Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Tadeusz Michalik, Sędziowie Sędzia WSA Bożena Miliczek-Ciszewska (spr.), Sędzia WSA Renata Siudyka, Protokolant Katarzyna Lisiecka-Mitula, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 lutego 2018 r. sprawy ze skargi A. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie umorzenia i rozłożenia na raty opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej uchyla zaskarżoną decyzję.
Decyzją nr [...] z dnia [...]r. (dalej decyzja z dnia [...]r.) Prezydent Miasta R. (dalej organ pierwszej instancji) ustalił solidarnie H. i A.W. opłatę za pobyt dziecka - J.W. w rodzinie zastępczej w wysokości 660 zł miesięcznie w okresie od 1 maja 2016 r. do 31 lipca 2017 r.
W dniu 10 sierpnia 2017 r. A.W. (dalej wnioskodawca, strona lub skarżący) złożył wniosek o umorzenie w części - 50% ustalonej opłaty i rozłożenie pozostałej części tej opłaty na raty.
Organ pierwszej instancji decyzją nr [...] z dnia [...]r.: 1) odmówił stronie umorzenia 50% z ustalonej decyzją z dnia [...]r. opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, tj. kwoty 4.950 zł, 2) odmówił stronie rozłożenia na raty opłaty za pobyt dziecka w rodzinie zstępczej, ustalonej decyzją z dnia [...]r. W uzasadnieniu organ wskazał, że decyzją z dnia [...]r. ustalono rodzicom dziecka solidarną opłatę za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej w łącznej wysokości 9.900 zł, a na dzień orzekania pozostała do zapłaty kwota wynosi 9.240 zł (należność główna). Następnie organ opisał ustalenia faktyczne poczynione w sprawie akcentując okoliczność, iż skarżący posiada orzeczenie o ustaleniu stopnia niepełnosprawności, dochód w wysokości 3.673,26 zł, (a od września 2017 r. - 3.520 zł), przekraczający 300% kryterium dochodowego. Dokonał też szczegółowej analizy budżetu domowego strony, wskazując, że wnioskodawca ponosi znaczne koszty własnego utrzymania, ale część wydatków nie dotyczy zabezpieczenia podstawowych i niezbędnych potrzeb i strona może zrezygnować z ich ponoszenia bez istotnego uszczerbku dla swojego funkcjonowania. Jako nieistotne w kontekście udzielenia ulgi ocenił zamiar strony zakupu pieca elektrycznego oraz zakupienie dla córki polisy ubezpieczeniowej. Odnosząc te ustalenia do treści regulacji zamieszczonej w uchwale nr PR.0007.58.2012 Rady Miasta R. z dnia 29 marca 2012 r. (Śląsk.2012.2056; dalej uchwała), zmienionej w dniu 19 maja 2015 r. uchwałą nr PR.0007.94.2015 z dnia 23 kwietnia 2015 r. (Śląsk.2015.2531) organ stwierdził, że ze względu na przekroczenie 300% kryterium dochodowego wnioskodawca nie spełnia przesłanki pozwalającej na rozłożenie należności na raty. Natomiast spośród przesłanek częściowego umorzenia opłaty strona nie spełnia żadnej z przesłanek wymienionych w ust. 1 § 5 uchwały, lecz spełnia przesłankę określoną w ust. 2 tej jednostki redakcyjnej, gdyż skarżący został zaliczony do III grupy inwalidów. Jednakże zastosowanie ulgi ma charakter uznaniowy, a organ stwierdził, że obowiązkiem rodzica biologicznego jest ponoszenie kosztów utrzymania dziecka, a obowiązki te nie mogą być przerzucane na Państwo.
W odwołaniu strona wyraziła niezadowolenie z tej decyzji eksponując swoje problemy zdrowotne i domagając się podzielenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej na oboje biologicznych rodziców.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Katowicach (dalej organ odwoławczy lub Kolegium) decyzją z dnia [...]r. nr [...] utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji - jak to określono - dotyczącą umorzenia 50% opłaty ustalonej decyzją z dnia [...]r. oraz odmawiającą rozłożenia na raty opłaty ustalonej decyzją z dnia [...]r. W uzasadnieniu Kolegium podało, że decyzją z dnia [...]r. nr [...] organ pierwszej instancji odmówił rozłożenia na raty opłaty ustalonej decyzją z dnia [...]r. i umorzył 50% tej opłaty, tj. kwotę 4.950 zł. Natomiast w zakresie stanu prawnego odwołano się do regulacji zawartej w art. 193 i art. 194 ust. 1-3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tj. z 2017 r., poz. 697 ze zm., dalej ustawa) oraz do § 3, 5, 6 i 7 uchwały. Analizując okoliczności faktyczne ustalone przez organ pierwszej instancji Kolegium stwierdziło, że decyzja tego organu nie przekracza granic uznania administracyjnego i zasługuje na pozostawienie jej w obrocie prawnym. Wywiodło, że co prawda skarżący jest schorowany, aby jednak mogło to być okolicznością uzasadniającą umorzenie w całości ustalonej opłaty, to strona musiałaby wykazać, że ponosi znaczne wydatki na leki i leczenie. Strona podała, że jest to kwota ok. 500 zł miesięcznie, ale przy dochodzie 3.520,26 zł nie jest to okoliczność, która stawia skarżącego w niemożliwej do przezwyciężenia sytuacji; a część ponoszonych wydatków nie dotyczy zabezpieczenia podstawowych i niezbędnych potrzeb.