wskazał, że ZUS Oddział w W. nie odpowiedział na jego pismo z [...] r. (stanowiące w istocie zażalenie/wezwanie do usunięcia naruszenia prawa), w którym informował o braku odniesienia się do pytań, które zadał w piśmie z [...]r. (dotyczących prowadzonych wobec niego postępowań). Zaznaczył, że skarga dotyczy też jego - wciąż niezałatwionego - wniosku o umorzenie zaległości składkowych z [...]r. oraz ograniczenia przez ZUS jego prawa do wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji (naruszenia zasady czynnego udziału strony w postępowaniu i zasady informowania).

W odpowiedzi na w/w skargę, ZUS Oddział w W. wniósł o jej oddalenie lub umorzenie postępowania, z uwagi na bezprzedmiotowość sporu spowodowaną ostatecznym umorzeniem ciążących na stronie zobowiązań decyzją z [...]r. Przyznał, że - faktycznie - prowadzone od [...] r. postępowanie toczy się przewlekle, jednak do przewlekłości przyczynił się także skarżący, który składał liczne pisma. Stwierdził, że chybiony jest zarzut ograniczenia prawa skarżącego - jako strony postępowania - do wypowiadania się przed wydaniem decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Skarga strony na bezczynność organu okazała się nieuzasadniona (skarga na przewlekłość w rozpoznawaniu sprawy o umorzenie składek została wydzielona i rozpoznana odrębnie).

Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm. - dalej: p.p.s.a.), kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a.

Oceniając skargę, Sąd uznał, że jest ona bezzasadna. Należy podkreślić, że - stosownie do art. 149 § 1 p.p.s.a. - Sąd uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4 albo na przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 4a:

1) zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo do dokonania czynności;

2) zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa;

3) stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania. Jednocześnie Sąd stwierdza, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa (art. 149 § 1a p.p.s.a.). Z powołanych przepisów wynika, że celem skargi na bezczynność organu jest doprowadzenie do wydania przez organ aktu lub dokonania wynikającej z przepisów prawa czynności, w sprawie wszczętej żądaniem strony. Dla stwierdzenia bezczynności organu nie ma znaczenia okoliczność, z jakich powodów organ zwleka z załatwieniem wniosku strony, a w szczególności, czy zwłoka spowodowana jest zawinioną lub też niezawinioną opieszałością organu. Istotne bowiem jest, że organ dopuszcza się zwłoki w rozpatrzeniu wniosku. Okoliczności, które przyczyniają się do zwłoki organu oraz jego działania w toku rozpoznawania sprawy (jak też zaniechania) oraz stopień przekroczenia terminów, wpływają na ocenę zasadności skargi na bezczynność, w tym sensie, że sąd zobowiązany jest je ocenić przy jednoczesnym stwierdzeniu, czy istniejąca bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, czy też nie. Trzeba podkreślić, że przy ocenie zasadności skargi na bezczynność decydujące znaczenie ma stan faktyczny i prawny z momentu orzekania. W konsekwencji, podjęcie przez organ aktu, po wniesieniu skargi, przesądza o tym, że organ nie pozostaje już w stanie bezczynności i sąd nie może uwzględnić skargi stosownie do uprawnień, jakie posiada na podstawie art. 149 u.p.p.s.a.

Taka sytuacja zaistniała w rozpoznawanej sprawie, gdyż decyzję umarzającą skarżącemu sporne należności składkowe ZUS wydał [...]r. Sąd nie stwierdził także bezczynności odnośnie braku odpowiedzi organu na wszystkie pytania strony postawione w piśmie z [...]r. Zdaniem Sądu, ZUS w sposób wystarczający ustosunkował się do w/w pisma strony (pismo organu z [...]r.). Podobnie, jak do pisma z [...]r. (skarga na bezczynność, przewlekłość), do którego ZUS odniósł się w piśmie z [...] r. Pozostałe kwestie (pytania), do których ZUS się bezpośrednio nie ustosunkował, nie mogły bowiem przyczynić się do wyjaśnienia sprawy dotyczącej umorzenia należności składowych. Uznając, że - na moment orzekania - ZUS nie pozostawał w bezczynności, Sąd - działając na podstawie art. 151 p.p.s.a. - skargę oddalił w całości. Sąd orzekł w sprawie na posiedzeniu niejawnym, w postępowaniu uproszczonym, na podstawie art. 119 pkt 4 p.p.s.a., zgodnie z którym, sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli przedmiotem skargi jest bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania.

Strona 1/1