Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska (spr.) Sędziowie WSA Bożena Popowska WSA Karol Pawlicki Protokolant st.sekr.sąd. Justyna Hołyńska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 stycznia 2011 r. sprawy ze skargi Rzecznika Praw Dziecka na decyzję Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej w P. z dnia [...] kwietnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia rodzinnego uchyla zaskarżoną decyzję
W dniu [...] grudnia 2009 r. J.P. złożył wniosek o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku na dzieci: D.P., K.P. i K.P.(dalej - wniosek).
W składzie rodziny wnioskodawca uwzględnił siebie i troje wymienionych wyżej dzieci oraz złożył pisemne oświadczenie, że żona E.P. nie zamieszkuje wspólnie z rodziną. Wnioskodawca przedstawił wezwanie Sądu Okręgowego w P. na rozprawę o rozwód i alimenty wyznaczoną na dzień [...] lutego 2010 r. i w związku z powyższym zwrócił się z pisemną prośbą o zawieszenie postępowania w sprawie rozpatrzenia wniosku, do czasu wydania przez Sąd Okręgowy w P. wyroku w sprawie rozwiązania małżeństwa.
W dniu [...] grudnia 2009 r. Burmistrz P. wydał postanowienie o zawieszeniu postępowania.
Pismem z dnia [...] marca 2010 r. Ośrodek Pomocy Społecznej wezwał J. P. do dostarczenia wyroku sądu o rozwiązaniu małżeństwa lub złożenia pisemnych wyjaśnień "jak zakończyło się postępowanie sądowe, które odbyło się w dniu [...] lutego 2010 r."
Wnioskodawca nie ustosunkował się do powyższego wezwania.
Postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2010 r. organ podjął zawieszone postępowanie.
Decyzją z dnia [...] kwietnia 2010 r. nr [...] na podstawie art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, ze zm., dalej - kpa), art. 24 a ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jednolity z 2006 r. Dz. U. Nr 139, poz. 992 ze. zm., dalej - uśr), Burmistrz P. pozostawił wniosek J. P. o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku bez rozpoznania.
W uzasadnieniu decyzji organ przedstawił stan faktyczny w sprawie i wskazał, że J.P. nie ustosunkował się w żaden sposób do prawidłowo doręczonego wezwania z dnia [...] marca 2010 r. tj. w terminie określonym w wezwaniu nie zgłosił się do organu i nie złożył wyjaśnień ani nie przedstawił wyroku sądu o rozwiązaniu małżeństwa. Zgodnie zaś z art. 24 a ust. 2 uśr niezastosowanie się do przedmiotowego wezwania skutkuje pozostawieniem wniosku bez rozpatrzenia.
Na poniższą decyzję skargę z dnia [...] lipca 2010 r. wniósł Rzecznik Praw Dziecka (dalej - RPD). Na podstawie art. 8 w zw. z art. 3 § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej - ppsa) w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka (Dz. U. Nr 6, poz. 69 ze zm.), wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji jako wydanej bez podstawy prawnej (art. 156 § 1 pkt 2 kpa w zw. z art. 32 ust. 2 uśr). Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie przepisów postępowania tj. art. 104 § 1 kpa w zw. z art. 32 ust. 2 uśr.
Uzasadniając skargę RPD wskazał, iż w sprawie nie było podstaw do wydania decyzji administracyjnej, gdyż zgodnie z art. 104 § 1 kpa poprzez wydanie decyzji administracyjnej następuje załatwienie sprawy tj. merytoryczne rozstrzygnięcie o prawach lub obowiązkach stron dokonywane na podstawie przepisów materialnego prawa administracyjnego. Taką podstawą na pewno nie może być art. 24a ust. 2 uśr, gdyż jest to przepis proceduralny - o redakcji zbliżonej do art. 64 § 2 kpa - określający skutki procesowe nieuzupełnienia przez stronę braków złożonego wniosku. Na podstawie art. 24a ust. 2 uśr organ pozostawia bez rozpoznania wniosek złożony bez wymaganych dokumentów - po upływie terminu wyznaczonego przez organ na uzupełnienie tych braków. Niezłożenie wraz z wnioskiem o przyznanie świadczeń rodzinnych dokumentów wymienionych w art. 23 ust. 4 uśr uniemożliwia ustalenie wysokości dochodów rodziny wnioskodawcy, a w konsekwencji uniemożliwia - z powodu braku danych - ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych. Brak danych w powyższym zakresie uniemożliwia zastosowanie przepisów uśr określających warunki przyznawania świadczeń rodzinnych, toteż niedopuszczalne jest wydanie rozstrzygnięcia merytorycznego - zgodnie z art. 104 § 1 kpa - w formie decyzji administracyjnej odmownej bądź ustalającej prawo do świadczeń rodzinnych. Wobec braku w aktach sprawy dokumentów potwierdzających wysokość dochodów rodziny wnioskodawcy należy wniosek o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych pozostawić bez rozpoznania (na podst. art. 24a ust. 2 uśr), co następuje w formie czynności materialno-technicznej, jaką jest pismo zawiadamiające wnioskodawcę o pozostawieniu wniosku bez rozpoznania. RPD podkreślił, iż powyższy pogląd jest ugruntowany w orzecznictwie odnoszącym się do wykładni art. 64 § 2 kpa i przywołał w tej mierze szereg orzeczeń.