Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Grażyna Radzicka Sędziowie WSA Bożena Popowska WSA Izabela Kucznerowicz (spr.) Protokolant Sekr. sąd. Joanna Andrzejak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 grudnia 2009 r. przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w Środzie Wlkp. na uchwałę Rady Miejskiej w Środzie Wlkp. z dnia 31 marca 2005 r. nr XXIV/342/2005 w przedmiocie regulaminu udzielania pomocy materialnej dla uczniów stwierdza nieważność § 9 uchwały nr XXIV/342/2005 Rady Miejskiej w Środzie Wlkp. z dnia 31 marca 2005 r. /-/ I. Kucznerowicz /-/ G. Radzicka /-/ B. Popowska
Rada Miejska w Środzie Wlkp. z powołaniem się na przepis art. 90f ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm. - dalej ustawa o systemie oświaty), podjęła w dniu 31 marca 2005r. uchwałę Nr XXIV/342/2005 w sprawie regulaminu udzielania pomocy materialnej dla uczniów.
Na powyższą uchwałę skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu wniósł Prokurator Prokuratury Rejonowej w Środzie Wlkp. zarzucając jej rażące naruszenie art. 90e ust. 1 w zw. z art. 90f pkt 4 ustawy o systemie oświaty, poprzez przyjęcie w § 9 zaskarżonej uchwały definicji pojęcia "zdarzenia losowe" bez delegacji ustawowej. W uzasadnieniu skargi Prokurator podniósł, iż zgodnie z treścią art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 ze zm. - dalej ustawa) do wyłącznej właściwości rady gminy należy stanowienie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady gminy. Jednocześnie zgodnie z treścią art. 40 ust. 1 ustawy radzie gminy przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy jedynie na podstawie i w granicach upoważnień ustawowych. Przepis ustawy o systemie oświaty stanowiący podstawę prawną do przyjęcia przedmiotowego regulaminu nie daje radzie gminy upoważnienia do sformułowania definicji określonych pojęć, którymi posługuje się ustawa o systemie oświaty. Rada gminy nie została wyposażona w kompetencję do tworzenia definicji pojęć ustawowych, a ocena czy w danym przypadku mamy do czynienia ze zdarzeniem losowym należy do procesu stosowania prawa -stanowi więc wyłącznie kompetencję organu wykonawczego gminy przyznającego zasiłek szkolny.
W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał swoje stanowisko zawarte w zaskarżonej uchwale.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga zasługuje na uwzględnienie.
Kontrola sądu administracyjnego, zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) i art. 3 § 1 i § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. - dalej ppsa) polega na badaniu zgodności z prawem zaskarżonych aktów administracyjnych. Kontrola ta sprowadza się do zbadania, czy w toku rozpoznania sprawy organy administracji publicznej nie naruszyły prawa materialnego i procesowego w stopniu istotnie wpływającym na wynik sprawy.
Zasadniczą kwestią w przedmiotowej sprawie jest rozstrzygnięcie, czy uregulowanie zawarte w §9 uchwały Rady Miejskiej w Środzie Wlkp. z dnia 31 marca 2005r. Nr XXIV/342/2005 w sprawie regulaminu udzielania pomocy materialnej dla uczniów stanowi istotne naruszenie prawa, uzasadniające stwierdzenie nieważności przepisu prawa miejscowego na zasadzie przewidzianej w art. 147 § 1 ppsa.
W pierwszej kolejności podkreślić należy, że zaskarżona uchwała ma charakter normatywny. Odnosi się ona bowiem do wszystkich uczniów, zamieszkałych na terenie gminy. Jako normatywny akt wykonawczy należący do kategorii prawa miejscowego, uchwała powinna spełniać wymogi prawne ustanowione dla tej kategorii aktów. W myśl przepisu art. 87 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, akty prawa miejscowego są źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze działania organów, które je ustanowiły.