Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz, Sędziowie NSA Wojciech Chróścielewski, Jan Paweł Tarno (spr.), Protokolant Mariusz Bartosiak, po rozpoznaniu w dniu 1 lipca 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Stanisławy S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 maja 2004 r. sygn. akt II SA 3407/03 w sprawie ze skargi Stanisławy S. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 11 sierpnia 2003 r. (...) w przedmiocie świadczenia w drodze wyjątku oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 28 maja 2004 r., II SA 3407/03 oddalił skargę Stanisławy S. na decyzję Prezesa Zakłady Ubezpieczeń Społecznych z 11 sierpnia 2003 r., (...) w przedmiocie odmowy świadczenia w drodze wyjątku. W uzasadnieniu swego orzeczenia Sąd stwierdził, że nie zostały spełnione wszystkie przesłanki, niezbędne - świetle art. 83 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych /Dz.U. nr 162 poz. 1118 ze zm./ - do przyznania świadczenia w drodze wyjątku. Nie można bowiem uznać, że tylko wskutek szczególnych okoliczności nie zostały spełnione przez zmarłego męża skarżącej - Stanisława S., warunki uzasadniające uzyskanie prawa do renty na zasadach ogólnych. Wszak zmarły w okresach od 27 grudnia 1968 r. do 1 sierpnia 1982 r. i od 31 grudnia 1990 r. do 1 października 1997 r., a więc przez ponad 20 lat, nie wykonywał żadnej działalności objętej ubezpieczeniem społecznym.
Skargą kasacyjną z dnia 18 lipca 2004 r. zaskarżono powyższy wyrok w całości, zarzucając mu:
1. naruszenie prawa materialnego /art. 393 pkt 1 Kpc/, a mianowicie art. 83 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przez błędną jego wykładnię i przyjęcie, że skarżącej nie przysługuje prawo do zasiłku przedemerytalnego od 9 stycznia 2001 r. ponieważ w tym dniu nie spełniała ona przesłanek do jego uzyskania, tj. nieuwzględnienie szczególnych okoliczności niespełnienia przez męża powódki warunków do uzyskania przez niego prawa do renty na zasadach ogólnych.
2. naruszenie przepisów postępowania /art. 233 par. 1 Kpc/ przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów w zakresie nieuwzględnienia okoliczności, że mąż powódki pracował na gospodarstwie rolnym swoich rodziców Marii i S. J. S., którzy byli ubezpieczeni w tym gospodarstwie.
Wskazując na powyższe podstawy zaskarżenia wniesiono o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uwzględnienie skargi powódki.
W uzasadnieniu podniesiono, że po dokładnym wyliczeniu okresów składkowych męża powódki, okazało się iż zabrakło mu zaledwie 12 dni do spełnienia warunków do uzyskania renty na zasadach ogólnych. Jednak nie wzięto pod uwagę, iż mąż powódki pracował na gospodarstwie rolnym swoich rodziców Marii i Stanisława S., którzy byli ubezpieczeni na tym gospodarstwie, a z powodu podeszłego wieku i braku sił fizycznych nie mogli na nim pracować. Strona pozwana zarzuciła, że mąż powódki przez okres 20 lat nie wykonywał żadnej działalności objętej ubezpieczeniem społecznym. Ten zarzut jest chybiony, albowiem mąż powódki podejmował pracę w prywatnych zakładach rzemieślniczych na terenie N., które prowadziły oficjalną działalność i były ubezpieczone w ZUS, właściciele tych firm jednak nie zgłaszali zatrudnienia męża powódki do ZUS. Powódka prześle w ślad za skargą kasacyjną nazwiska właścicieli tych firm i ich oświadczenia. Ustawa o emeryturach i rentach z 17 grudnia 1998 r. z późniejszymi zmianami daje możliwość przyznania świadczenia w drodze wyjątku w szczególnych przypadkach. Taki szczególny przypadek ma miejsce w tej sprawie i Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie powinien mieć to na uwadze podczas rozpatrywania wniosku powódki. W działaniach Prezesa ZUS w Warszawie, czyli strony pozwanej dostrzec można poważną niekonsekwencję, z jednej strony tenże Prezes - a raczej Pani Prezes, jak podała prasa zamierza wybudować w Warszawie pałac /bo tak to trzeba nazwać/ na swoją siedzibę gdzie tylko gabinet prezesa ma mieć powierzchnie 150 m2, a każdy urzędnik pokój o pow. 15 m2, co pochłonie setki milionów złotych, oczywiście ze składek ubogich emerytów i rencistów w tym kraju, a z drugiej strony walka urzędników Pani Prezes o każdą złotówkę, aby przypadkiem nie uronić jej na potrzeby tych emerytów i rencistów. W obecnej rzeczywistości naszego kraju sytuacja osób najsłabszych czyli tych, "którzy korzystają ze świadczeń społecznych" jest tragiczna, nie dość że te świadczenia są na granicy minimum socjalnego, to jeszcze są obciążone podatkami, co jest ewenementem w skali europejskiej. Państwo utrzymuje machinę administracyjną /pół miliona urzędników/, natomiast nie dba o tych, którzy potrzebują pomocy tego państwa.