Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Borońska, Sędzia WSA Magdalena Jankowska - Szostak, Tomasz Świetlikowski (sprawozdawca), , Protokolant: Sekretarz sądowy Renata Pawlak po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 25 lipca 2018 r. sprawy ze skargi V. A. na bezczynność Wojewody D. w przedmiocie niezałatwienia w terminie wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy I. stwierdza, że Wojewoda D. dopuścił się bezczynności; II. zobowiązuje Wojewodę D. do załatwienia sprawy w terminie 14 dni od daty otrzymania odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; III. stwierdza, że bezczynność Wojewody D. miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa; IV. przyznaje od Wojewody D. na rzecz skarżącej sumę pieniężną w kwocie 2.000 (dwa tysiące) złotych; V. zasądza od Wojewody D. na rzecz skarżącej kwotę 597 (pięćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Przystępując do rozstrzygania, Sąd przyjął stan faktyczny i prawny sprawy j/n.
V. A. (dalej: skarżąca) - pismem z [...] marca 2008 r. (data wpływu do organu: [...] kwietnia 2018 r.) - wniosła skargę na bezczynność Wojewody D. (dalej: Wojewoda, organ), w związku ze sprawą jej wniosku z [...] grudnia 2017 r. Działając na podstawie art. 3 § 2 pkt 8, art. 50 § 1, art. 52 § 2, art. 54 § 1 i art. 149 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 - dalej: p.p.s.a.), zarzuciła naruszenie art. 8, art. 12, art. 35 § 1 i § 3, art. 36 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1257 ze zm. - dalej: K.p.a.), przez rażące przekroczenie terminów załatwienia jej sprawy w postępowaniu. Wnioskowała o: 1) stwierdzenie bezczynności organu i niezałatwienia w terminie sprawy z jej wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę; 2) zbadanie, czy bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 3) przyznanie od organu na jej rzecz pięciokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (zgodnie z art. 149 § 2 w zw. z art. 154 § 6 p.p.s.a.); 4) skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym; 5) zasądzenie kosztów. Skarżąca wskazała, że: 1) [...] grudnia 2017 r. złożyła w organie - osobiście - wniosek o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy; 2) na skutek braku jakichkolwiek działań ze strony organu - działając przez pełnomocnika - [...] lutego 2018 r. wystosowała pismo mające na celu przyśpieszenie postępowania i uzyskanie wglądu do akt (dodatkowo uzupełniła dokumenty); 3) mimo złożenia wniosku o wgląd do akt sprawy (zgodnie z art. 73 § 1 K.p.a.), organ do dnia sporządzenia skargi takiego wglądu jej nie umożliwił; 4) po upływie 2 miesięcy od daty złożenia wniosku - za pośrednictwem pełnomocnika - [...] lutego 2018 r. wniosła ponaglenie na niezałatwienie sprawy w terminie; 5) do chwili obecnej, tj. prawie 4 miesiące po złożeniu przez nią wniosku o pobyt czasowy i pracę, organ nie podjął żadnych działań w sprawie; 6) bezczynność organu obrazuje brak jakichkolwiek pism z organu (skarżącej nie jest nawet znana sygn. akt, pod jaką toczy się postępowanie w jej sprawie).
Zdaniem skarżącej, postępowanie Wojewody narusza art. 35 § 3 K.p.a., który stanowi, że "załatwienie sprawy wymagające postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w terminie miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania". Strona skarżąca stwierdziła, że z bezczynnością organu administracji mamy do czynienia wówczas, gdy - w prawnie ustalonym terminie - organ ten nie podjął żadnej czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale - mimo istnienia ustawowego obowiązku - nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub innego aktu albo nie podjął stosownej czynności. Motywowała, że dla zasadności skargi na bezczynność nie ma znaczenia okoliczność, z jakich powodów określony akt nie został podjęty (dlaczego nie została podjęta czynność). Dodała, że bezczynność organu należy rozumieć jako niewydanie w terminie decyzji lub postanowienia, względnie aktu lub czynności, wskazanych w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. Na poparcie swoich racji powołał orzeczenia sądów administracyjnych. W odpowiedzi na skargę, organ wniósł o jej oddalenie (w razie jej uwzględnienia o oddalenie wniosku o przyznanie sumy pieniężnej). Argumentował, że opóźnienia w rozpoznawaniu spraw nie wynikają ze złej woli pracowników Wydziału Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców, lecz są skutkiem ogromnej ilości składanych przez cudzoziemców wniosków, jakie wpływają do organu i koniecznością równoczesnego procedowania w wielu różnych sprawach. Wskazał, że powyższe sprawia, że czas oczekiwania na rozpatrzenie wniosków jest dłuższy od przewidzianego regulacjami ogólnymi. Poinformował, że w/w Wydział boryka się z dużą fluktuacją pracowników, która także nie pozostaje bez wpływu na czas prowadzenia postępowania. Wojewoda stwierdził, że nieprawdziwy jest zarzut, że do dnia złożenia skargi, tj. do [...] kwietnia 2018 r., organ nie podjął żadnych czynności w sprawie. Zważył, że - [...] kwietnia 2018 r. - wystosował do strony wezwanie do uzupełnienia braków formalnych wniosku (odebrane [...] kwietnia), które zostały uzupełnione [...] kwietnia 2018 r. Wskazał, że dopiero wówczas mógł wszcząć postępowanie w sprawie. Zwrócił uwagę na - wynikający z art. 109 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach - obowiązek zwrócenia się przez wojewodę, przed wydaniem decyzji o udzieleniu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy, do komendanta oddziału Straży Granicznej, komendanta wojewódzkiego Policji oraz Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego z wnioskiem o przekazanie informacji - opinii, czy wjazd cudzoziemca na terytorium RP i jego pobyt na tym terytorium mogą stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. Zauważył, że czas oczekiwania na w/w opinię na temat cudzoziemców przekracza zwykle okres miesiąca i nie jest on zależny od Wojewody. Dodał, że opinie te powinny być wydane w ciągu 30 dni, w szczególnie uzasadnionych przypadkach termin ten może być wydłużony do 60 dni i że - w razie braku opinii - dopiero po upływie w/w terminów można przyjąć, że wymóg uzyskania opinii został spełniony (art. 109 ust. 2 i 3 ustawy o cudzoziemcach). Uznał, że okoliczności te winny być wzięte pod uwagę przy ocenie, czy bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Motywował, że planowane jest zwiększenie zatrudnienia, co przełoży się na skrócenie czasu prowadzenia postępowań.