Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Grossmann (spr.) Sędziowie WSA Izabela Bąk-Marciniak WSA Anna Jarosz po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 24 sierpnia 2016 r. sprawy ze skargi J. S. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Burmistrza [...] w przedmiocie przywrócenia stosunków wodnych 1. zobowiązuje Burmistrza [...] do załatwienia sprawy z wniosku J. S. z dnia [...] listopada 2014 r. dotyczącego przywrócenia stosunków wodnych, w terminie miesiąca od dnia otrzymania odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami administracyjnymi sprawy; 2. stwierdza, że postępowanie prowadzone było przez Burmistrza [...] w sposób przewlekły oraz że przewlekłe prowadzenie postępowania miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 3. wymierza Burmistrzowi [...] grzywnę w wysokości 1.000 zł (słownie: tysiąc złotych); 4. w pozostałym zakresie skargę oddala; 5. zasądza od Burmistrza [...] na rzecz skarżącego J. S. kwotę 100 zł (słownie: sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Pismem z 11 kwietnia 2016 r. J. S. (zwany też dalej: "Skarżącym") złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na przewlekłe prowadzenie postępowania administracyjnego przez Burmistrza (zwanego też dalej "Burmistrzem" lub "organem I instancji") w sprawie stosunków wodnych na działce nr [...], Modrze, obręb S. (znak sprawy: [...]), wnosząc o:
1) stwierdzenie, że organ I instancji dopuścił się przewlekłego prowadzenia postępowania;
2) stwierdzenie, że przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ I instancji miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa;
3) wymierzenie organowi I instancji grzywny;
4) zobowiązanie organu I instancji do niezwłocznego przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego prowadzonej z urzędu;
5) zobowiązanie organu I instancji do wydania decyzji do dnia [...] czerwca 2016 r.;
6) przyznanie od organu I instancji na rzecz Skarżącego sumy pieniężnej w wysokości połowy kwoty dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów;
7) rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym;
8) zwrot kosztów postępowania zgodnie z obowiązującymi przepisami.
W uzasadnieniu skargi wskazano, że postępowanie, którego przewlekłe prowadzenie jest skarżone, toczy się od półtora roku, gdyż zostało wszczęte w grudniu 2014 r. Pierwsze rozstrzygnięcie w sprawie - decyzja Burmistrza - zapadło 21 maja 2015 r., i to dopiero w wyniku ponaglenia tego organu przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Poznaniu (zwane też dalej: "SKO" lub "organem odwoławczym"), które uwzględniło zażalenie Skarżącego na bezczynność organu. Następnie SKO, decyzją z 28 sierpnia 2015 r., uchyliło ww. decyzję Burmistrza i przekazało sprawę temu organowi do ponownego rozpatrzenia, zarzucając, że postępowanie w sprawie nie zostało przeprowadzone w sposób prawidłowy i naruszało art. 7 i art. 77 k.p.a. Według SKO, organ I instancji powinien: (1) przeprowadzić ponownie oględziny działek, z zapewnieniem możliwości udziału w nich wszystkich stron postępowania, (2) wskazać, na jakich dokładnie dowodach oparł się wydając w sprawie rozstrzygnięcie, (3) rozważyć potrzebę przeprowadzenia w sprawie dowodu z opinii biegłego, zgodnie z orzecznictwem.
Dalej Skarżący podkreślił, że pomimo iż decyzja organu odwoławczego została wydana w połowie 2015 r., postępowanie prowadzone przez Burmistrza nie zostało jeszcze zakończone. W ocenie Skarżącego organ nie kieruje się wymogiem ustawowym zapewnienia jak najszybszego rozstrzygnięcia postępowania, w szczególności nie kieruje się terminami ustawowymi (art. 35-36 k.p.a.), nie wykonuje wskazówek zakreślonych przez organ odwoławczy oraz uzależnia swoje działania od dokonania przez Skarżącego nakładów finansowych na rzecz prowadzonego postępowania. W szczególności organ dotychczas nie przeprowadził ponownych oględzin działek oraz nie rozważył potrzeby przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego. Organ chciał wymusić na Skarżącym poczynienie wydatków na opinię biegłego, która w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych jest konieczna i niezbędna do poprawnego ustalenia stanu faktycznego, a co za tym idzie - do spełnienia obowiązku ustawowego: wszechstronnego zbadania sprawy, co oznacza, że powinna być ona przeprowadzona z urzędu; tym bardziej, że już organ nadzoru budowlanego wskazał, iż na nieruchomości doszło co najmniej do obniżenia terenu. Skarżący zarzucił, że "w taki sposób Burmistrz, nakładając wyimaginowane obowiązki ponoszenia kosztów przez Skarżącego w toku prowadzonego postępowania, symuluje podejmowanie kroków do rozstrzygnięcia sprawy". Takie działanie zostało negatywnie ocenione przez organ odwoławczy, który na skutek zażalenie Skarżącego na postanowienie Burmistrza w zakresie nałożenia obowiązku poniesienia kosztów postępowania uchylił rzeczone postanowienie. Dotychczas organ I instancji nie przeprowadził także dowodu z ponownych oględzin działek. Dopiero ostatnio podjął decyzję o ich przeprowadzeniu, mimo że czynność ta mogła być dokonana o wiele wcześniej - nie istniała żadna obiektywna przesłanka, która uniemożliwiałaby organowi I instancji przeprowadzanie tego dowodu bezpośrednio po otrzymaniu kasatoryjnej decyzji SKO. W rezultacie dowód z ponownych oględzin będzie przeprowadzony po około 8 miesiącach od otrzymania ww. decyzji przez Burmistrza.