Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Walentek Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga - Gajewska (spr.) Sędzia WSA Stanisław Nitecki Protokolant Paulina Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 grudnia 2012 r. sprawy ze skargi A. Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.
Wnioskiem z dnia [...] r., złożonym do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej Sekcji ds. Świadczeń Rodzinnych w C., A.Z. domagał się ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad teściową O.W.
Decyzją z dnia [...] r., nr [...], działający z upoważnienia Prezydenta Miasta C., Zastępca Kierownika Sekcji Świadczeń Społecznych, odmówił przyznania A.Z. wnioskowanego świadczenia pielęgnacyjnego. Organ wskazał, że na podstawie art. 17 ust. 1a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.), pierwszeństwo w uzyskaniu świadczenia pielęgnacyjnego mają osoby spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki i zobowiązane do alimentacji. Zgodnie z art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek alimentacyjny obciąża w pierwszej kolejności krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo, natomiast art. 26 tego samego Kodeksu stanowi, że z małżeństwa wynika powinowactwo między małżonkiem a krewnymi drugiego małżonka i trwa ono mimo ustania małżeństwa. Wnioskodawca jest osobą powinowatą w stosunku do teściowej, a nie osobą zobowiązaną do alimentacji, wobec czego nie spełnia przesłanki wynikającej z art. 17 ust. 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych, mówiącej między innymi o konieczności istnienia obowiązku alimentacyjnego.
W odwołaniu od powyższej decyzji A.Z. podniósł, iż osoba spokrewniona w pierwszej linii, tj. jego żona, posiada wyższe zarobki, dlatego nie zrezygnowała z pracy i nie podjęła się roli opiekuna wobec własnej matki - O.W. wymagającej całodobowej opieki, ale uczynił to sam wnioskodawca.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C., decyzją z dnia [...] r. nr [...], po rozpoznaniu odwołania utrzymało w mocy decyzję pierwszoinstancyjną. Organ drugiej instancji podzielił stanowisko, iż zgodnie z art. 128 k.r.o. obowiązek alimentacyjny wobec O. W. obciąża w pierwszej kolejności jej córkę (żonę wnioskodawcy). Jednakże to wnioskodawca faktycznie sprawuje opiekę nad teściową O. W. i jest jej powinowatym, na którym nie ciąży obowiązek alimentacyjny, przez co nie spełnia on dyspozycji art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Dodatkowo, sam wnioskodawca w odwołaniu podniósł, iż powodem nie podjęcia opieki przez jego żonę nad niepełnosprawną matką jest jej praca zawodowa. Zdaniem Kolegium, opieka to ciągłe i bezinteresowne zaspokajanie przez opiekuna życiowych potrzeb osoby wymagającej opieki, ale pozostawanie przez takie osoby w zatrudnieniu nie świadczy o tym, że nie są one w stanie sprawować opieki, przy czym niezbędnym warunkiem przyznania świadczenia pielęgnacyjnego jest właśnie rezygnacja z zatrudnienia.
Skargę na powyższą decyzję złożył pełnomocnik A.Z. wnosząc o jej uchylenie i zasądzenie kosztów postępowania. Zarzucił, że organ drugiej instancji naruszył przepisy art. 7, art. 77 i art. 80 Kodeksu postępowania administracyjnego, a także art. 32 ust. 1 Konstytucji RP oraz przepisy prawa materialnego, tj. art. 17 ust. 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych, poprzez nie wyjaśnienie, jak długo i w jaki sposób skarżący opiekuje się teściową oraz jakie relacje łączą go z treściową, tym samym uniemożliwił skarżącemu czynny udział w postępowaniu administracyjnym. Zdaniem pełnomocnika, skarżący jako członek rodziny w rozumieniu art. 3 pkt 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych, podjął się trwającej już dziewięć lat opieki nad teściową, która posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności i zrezygnował z aktywności zawodowej, zatem przysługuje mu z tego tytułu rekompensata od Państwa. Takie zachowanie, w myśl orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, zasługuje na równe traktowanie wszystkich opiekunów sprawujących opiekę nad osobami bliskimi - członkami rodziny w rozumieniu tradycyjnym, jak i faktycznym. Zwracając uwagę na zasadę równości, pełnomocnik skarżącego uznał, iż "inną osobą" uprawnioną do świadczenia jest nie tylko osoba spokrewniona w pierwszym stopniu, czy kolejnym, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, ale każda osoba spokrewniona, na której obowiązek ten nie ciąży, tj. będąca członkiem rodziny rozumianej tradycyjnie (por. wyrok NSA z dnia 10 lutego 2011 r. o sygn. akt I OSK 1873/2010).