Zawarte w przepisie art. 30 ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (Dz. U. z 2006 r., Nr 97 poz. 674 ze zm.) upoważnienie w żadnym przypadku nie oznacza, że organ stanowiący gminy może decydować kto i kiedy zachowuje prawo do takich wynagrodzeń, a kiedy je traci. Podstawy ich przyznania powinny być ustalane tylko na podstawie ustawy Karta nauczyciella i kodeksu pracy. Określenie warunków nabycia prawa do wynagrodzenia nie leży więc w kompetencjach rady gminy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Mirosława Rozbicka-Ostrowska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Masternak - Kubiak Sędzia WSA Wanda Wiatkowska -Ilków Protokolant Robert Hubacz po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 3 września 2008 r. sprawy ze skargi Wojewody Dolnośląskiego na uchwałę Rady Gminy Stoszowice z dnia 7 marca 2008 r. nr II/20/2008 w przedmiocie ustalenia regulaminu określającego na rok 2008 wysokość stawek i szczegółowe warunki przyznawania dodatków za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego, za warunki pracy, szczegółowy sposób obliczania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw, wysokość nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego i wiejskiego oraz szczegółowe zasady jego przyznawania i wypłacania, a także tryb i kryteria nagradzania nauczycieli zatrudnionych w szkołach, dla których organem prowadzącym jest Gmina Stoszowice I. stwierdza nieważność § 5 ust. 1, § 9 ust. 5 we fragmencie "[...] środowiskowe i społeczne [...]", § 10 ust. 1, § 12 ust. 1, § 15 ust. 6 zaskarżonej uchwały, II. zasądza od Gminy Stoszowice na rzecz Wojewody Dolnośląskiego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, III. orzeka, że zaskarżona uchwała w części wskazanej w pkt I wyroku nie podlega wykonaniu.
Przedmiotem skargi wniesionej przez Wojewodę D. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu jest uchwała Rady Gminy S. z dnia [...] r. nr [...] wydana z powołaniem się na przepisy art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.), art. 91 d pkt 1 w związku z art. 30 ust. 6 i ust. 6 a, art. 49 ust. 2, art. 54 ust. 3 i ust. 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. Z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.) (zwaną dalej ustawą Karta Nauczyciela)w sprawie ustalenia regulaminu określającego na rok 2008 wysokość stawek i szczegółowe warunki przyznawania dodatków za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego, za warunki pracy, szczegółowy sposób obliczania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw, wysokość nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego i wiejskiego oraz szczegółowe zasady jego przyznawania i wypłacania, a także tryb i kryteria nagradzania nauczycieli zatrudnionych w szkołach, dla których organem prowadzącym jest Gmina S.. Organ nadzoru domagał się stwierdzenia nieważności postanowień § 5 ust. 1, § 9 ust. 5 we fragmencie: "(...) środowiskowe i społeczne (...)", § 10 ust. 1, § 12 ust. 1 oraz § 15 ust. 6 tej uchwały, z taką argumentacją ,że naruszają one następujące przepisy , a mianowicie :
-art. 30 ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r.- Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r., nr 97, poz. 674 ze zm.) w wyniku przekroczenia ustawowego upoważnienia do określania wysokości stawek dodatków za wysługę lat, funkcyjnego i za warunki pracy oraz szczegółowych warunków przyznawania tych dodatków nauczycielom,
-art. 35 ust. 1 ustawy- Karta Nauczyciela w związku z art. 80 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.- Kodeks Pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 1998 r., nr 21, poz. 94 ze zm.) w wyniku wprowadzenia pozaustawowych ograniczeń w przyznawaniu nauczycielom godzin ponadwymiarowych,
-§ 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz. U. z 2005 r., nr 22, poz. 181 ze zm.), poprzez wprowadzenie pozaustawowych przesłanek przyznania dodatku funkcyjnego. W uzasadnieniu skargi organ nadzoru wywiódł, że art.30 ust.6 Karty Nauczyciela wskazuje nie tylko zagadnienia powierzone organom prowadzącym do uregulowania w formie uchwały, ale określa jednocześnie granice kompetencji prawotwórczej przyznanej w tym zakresie organowi prowadzącemu. Ustawodawca decydując w konkretnym przypadku o otwartym katalogu zagadnień powierzonych do unormowania, wyznaczył jednocześnie czytelną granicę powierzonej kompetencji, wskazując - w ramach art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela - że regulamin wynagradzania określa wysokość i warunki wypłacania innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, o ile nie zostały one określone w ustawie lub odrębnych przepisach. Tym samym organ prowadzący nie może w ramach regulaminu wynagradzania normować wysokości i warunków wypłacania nauczycielom świadczeń wynikających ze stosunku pracy, o ile zostały one unormowane w ustawie lub przepisach odrębnych. Z powyższego przepisu wynika, że udzielona radzie gminy norma kompetencyjna ma dość szeroki zakres, co nie oznacza jednak dowolności w zakresie ustalania warunków przyznawania dodatków i innych składników wynagrodzenia. Wskazał, że rada gminy posiada kompetencję do określania corocznie w drodze regulaminu m. in. wysokości stawek dodatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 oraz szczegółowych warunków przyznawania tych dodatków, z zastrzeżeniem art. 33 i art. 34. Natomiast wbrew powołanym przepisom zapisy § 5 ust. 1, § 10 ust. 1 oraz § 12 ust. 1 zaskarżonej uchwały nie stanowią ani o wysokości dodatków funkcyjnego, za wysługę lat oraz za trudne warunki pracy, ani nie dotyczą szczegółowych warunków ich przyznawania. W ocenie organu nadzoru zawarte w nich postanowienia nie mieszczą się w granicach upoważnienia ustawowego zawartego w art. 30 ust. 6 ustawy Karta Nauczyciela. Ponadto mogą naruszać przepisy Kodeksu pracy, które na podstawie art. 91 ustawy Karta Nauczyciela znajdują zastosowanie w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy, w tym w szczególności art. 80 zd. 2 Kodeksu Pracy, zgodnie z którym za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. W tym zakresie -zdaniem Wojewody D. - rozwiązanie zawarte w § 12 ust. 1 uchwały , w myśl którego "dodatek za trudne i uciążliwe dla zdrowia warunki pracy wypłaca się za okres faktycznego wykonywania pracy, z którą dodatek jest związany", w indywidualnym przypadku może doprowadzić do pozbawienia dodatku za warunki pracy, pomimo zachowania prawa do tego składnika wynagrodzenia w oparciu o przepisy prawa pracy, a tym samym stworzyć rozwiązanie mniej korzystne dla nauczycieli. To z kolei może być traktowane jako naruszenie art. 9 § 2 Kodeksu pracy, który przewiduje, że postanowienia układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych oraz regulaminów i statutów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych. Przykładem takiego niekorzystnego rozwiązania jest sytuacja urlopu wypoczynkowego nauczyciela, a nieobecność spowodowana urlopem wypoczynkowym nauczyciela jest bez wątpienia nieobecnością usprawiedliwioną. Jednocześnie zgodnie z art. 67 ust. 1 Karty Nauczyciela za czas urlopu wypoczynkowego nauczycielowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i zajęcia dodatkowe oblicza się na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu wszystkich miesięcy danego roku szkolnego, poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu, a jeżeli okres zatrudnienia jest krótszy od roku szkolnego - z tego okresu. Podobna sytuacja zachodzi w przypadku urlopu szkoleniowego oraz płatnego zwolnienia od pracy w związku z dalszym kształceniem się, co wynika z § 14 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 grudnia 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania nauczycielom urlopów dla dalszego kształcenia się, dla celów naukowych, artystycznych, oświatowych i z innych ważnych przyczyn oraz ulg i świadczeń związanych z tym kształceniem, a także organów uprawnionych do ich udzielania (Dz. U. z 2001 r. nr 1 poz. 5).