Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Tadeusz Kuczyński (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Masternak-Kubiak, Sędzia WSA Lidia Serwiniowska, Protokolant Krzysztof Caliński, po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 7 maja 2008 r. sprawy ze skargi H. J. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania uchyla zaskarżone postanowienie.
Postanowieniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia [...]., nr [...] po zapoznaniu się z odwołaniem Spółdzielni Mieszkaniowej [...] we W., od wydanej z upoważnienia Prezydenta W., decyzji Kierownika Działu Dodatków Mieszkaniowych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej we W. z dnia [...]r. /Nr [...]/, odmawiającej H. J. przyznania dodatku mieszkaniowego, na podstawie art. 134 kodeksu postępowania administracyjnego stwierdzono niedopuszczalność odwołania.
W motywach uzasadnienia tego rozstrzygnięcia stwierdzono, że powołaną na wstępie decyzją organ pierwszej instancji odmówił H. J. przyznania dodatku mieszkaniowego, uzasadniając odmowę tym, że kwota wyliczonego dodatku mieszkaniowego jest niższa niż 2% najniższej emerytury, a to oznacza - że zgodnie z art. 7 ust. 6 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych /Dz. U. Nr 71, poz. 734 ze zm./ - dodatku tego nie przyznaje się w ogóle.
Odwołanie od tej decyzji złożyła Spółdzielnia Mieszkaniowa [...] we W. podnosząc, że Pani H. J. jest osobą schorowaną, nie radzi sobie z rzeczywistością. Mieszkająca we W. córka nie wykazuje żadnego zainteresowania losem matki i nie pomaga jej. Mieszkanie jest zanieczyszczone i zarobaczone. Wszystkie konieczne naprawy w mieszkaniu wykonywane są bezpłatnie przez służby techniczne spółdzielni. W 2006 roku Administracja, chcąc pomóc swojej lokatorce, wystąpiła do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej o przyznanie dodatku mieszkaniowego, który pozwolił na zminimalizowanie zadłużenia Pani J. w opłatach eksploatacyjnych i na spłacanie zaległości. Odmowa przyznania dodatku mieszkaniowego spowoduje ponownie narastanie zadłużenia wobec Spółdzielni.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze zważyło, co następuje:
Odwołanie jest środkiem zaskarżenia decyzji nieostatecznej, co oznacza między innymi przyznanie możliwości skutecznego prawnie jego wykorzystania grupie podmiotów postępowania administracyjnego, dla których wydaje się decyzję administracyjną. Prawo wniesienia odwołania przysługuje przede wszystkim stronom danego postępowania (w rozumieniu art. 28 kpa) oraz - w pewnym zakresie - podmiotom na prawach strony (prokuratorów, Rzeczników Praw Obywatelskich, organizacji społecznej - o ile brała udział w postępowaniu przed organem pierwszej instancji).
W myśl art. 28 kodeksu postępowania administracyjnego, stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Źródłem interesu (obowiązku) prawnego określonego podmiotu, który legitymuje do udziału w toczącym się postępowaniu administracyjnym, w randze strony, jest przepis prawa materialnego, stanowiący podstawę do bezpośredniego kształtowania sytuacji prawnej tego podmiotu. Interes prawny oraz obowiązek, o których mowa w tym artykule, wynika więc z przepisów prawa materialnego.
Zdaniem Kolegium, odwołanie od decyzji Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej z dnia [...] r. złożył podmiot nielegitymowany do skorzystania z tego środka zaskarżenia. Spółdzielnia Mieszkaniowa [...] - będąca zarządcą budynku, w którym mieszka H.J. - nie jest bowiem stroną postępowania administracyjnego w sprawie przyznania dodatku mieszkaniowego. Dla uzyskania takiego statusu konieczne jest bowiem uczestniczenie w danej sprawie w charakterze administrowanego, a więc podmiotu, o którego uprawnieniach lub obowiązkach prawnych (na mocy uregulowań prawa materialnego, w tym wypadku - przepisów ustawy o dodatkach mieszkaniowych) ma bezpośrednio rozstrzygnąć decyzja administracyjna. W sprawach z zakresu dodatków mieszkaniowych udział zarządcy budynku w postępowaniu - określony przepisami ustawy o dodatkach mieszkaniowych - sprowadza się do potwierdzenia stosownych danych we wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego. Na rzecz zarządcy wypłacany jest w całości (z wyjątkiem ryczałtu na zakup opału) przyznany dodatek mieszkaniowy. Tego rodzaju parycypacja nie czyni jednak z zarządcy budynku strony postępowania w sprawie przyznania dodatku mieszkaniowego. Wymagania z art. 28 kpa spełnia bowiem w tym przypadku osoba, która ubiega się o uzyskanie tego rodzaju uprawnienia (zob. w szczególności art. 2, w związku z art. 7 ust. 1 ustawy o dodatkach mieszkaniowych). To jej przecież przyznaje się dodatek mieszkaniowy (lub odmawia przyznam a takiego świadczenia). Zatem tylko sytuacji prawnej takiej osoby dotyczy bezpośrednio - w rozumieniu art. 28 kpa - postępowanie w sprawie przyznania dodatku mieszkaniowego. Zarządca budynku, w którym mieszka taka osoba -chociaż jest uczestnikiem tego postępowania nie ma natomiast interesu prawnego legitymującego go do tego, aby być stroną w postępowaniu w sprawie przyznania dodatku mieszkaniowego. Nie dość bowiem, że decyzja kończąca postępowanie nie wpływa bezpośrednio na jego sytuację prawną to jeszcze jego zainteresowanie rozstrzygnięciem nie jest motywowane z pozycji administrowanego.