Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Szczepan Prax Sędziowie Sędzia NSA Wiesław Morys (spr.) Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska Protokolant staż. Anna Michalska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 października 2006r. sprawy ze skargi A. D i S. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie dodatku mieszkaniowego uchyla zaskarżoną decyzję
Decyzją z dnia [...] r. Prezydent Miasta G., na zasadzie m.in. art.7 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. Nr 71, poz.734), odmówił przyznania S. D. dodatku mieszkaniowego. W wyniku przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego doszedł bowiem do przekonania, że w jego rodzinie występuje rażąca dysproporcja pomiędzy wykazanymi niskimi dochodami a faktycznym stanem majątkowym wskazującym na możliwość uiszczania wydatków związanych z zajmowaniem lokalu mieszkalnego wykorzystując własne środki i posiadane zasoby majątkowe. Dysproporcji tej dopatrzył się posiadaniu i użytkowaniu samochodu osobowego [...] o "dość dużej wartości szacunkowej". W ocenie organu sytuacja ta wskazuje, że gospodarstwo domowe dysponowało zasobami pieniężnymi, które zostały zainwestowane w zakup samochodu. Ponadto wskazał, że ponoszone koszty utrzymania tego samochodu znacznie zubożają budżet rodziny, a nie są niezbędnymi i podstawowymi wydatkami rodziny. Na koniec uzasadnienia wskazał, iż samochód osobowy jest dobrem luksusowym, podczas gdy dodatek mieszkaniowy przyznaje się osobom, które znajdują się w niedostatku i nie są w stanie samodzielnie zaspokoić podstawowych potrzeb bytowych. Zdaniem organu fakt posiadania mieszkania własnościowego oraz samochodu świadczy o dobrej sytuacji majątkowej gospodarstwa domowego Państwa D.. Dlatego orzekł jak w osnowie decyzji.
W odwołaniu od tego rozstrzygnięcia S. i A. D. - domagając się jego zmiany i uwzględnienia żądania - zakwestionowali trafność rozumowania przeprowadzonego przez organ orzekający. W pierwszej kolejności wskazali, że w ich rodzinie nastąpiło obniżenie dochodów w związku z urodzeniem bliźniaków i koniecznością przejścia żony na urlop wychowawczy, na którym przebywa od dnia [...] r. W związku z tym na rodzinę 5 - osobową pracuje tylko mąż. Odnosząc się do podstawowego zarzutu związanego z posiadanym samochodem wyjaśnili, że przedmiotowe auto [...], zostało przez nich zakupione jako używane, obecnie ma [...] lat i głównie wykorzystywane jest do wożenia dzieci. Ustosunkowując się zaś do podniesionego przez organ argumentu posiadania własnościowego mieszkania podkreślili, że jest to lokal zaadaptowany na poddaszu z własnych środków i oszczędności z poprzednich lat. Znajduje się w [...]-letnim budynku o [...] mieszkaniach, typu "familok", bez gazu, ogrzewany węglowo, bez ciepłej wody, zaś łazienka została wykonana na własny koszt. Konkludując skarżący zajęli stanowisko, że niski poziom życia jego rodziny przy braku nieuzasadnionych wydatków oraz rozmiar lokalu ([...] m2) uzasadniają wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego.
Zaskarżoną decyzją, na zasadzie art.138 §1 pkt 1 k.p.a. i art. 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz.856), utrzymano w mocy powyższe rozstrzygnięcie. Analizując treść regulacji zawartej w art. 7 ust.3 ustawy o dodatkach mieszkaniowych organ stwierdził, że zastosowanie tego przepisu wymaga każdorazowo dokonania wykładni pojęcia "rażąca dysproporcja". Wyjaśnił, że pojęcie to ma dwa punkty odniesienia: jednym z nich są niskie dochody wykazane w złożonej deklaracji, a drugim - faktyczny stan majątkowy. Biorąc pod uwagę przeprowadzoną interpretację cytowanego przepisu Kolegium uznało, że pomimo ustaleń, iż wnioskodawca spełnia kryteria ustawowe niezbędne do przyznania dodatku mieszkaniowego (wysokość dochodów i powierzchnia normatywna lokalu), to posiadanie samochodu osobowego marki [...], wyprodukowanego w [...]r. wskazuje na "rażącą dysproporcję" między zadeklarowanymi niskimi dochodami a faktycznym stanem majątkowym. Oto bowiem S. D. utrzymuje auto [...], deklarując jego wartość na około [...] zł, przy czym według ustaleń organu wartość ta jest wyższa i wynosi około [...] zł. Ponadto z niewysokich dochodów wnioskodawca opłaca wydatki za mieszkanie, które wynoszą [...] zł, opłaty za energię elektryczną, opał, oraz koszty wyżywienia i środki czystości 5 - osobowej rodziny. Zatem posiadanie w takiej sytuacji samochodu osobowego, z którym związane są dodatkowe wydatki świadczą o rażącej dysproporcji, o której mowa w art. 7 ust. 3 ustawy o dodatkach mieszkaniowych. Dodatkowo organ wyraził pogląd, że "w orzecznictwie dodatek mieszkaniowy określany jest jako rodzaj publicznoprawnego świadczenia pieniężnego mającego na celu pokrycie z funduszy publicznych (gminnych) części kosztów utrzymania mieszkania, jakie obowiązana jest ponosić osoba uprawniona do otrzymywania takiego dodatku. Dodatek ten przyznawany jest osobom o niskich dochodach i ma służyć zaspokajaniu potrzeb podstawowych. Zaspokojenie tych potrzeb ma związek z realizacją zasady sprawiedliwości społecznej". W ocenie organu II instancji posiadanie i utrzymywanie samochodu osobowego do takich potrzeb nie należy. Kończąc swoje rozważania Kolegium stwierdziło, że "osoba korzystająca z dodatku mieszkaniowego ma zmniejszone wydatki z tytułu czynszu, a zatem można przyjąć, że w sposób pośredni samochód byłby utrzymywany z tego dodatku". Z wyżej wymienionych względów organ II instancji odwołania nie uwzględnił.