Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Szczepan Prax Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga - Gajewska (spr.) Sędzia WSA Stanisław Nitecki Protokolant Monika Rał po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 października 2013 r. sprawy ze skargi J. E. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie dodatku do zasiłku rodzinnego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] roku nr [...].
Zastępca Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w W., działający z upoważnienia Prezydenta Miasta W., decyzją nr [...] z dnia [...], wydaną na podstawie art. 3, art. 5-8 i art. 20-25 w związku z art. 30 i art. 32 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.) i rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2005 r. nr 105, poz. 881 z późn. zm.) oraz art. 40-41 i art. 104 Kodeksu postępowania administracyjnego, uchylił w całości decyzję z dnia [...], nr [...], w sprawie przyznania J.E. prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 2010/2011 na rzecz dzieci J. i K.E., oraz odmówił przyznania prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 2010/2011 na rzecz dzieci J. i K.E. w okresie od [...] do [...].
W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że z posiadanych przez niego informacji wynika, że D.E. - mąż strony utracił zatrudnienie, a następnie uzyskał w [...] dochód w wysokości netto [...]zł. oraz diety z zagranicznych podróży w wysokości [...]zł., wypłacane w związku z jego czasowym przebywaniem poza granicami kraju jako należności związane ze stosunkiem pracy, odpowiadające miesięcznej kwocie diet z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju ustalonej dla pracowników w państwowych lub samorządowych jednostkach sfery budżetowej, na podstawie art. 77 Kodeksu pracy. Tak więc powołując się na przepisy dotyczące uzyskania i utraty dochodu kwotę diet wypłaconych za pierwszy pełny przepracowany miesiąc męża strony uwzględniono przy weryfikowaniu uprawnień do wymienionych powyżej świadczeń (art. 3 pkt 1 lit. c) ustawy o świadczeniach rodzinnych). Z tej przyczyny dochód rodziny w przeliczeniu na jedną osobę w rodzinie wyniósł [...] zł. i składa się na niego kwota dochodu uzyskanego za miesiąc [...] w wysokości łącznej [...] zł., tym samym przekroczył kryterium dochodowe określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych, od którego uzależnione jest prawo do świadczeń rodzinnych (art. 5 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych).
Od powyższej decyzji odwołanie wniosła J.E., wyrażając niezadowolenie z treści otrzymanego rozstrzygnięcia i uznając, że diety z tytułu podróży służbowej jej męża nie powinny być zaliczane do dochodu rodziny, w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. c) ustawy o świadczeniach rodzinnych, bowiem objęte są zwolnieniem podatkowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podniosła, że zakład pracy, w którym zatrudniony jest jej mąż ma siedzibę w Polsce, a jego pobyty za granicą nie są na stałe, dlatego wypłacone diety stanowią jedynie pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową, np. noclegów, wyżywienia, opłat za toalety.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia [...], Nr [...], utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Zauważyło, iż decyzją z dnia [...], nr [...], przyznano stronie prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 2010/2011 na rzecz dzieci J. i K.E. Pismem z dnia [...] strona została powiadomiona o wszczęciu postępowania w sprawie weryfikacji uprawnień do świadczeń rodzinnych przyznanych na rzecz P., J. i K.E. na okres zasiłkowy od dnia [...] do [...], a w wyniku ponownego przeliczenia dochodu rodziny organ pierwszej instancji prawidłowo wydał rozstrzygnięcie. Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 19 sierpnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów sprawy o świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego, do których prawo powstało przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, podlegają rozpatrzeniu na zasadach i w trybie określonych w przepisach dotychczasowych. W przedmiotowej sprawie będą więc miały zastosowanie przepisy obowiązujące przed dniem wejścia w życie przywołanej ustawy. Zgodnie z art. 6 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 i 2 oraz art. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko 18 roku życia lub nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, jeżeli dochód rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 504,- zł. lub 583,- zł. Przepis art. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych definiuje pojęcie dochodu rodziny. Natomiast przepis art. 3 pkt 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych wskazuje jakie środki finansowe uzyskiwane przez członków rodziny stanowią dochód w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych, który wpływa na ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych. Zgodnie z art. 3 pkt 1 lit. a) ustawy o świadczeniach rodzinnych ilekroć w ustawie jest mowa o: dochodzie - oznacza to, po odliczeniu kwot alimentów świadczonych na rzecz innych osób przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne nie zaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne. Ponadto, ustawodawca mocą art. 3 pkt 1 lit. c) przewidział, że ilekroć w ustawie jest mowa o: dochodzie - oznacza to, po odliczeniu kwot alimentów świadczonych na rzecz innych osób inne dochody nie podlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych - należności ze stosunku pracy lub z tytułu stypendium osób fizycznych mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przebywających czasowo za granicą - w wysokości odpowiadającej równowartości diet z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju ustalonych dla pracowników zatrudnionych w państwowych lub samorządowych jednostkach sfery budżetowej na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.). Zgodnie z art. 775 Kodeksu pracy, pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadania służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Biorąc pod uwagę przywołane przepisy wypłacana przez pracodawcę dieta z tytułu podróży służbowej jako należność związana ze stosunkiem pracy podlega wliczeniu do dochodu rodziny jako dochód nieopodatkowany, ale tylko wówczas gdy postępowanie dowodowe wykaże, iż została wypłacona: 1) pracownikowi w związku z czasowym przebywaniem za granicą; 2) w wysokości odpowiadającej równowartości diet z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju ustalonych dla pracowników zatrudnionych w państwowych lub samorządowych jednostkach sfery budżetowej na podstawie Kodeksu Pracy. Pogląd taki jest również obecnie prezentowany w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 20.01.2011 r. o sygn. akt. IV SA/GI 319/10). Z akt sprawy wynika, że D.E. w okresie od [...] do [...] był zatrudniony w firmie A w R., natomiast od [...] podjął zatrudnienie w B Sp. z o.o. w R. W tym przypadku mamy do czynienia zarówno z utratą, jak i uzyskaniem dochodu. Dochód uzyskany przez D.E. za miesiąc [...] wyniósł [...]zł., natomiast wysokość diet z tytułu zagranicznych podróży służbowych wyniosła [...]zł. Miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę (po uwzględnieniu utraty i uzyskania dochodu) wynosi zatem [...]zł. i przekracza ustawowe kryterium dochodowe uprawniające do otrzymania zasiłku rodzinnego, wynikające z art. 5 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych.