Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Szczepan Prax, Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska, Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz (spr.), Protokolant Specjalista Magdalena Nowacka-Brzeźniak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 września 2018 r. sprawy ze skargi M. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia[...] nr [...] w przedmiocie świadczenia wychowawczego oddala skargę.
Decyzją z dnia [...] r. Prezydent Miasta T. odmówił skarżącemu M.J. przyznania świadczenia wychowawczego na kolejne dziecko - tj. K.J. wskazując w uzasadnieniu, że dziecko skarżącego - W.J. nie może być zaliczony do składu jego rodziny, ponieważ w wyroku nie została orzeczona opieka naprzemienna. Z tego powodu K.J. jest pierwszym dzieckiem w rodzinie.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Katowicach, po rozpoznaniu odwołania skarżącego, decyzją z dnia [...]r . utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu organ wskazał, że postępowanie zostało wszczęte na wniosek M.J., w którym wystąpił o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na drugie dziecko, tj. K.J. wskazując, że nie ubiega się o przyznanie świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko. We wniosku skarżący podał, że w skład jego rodziny wchodzą - obok niego - K.J. oraz dzieci W.J. i K.J. Organ odwoławczy podniósł, że z akt sprawy wynika, iż wyrokiem z dnia [...]r. sygn. akt [...] Sąd Okręgowy w K. rozwiązał małżeństwo M.J. i A.F. oraz w pkt 2 wyroku, wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem W.J. powierzył matce, ograniczając jednocześnie władzę rodzicielską M.J. Następnie postanowieniem z dnia [...]r. [...] Sąd Rejonowy dla K. [...] w K. Wydział [...] Rodzinny i Nieletnich zmienił ww. wyrok rozwodowy w pkt 2 w ten sposób, że wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim W.J. powierzył obojgu rodzicom ustalając, że miejscem zamieszkania małoletniego będzie miejsce zamieszkania matki. Organ podniósł, że zgodnie z art. 4 i art. 5 ust. 1, 2a i 3 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (tj. Dz.U. z 2017 r., poz. 1851) celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Świadczenie wychowawcze przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka. Świadczenie wychowawcze przysługuje osobom, o których mowa w ust. 2, do dnia ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Organ podkreślił, że w przypadku, gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego. Organ dodał, że strona wystąpiła z żądaniem ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego na swoje kolejne dziecko - K.J., nie wnosząc jednocześnie o ustalenie tego prawa na pierwsze dziecko, którego przyznanie uzależnione jest od sytuacji dochodowej rodziny. Oznacza to, że dla prawidłowego wydania rozstrzygnięcia w sprawie przyznania wnioskowanego świadczenia konieczne było ustalenie składu rodziny, a w konsekwencji stwierdzenie, czy w świetle regulacji ustawy, dziecko wskazane we wniosku, jest w istocie kolejnym dzieckiem w rodzinie wnioskodawcy. W powyższym zakresie organ stwierdził, że z akt sprawy wynika, iż skarżący jest ojcem dwójki dzieci pochodzących z różnych związków - W.J. i K.J., których wskazał we wniosku jako dzieci wchodzące w skład rodziny. Organ podniósł, że według art. 2 pkt 16 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, dla potrzeb niniejszego postępowania rodzina oznacza odpowiednio następujących członków rodziny: małżonków, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz zamieszkujące wspólnie z tymi osobami, pozostające na ich utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia, a także dzieci, które ukończyły 25. rok życia, legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2016 r. poz. 162 i 972 oraz z 2017 r. poz. 1428); do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko; w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców rozwiedzionych lub żyjących w separacji, lub żyjących w rozłączeniu sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, dziecko zalicza się jednocześnie do członków rodzin obydwojga rodziców. W związku z tym organ wskazał, że w niniejszej sprawie nie można uznać, iż W.J. znajduje się pod opieką naprzemienną obojga rodziców. Podkreślił, że według aktualnego orzecznictwa sądów administracyjnych, o istnieniu opieki naprzemiennej decyduje treść orzeczenia sądu, w którym musi być zawarte uregulowanie o opiece naprzemiennej obydwojga rodziców.