Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maciej Busz Sędziowie WSA Józef Maleszewski (spr.) WSA Anna Jarosz Protokolant st.sekr.sąd. Agata Tyll-Szeligowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 marca 2016 r. sprawy ze skargi I. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] września 2015 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Burmistrza [...] z dnia [...] czerwca 2015 r. nr [...]
Decyzją z dnia [...] czerwca 2015 r. nr [...] Burmistrz [...] odmówił przyznania I. P. prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad niepełnosprawną matką W. S. P.
Po pierwsze, organ I instancji decyzję odmowną uzasadnił tym (akapit 3 i 5 uzasadnienia decyzji), że W. S. P. pozostaje w związku małżeńskim, a współmałżonek nie posiada orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności, wobec tego brak jest podstaw prawnych do przyznania I. P. prawa do wnioskowanego świadczenia pielęgnacyjnego. Zdaniem organu taka sytuacja wypełnienia znamiona przesłanki negatywnej określonej w art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 114 ze zm. - dalej u.ś.r.)
Po drugie, Burmistrz wskazał - w akapicie 4 i 6 uzasadnienia decyzji - że nie została spełniona przesłanka określona w art. 17 ust. 1b u.ś.r., ponieważ niepełnosprawność W. S. P. nie powstała przed ukończeniem 18 roku życia jak również do ukończenia 25 roku życia w trakcie nauki w szkole wyższej. W. S. P. uzyskała orzeczenie w dniu 12 marca 2003 r. Tym samym jej niepełnosprawność powstała w wieku 51 lat.
Po trzecie, w akapicie 7 i 8 decyzji organ I instancji przywołał treść art. 24 ust. 2a u.ś.r., zgodnie z którym, jeżeli w okresie 3 miesięcy licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia uzależnionego od niepełnosprawności prawo to ustala się począwszy od miesiąca w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności. Tymczasem wniosek o świadczenie pielęgnacyjne złożony został w dniu 20 maja 2015 r. Do wniosku załączono wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 4 lutego 2015 r., sygn. [...], w którym uznano W. S. P. za niezdolną do samodzielnej egzystencji na okres 2 lat począwszy od daty złożenia wniosku, tj. od [...] grudnia 2012 r. W związku z tym uznać należy, że wniosek wraz z wyrokiem sądu z dnia 4 lutego 2015r. został złożony w dniu 20 maja 2015 r. po upływie terminu z art. 24 ust. 2a u.ś.r.
W dniu [...] czerwca 2015 r. I. P. złożyła odwołanie od powyższej decyzji. W odwołaniu wskazała, że jej matka posiada orzeczenie lekarskie wydane w dniu [...] marca 2003 r. o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym na stałe oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 4 lutego 2015 r., sygn. akt [...], w którym została uznana za niezdolną do samodzielnej egzystencji. Skarżąca wskazała, że ze względu na ciężki stan zdrowia jej matki, zaprzestała pracy w gospodarstwie rolnym, gdzie jest ubezpieczona jako domownik. Skarżąca zajmuje się matką 24 godziny na dobę. W związku ze sprawowaną opieką udała się do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] (dalej MOPS w [...]). Tam otrzymała informację, że o dodatek pielęgnacyjny będzie mogła starać się, gdy uzyska dokument świadczący o niezdolności swojej matki do samodzielnej egzystencji. Skarżąca podkreśliła, że w dniu 4 lutego 2015 r. - czyli od razu po zakończeniu sprawy w Sądzie Apelacyjnym w [...] - zadzwoniła do MOPS w [...], informując o wydaniu wyroku. Skarżąca otrzymała informację, że do MOPS w [...] ma zgłosić się wtedy, gdy otrzyma dokument potwierdzający wydanie tego wyroku. Dnia następnego, tj. 5 lutego 2015 r. skarżąca wysłała do Sądu Apelacyjnego w [...] wniosek swojej matki o przesłanie odpisu wyroku wraz z uzasadnieniem. Żądane dokumenty doręczono dopiero w dniu 15 maja 2015 r. (data wysłania dokumentów to 13 maja 2015 r.). W tym samym dniu skarżąca udała się do MOPS w [...]. Urzędnicy w MOPS nie potrafili jednak wskazać skarżącej formularza wniosku, jaki powinna wypełnić, aby ubiegać się o dodatek. Równocześnie poinformowali skarżącą, że w ich ocenie jej ewentualny wniosek, nawet jeśli go złoży, najprawdopodobniej nie zostanie rozpatrzony pozytywnie, ponieważ byłby on obecnie spóźniony. W związku z tym skarżąca zrezygnowała ze złożenia wniosku. W dniu 18 maja 2015 r. podjęła jednak decyzję, że będzie starać się o świadczenie pielęgnacyjne i pobrała w tym dniu niezbędne formularze w MOPS w [...]. Odpowiedni wniosek złożyła po zgromadzeniu niezbędnych dokumentów w dniu 20 maja 2015 r. W związku z powyższym skarżąca podniosła, że trzymiesięczny termin został przekroczony bez jej winy.