Przepis art. 317 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska /Dz.U. nr 62 poz. 627 ze zm./ statuuje, iż termin płatności opłaty za korzystanie ze środowiska oraz administracyjnej kary pieniężnej odracza się na wniosek podmiotu korzystającego ze środowiska obowiązanego do ich uiszczenia jeżeli realizuje on terminowo przedsięwzięcie, którego wykonanie zapewni usunięcie przyczyn ponoszenia podwyższonych opłat albo kar w okresie nie dłuższym niż 5 lat od dnia złożenia wniosku.
Termin z art. 318 ust. 1 Prawa ochrony środowiska jest niewątpliwie terminem materialnoprawnym, a więc nie podlega przywróceniu. Terminy ustawowe wyznaczone dla stron i uczestników postępowania nie mogą być ani skracane ani przedłużane. Zachowanie terminu ustawowego jest warunkiem skuteczności czynności procesowej dokonywanej przez stronę. Uchybienie terminu ustawowego powoduje zatem bezskuteczność czynności procesowej strony.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Gminy Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 14 maja 2004 r., 2/IV SA 1328/03 w sprawie ze skargi Burmistrza Gminy Miejskiej Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia 7 stycznia 2003 r. (...) w przedmiocie odmowy odroczenia terminu płatności opłaty podwyższonej za wprowadzenie ścieków do wód bez pozwolenia wodnoprawnego w II kw. 2002 r. - oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 14 maja 2004 r. 2/IV SA 1328/03 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił skargę Burmistrza Gminy Miejskiej Z. na decyzję Samorządowego Kolegium odwoławczego w O. z dnia 7 stycznia 2003 r. (...) w przedmiocie odroczenia terminu płatności opłaty podwyższonej za wprowadzanie ścieków do wód bez pozwolenia wodnoprawnego w II kwartale 2002 r.
W uzasadnieniu wyroku Sąd przedstawił przebieg postępowania administracyjnego w tej sprawie wskazując, iż pismem z dnia 28 października 2002 r. Burmistrz Miasta Z. zwrócił się do Marszałka Województwa W.-M. z wnioskiem o odroczenie na okres 5 lat podwyższonych opłat z tytułu wprowadzania ścieków do wód gruntowych za II kwartał 2002 r. w kwocie 78.724,80 zł podając, że w 1999 r. podpisana została umowa na opracowanie koncepcji gospodarki ściekowej na terenie miasta i gminy Z. oraz przedstawiono harmonogram prac podjętych w związku z planowaną inwestycją.
Marszałek Województwa decyzją z dnia 4 listopada 2002 r. odmówił odroczenia terminu płatności opłaty podwyższonej za odprowadzanie ścieków do wód bez pozwolenia wodno-prawnego w II kwartale 2002 r.
W uzasadnieniu podano, iż strona wystąpiła z wnioskiem w niniejszej sprawie w dniu 28 października 2002 r., zaś winien być on wniesiony do organu przed upływem terminu uiszczenia opłaty tj. do dnia 31 lipca 2002 r. W związku z tym żądanie strony nie spełnia wymogów z art. 318 ust. 1 Prawa ochrony środowiska.
Po rozpoznaniu odwołania Burmistrza Miasta Z., Samorządowe Kolegium Odwoławcze w O. decyzją z dnia 7 stycznia 2003 r. utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Powołało się na art. 317 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska /Dz.U. nr 62 poz. 627 ze zm./, który daje podstawę do odroczenia terminu płatności podwyższonej opłaty za korzystanie ze środowiska na wniosek podmiotu zobowiązanego do jej uiszczenia w przypadku terminowej realizacji przedsięwzięcia, którego wykonanie zapewni usunięcie przyczyn ponoszenia podwyższonych opłat.
Jednakże w myśl art. 318 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska wniosek o odroczenie terminu płatności opłaty lub kary powinien zostać złożony do właściwego organu przed upływem terminu, w którym powinny być one uiszczone.
Dalej organ II instancji stwierdził, że zgodnie z art. 285 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska podmiot korzystający ze środowiska wnosi opłatę do końca miesiąca następującego po upływie każdego kwartału. Zatem termin do złożenia wniosku o odroczenia terminu płatności opłaty za II kwartał 2002 r. upłynął w dniu 31 lipca 2002 r. zaś wniosek wpłynął do organu I instancji w dniu 28 października 2002 r.
Zdaniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. nie można było uwzględnić zarzutu strony, iż uchybienie terminu do złożenia wniosku było wynikiem sporu pomiędzy stroną a organem co do podmiotu uprawnionego do jego wniesienia. W tej sytuacji bowiem, skuteczny wniosek mógł wnieść każdy z podmiotów tj. zarówno Gmina Z. jak i Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych w Z. Jednakże z ustaleń Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. wynikało, iż przed 28 października 2002 r. żaden z tych podmiotów nie składał wniosku o odroczenie terminu płatności opłaty za II kwartał 2002 r.