Zgodnie z art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. nr 64 poz. 593 z póżn. zm.) pomoc pieniężna na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki przysługuje osobie, która osiągnęła pełnoletniość w rodzinie zastępczej . Art. 89 ust. 5 pkt 2 ustawy przyjmuje, że pomoc taka przysługuje między innymi osobie usamodzielnianej w rodzinie. Należy podkreślić, że ustawa nie uzywa tu pojęcia rodzina zastępcza ale pojęcia rodzina. Zgodnie z art. 72 ust. 10 ustawy o pomocy społecznej rodzina zastępcza kończy byt z chwilą osiągnięcia przez wychowanka pełnoletniości bądź z chwila zakonczenia szkoły już po osiągnięciu pełnoletniości (art. 78 ust. 5). Skarżąca po ustaniu rodziny zastępczej stała się członkiem rodziny w rozumieniu art. 6 ust. 14 ustawy, w której zamierzała się usamodzielnić. Kryteria dochodowe powinny być odniesione zatem do tej rodziny.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Henryk Ożóg Sędziowie WSA Lidia Serwiniowska WSA Marcin Miemiec (sprawozdawca) Protokolant Aleksandra Rygielska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 listopada 2005 r. sprawy ze skargi K. N. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia [...]r. Nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki oraz pomocy pieniężnej na usamodzielnienie I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji; II. nie orzeka w przedmiocie wykonania zaskarżonej decyzji.
Skarżąca K. N., urodzona [...]r., na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w K. z dnia [...]r., sygn. akt [...], ograniczającego władzę rodzicielską jej biologicznych rodziców, została powierzona na wychowanie jej dziadkom jako rodzinie zastępczej. W okresie przebywania skarżącej w rodzinie zastępczej, rodzina ta otrzymywała comiesięczną pomoc pieniężną na częściowe pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem skarżącej. Pomocy udzielano do czasu ukończenia szkoły, w której skarżąca rozpoczęła naukę przed osiągnięciem pełnoletniości.
Po ukończeniu tej szkoły skarżąca podjęła naukę w liceum ogólnokształcącym dla dorosłych. W związku z tym złożyła do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w K. podanie o przyznanie pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki, a także pomocy pieniężnej na usamodzielnienie. Organ I instancji odmówił udzielenia tej pomocy. W uzasadnieniu powołał się na to, że skarżąca prowadzi wspólne gospodarstwo domowe ze swymi dziadkami, stanowiącymi rodzinę zastępczą. Dochód miesięczny tej trzyosobowej rodziny, składający się z emerytury dziadka w wysokości [...]zł oraz ze świadczenia socjalnego babci w wysokości [...]zł, wyniósł łącznie [...]zł. Organ I instancji powołał się na art. 89 ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.), zgodnie z którym pomoc pieniężna na usamodzielnienie i pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki przysługuje osobie usamodzielnianej w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza 200 % kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Zgodnie art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej, kwota kryterium dochodowego na osobę w rodzinie wynosi 316 zł. Zatem 200% od kwoty 316 zł wynosi 632 zł. Kwota dochodów w rodzinie K. N. wynosi [...]zł na jedną osobę miesięcznie. Przekracza zatem górną granice [...] zł miesięcznie. Sprawia to, że odmowna decyzja jest zasadna.
W odwołaniu od decyzji skarżąca podniosła, że obliczenie dochodu na osobę w rodzinie dokonane przez organ I instancji jest nieprawidłowe. Dziadkowie pomagają bowiem również finansowo zamieszkującej z nimi czteroosobowej rodzinie ich córki, która uzyskuje z tytułu świadczenia socjalnego [...] zł miesięcznie.
Decyzją z dnia [...]r., Nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa, utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.
W uzasadnieniu organ II instancji przyjął, za organem I instancji, że trzyosobowa rodzina skarżącej uzyskuje miesięczny dochód na osobę w kwocie [...]zł. W oparciu o art. 8 ust. 1, art. 88 ust. 1 oraz art. 89 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej organ II instancji uznał, że uniemożliwia to przyznanie wnioskowanej pomocy pieniężnej. Stwierdził ponadto, że dla oceny materiału sprawy nie jest istotne, że rodzina zastępcza pomaga finansowo innym członkom rodziny.
Na powyższą decyzję K. N. złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Podniosła, że przebywała w rodzinie zastępczej od [...] r. do [...]r. Rodzina zastępcza została więc z dniem 1 września uwolniona od wszelkich zobowiązań wobec skarżącej. Nie można zatem skarżącej zaliczać do gospodarstwa domowego rodziny zastępczej. Skarżąca jest pełnoletnia, uczy się w liceum wieczorowym i jest pozbawiona jakichkolwiek dochodów. Utrzymuje się tylko z dobroci dziadków. Zaskarżona decyzja narusza jej prawo do nauki i prawo do usamodzielnienia.