Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska Sędziowie Sędzia WSA Teresa Kurcyusz-Furmanik Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Rogowska-Bil po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 lipca 2013 r. sprawy ze skargi B. K. na decyzję Okręgowego Inspektora Pracy w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie inspekcji pracy uchyla zaskarżoną decyzję.
Decyzją z dnia [...]r., inspektor pracy odmówił nakazania umieszczenia B.K. w ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
W wyniku rozpoznania odwołania wniesionego przez wyżej wymienioną od powyższej decyzji, Okręgowy Inspektor Pracy w K., decyzją z dnia [...]r. Nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) i art. 19 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 404) utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656, ze zm.) płatnik składek (pracodawca) jest obowiązany prowadzić:
wykaz stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze;
ewidencję pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, za których jest przewidziany obowiązek opłacania składek na FEP, zawierającą dane, o których mowa w ust. 3 pkt 2. Natomiast zgodnie z art. 41 ust. 6 tej ustawy, w przypadku nieumieszczenia w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, za których jest przewidziany obowiązek opłacania składek na FEP, pracownikowi przysługuje skarga do Państwowej Inspekcji Pracy. Organ podniósł, iż kompetencje organów Państwowej Inspekcji Pracy w razie wniesienia takiej skargi określa art. 11a i art. 19 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy. Według tych przepisów właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione do nakazania pracodawcy umieszczenia pracownika w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, wykreślenia go z ewidencji oraz do sporządzenia korekty dokonanego wpisu w tej ewidencji.
Organ odwoławczy wskazał, że przepis art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych stanowi, że prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażąjący bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się. Organ dodał, że wykaz prac o szczególnym charakterze, określa załącznik nr 2 do ustawy. W punkcie 23 wykazu wymienione są "prace personelu medycznego oddziałów psychiatrycznych i leczenia uzależnień w bezpośrednim kontakcie z pacjentami, zgodnie z przepisami ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Następnie organ wskazał, że zakres wykonywanej pracy, ustalony przez organ I instancji, nie był kwestionowany przez B.K.. Natomiast nie zgodziła się z interpretacją definicji "personelu medycznego" przyjętą przez inspektora pracy. Organ odwoławczy podniósł, że analiza podstawowych obowiązków skarżącej, dokonana przez organy Państwowej Inspekcji Pracy wykazała, że wykonywana przez nią praca, nie może zostać zakwalifikowana do prac personelu medycznego oddziałów psychiatrycznych i leczenia uzależnień, w bezpośrednim kontakcie z pacjentami, zgodnie z przepisami ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Organ przytoczył również charakterystykę stanowiska pracy skarżącej, przedstawioną przez pracodawcę w karcie oceny ryzyka zawodowego. Ponadto podkreślił, że do uznania, iż praca może być zaliczona do prac o szczególnym charakterze, warunki wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych oraz w treści załącznika nr 2 tej ustawy, zawierającego wykaz prac o szczególnym charakterze, muszą być spełnione łącznie. Brak spełnienia jednej z przesłanek, uniemożliwia nakazanie umieszczenia pracownika w ewidencji prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Następnie stwierdził, że praca salowej w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym, niezależnie od stopnia odpowiedzialności i wymaganej sprawności psychofizycznej, nie jest udzielaniem świadczeń zdrowotnych w rozumieniu obowiązujących przepisów. W tym zakresie Okręgowy Inspektor Pracy w K. wskazał, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, przez osobę wykonującą zawód medyczny rozumie się osobę uprawnioną, na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osobę legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny. Następnie przytoczył definicję świadczenia zdrowotnego, zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy o działalności leczniczej. Ponadto podkreślił, że ustawodawca dokonał rozróżnienia w przypadku prac określonych w pkt 22 oraz w pkt 23 Załącznika nr 2 ustawy o emeryturach pomostowych, używając w pkt 22 sformułowania " prace personelu sprawującego opiekę nad mieszkańcami domów pomocy społecznej". Wobec tego wskazał, że zamiarem ustawodawcy było zakwalifikowanie do prac o szczególnym charakterze, wymienionych w pkt 23, wyłącznie prac personelu medycznego, gdyż wyraźnie zostało to zawężone w załączniku ustawy. Organ podkreślił również, że stanowisko "salowej", nie zostało wymienione w wykazie stanowisk, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, prowadzonym przez pracodawcę - Wojewódzki Ośrodek [...] w G. Ponadto wskazał, że zgodnie z linią orzecznictwa sądów administracyjnych, właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione do nakazania pracodawcy umieszczenia pracownika w ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy o emeryturach pomostowych, wykreślenia go z ewidencji oraz sporządzenia korekty dokonanego wpisu w tej ewidencji. W tym zakresie wskazał, że Inspektor Pracy nie jest więc uprawniony do kontroli, czy pracodawca prawidłowo ustalił wykaz stanowisk pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Podkreślił, że organy inspekcji pracy nie mają podstaw prawnych do dokonywania prawnie wiążących ustaleń w zakresie wykazania, czy określone stanowisko pracy spełnia wymogi przewidziane przez ustawę o emeryturach pomostowych, by być umieszczone przez pracodawcę w rejestrze stanowisk, prowadzonym na podstawie art. 41 ust. 4 pkt 1 ustawy. Podniósł, że organy inspekcji pracy nie są upoważnione do wydania decyzji ingerujących w treść tego rejestru.