Sprawa ze skargi na postanowienie Generalnego Konserwatora Zabytków w przedmiocie przywrócenia stanu poprzedniego budynku
Tezy

1. Uregulowanie zawarte w art. 28 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury i muzeach /Dz.U. nr 10 poz. 48 ze zm./ nie daje organowi właściwemu w sprawach z zakresu ochrony konserwatorskiej podstaw ani do legalizacji zaistniałej samowoli budowlanej ani też do orzekania o przymusowej rozbiórce wykonanych bez pozwolenia budowlanego robót budowlanych bowiem do wydania tych orzeczeń właściwe są organy nadzoru budowlanego.

2. Przepis art. 28 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury i muzeach /Dz.U. nr 10 poz. 48 ze zm./ uprawnia organ nadzoru konserwatorskiego do przywrócenia zabytku do stanu poprzedniego przy czym, uregulowanie to nie zawiera bezwzględnego obowiązku nakładania takiej sankcji a tylko fakultatywne stosowanie tego środka.

Oznacza to, że organ ochrony konserwatorskiej działając na podstawie tego przepisu samodzielnie, podług swoich kryteriów rozstrzyga czy w danym przypadku będzie stosował środki wymienione w tym przepisie. Oznacza to też, iż do uznania organu konserwatorskiego należy wybór jakie będzie stosował przewidziane w tym przepisie sankcje.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Teofili i Mariana K. na postanowienie Generalnego Konserwatora Zabytków z dnia 18 lipca 1997 r. (...) w przedmiocie przywrócenia stanu poprzedniego budynku - skargę oddala.

Uzasadnienie

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie jest uzasadniona.

Uregulowanie zawarte w przytoczonym przez organ administracji art. 28 ustawy o ochronie dóbr kultury nie daje organowi właściwemu w sprawach z zakresu ochrony konserwatorskiej podstaw ani do legalizacji zaistniałej samowoli budowlanej ani też do orzekania o przymusowej rozbiórce wykonanych bez pozwolenia budowlanego robót budowlanych bowiem do wydania tych orzeczeń właściwe są organy nadzoru budowlanego. Przepis ten uprawnia organ nadzoru konserwatorskiego do przywrócenia zabytku do stanu poprzedniego przy czym - uregulowanie to nie zawiera bezwzględnego obowiązku nakładania takiej sankcji a tylko fakultatywne stosowanie tego środka. Oznacza to, że organ ochrony konserwatorskiej działając na podstawie tego przepisu samodzielnie, podług swoich kryteriów rozstrzyga czy w danym przypadku będzie stosował środki wymienione w tym przepisie.

Oznacza to też, iż do uznania organu konserwatorskiego należy wybór jakie będzie stosował przewidziane w tym przepisie sankcje. Trafnie w związku z tym organ administracji wywiódł, że oparta na tym przepisie decyzja ma charakter uznaniowy.

W rozpoznawanej sprawie organ administracji wszczął z urzędu postępowanie w sprawie dokonanych robót budowlanych i po przeprowadzeniu postępowania dowodowego ocenił, iż dokonana nadbudowa budynku choć jej forma architektoniczna "jest dyskusyjna" to nie zaburza. chronionego układu urbanistycznego. Dokonując tych ustaleń i takiej oceny organ ochrony konserwatorskiej uznał, iż nie zachodzi potrzeba stosowania nakazu przywrócenia zabytku do stanu poprzedniego i wobec tego prowadzenie wszczętego postępowania w sprawie samowolnej rozbudowy stało się bezprzedmiotowe. W uzasadnieniu obu decyzji organy administracji szczegółowo wyjaśniły na czym opierają swe stanowisko braku przesłanek do stosowania sankcji przewidzianych w art. 28 ustawy o ochronie dóbr kultury. Motywacja ta jest logiczna. i wyczerpująca, nie można wobec tego postawić zaskarżonym decyzjom zarzutu dowolności Zgodne jest stanowisko doktryny i judykatury, że decyzje oparte na swobodnym uznaniu organu administracji wymagają szerszego uzasadnienia niż decyzje podejmowane w warunkach ustawowego związania i zaskarżona decyzja czyni zadość tym wymaganiom.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego wydany w sprawie I SA 1143/93, na który w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i powołuje się organ administracji jest jednym z przykładów orzecznictwa w tym zakresie. O czym była mowa wyżej w orzecznictwie zgodnie się przyjmuje że wydając decyzję opartą na uznaniu administracyjnym organ administracji winien dokładnie wskazać kryteria którymi się kierował, w szczególności realizując nakaz zawarty w art. 7 Kpa musi w toku postępowania podejmować wszelkie niezbędne czynności dla wyjaśnienia stanu faktycznego biorąc pod rozwagę wszelkie okoliczności sprawy, co winno zapobiegać dowolności.

W rozpoznawanej sprawie organ administracji dla wyjaśnienia sprawy nie tylko przeprowadził dowód z oględzin spornego obiektu ale nadto przeprowadził dowód z opinii ekspertów, a zatem podjął działania dla prawidłowego ustalenia stanu faktycznego sprawy.

Sąd administracyjny nie uwzględnił wniosku skarżących o dołączenie do akt sprawy wyroku, na który powołał się organ administracji w motywach zaskarżonej decyzji, bowiem nie jest to dowód w sprawie w rozumieniu art. 52 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./, a tylko przykład wykładni sądowej dotyczącej decyzji opartych na uznaniu administracyjnym. Podniesione zarzuty w skardze ta istocie nie dotyczą zaskarżonego aktu, bowiem nie orzeka on o legalizacji spornych robót. O tym czy wykonane roboty budowlane będą podlegały legalizacji czy rozbiórce zdecyduje organ nadzoru budowlanego jako właściwy w tym przedmiocie z mocy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane /Dz.U. nr 89 poz. 414 ze zm./. Podnieść przy tym należy, iż wydane w rozpoznanej sprawie orzeczenie nie przesądza o treści rozstrzygnięcia organu nadzoru budowlanego.

Z przyczyn wymienionych wobec nie ujawnienia aby zaskarżona decyzja zapadła z naruszeniem prawa skarga jako nieuzasadniona podlegała oddaleniu na podstawie art. 27 ust. / ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.

Strona 1/1