Gmina może nadawać nazwy każdej ulicy, zarówno publicznej jak i niepublicznej.
Art. 18 ust 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1591 ze zm./ statuuje, iż do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach: herbu, nazw ulic i placów publicznych oraz wznoszenia pomników.
Powyższy przepis pozwala radzie gminy na podjęcie uchwały w przedmiocie nadania nazwy ulicy, która nie jest drogą publiczną w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych /Dz.U. 2000 nr 71 poz. 838 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 20 lipca 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Gminy T. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 4 sierpnia 2004 r. III SA/GL 578/04 w sprawie ze skargi Gminy T. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Ś. z dnia 4 maja 2004 r. (...) w przedmiocie nadania nazw ulic - uchyla zaskarżony wyrok oraz rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Ś. z dnia 4 maja 2004 r. (...).
Wyrokiem z dnia 4 sierpnia 2004 r. III SA/Gl 578/04 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę Gminy T. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Ś. z dnia 4 maja 2004 r. (...) w przedmiocie nadania nazw ulic.
Wyrok ten wydano w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:
Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 4 maja 2004 r. (...) podjętym na podstawie art. 91 ust 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /t.j. Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1591 ze zm./ Wojewoda Ś. stwierdził nieważność uchwały Rady Gminy T. z dnia 29 marca 2004 r. (...) w sprawie nadania nazwy ulicy Studzienna położonej w obrębie K., jako niezgodnej z art. 18 ust 2 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym w związku z art. 1 i 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych /t.j. Dz.U. 2000 nr 71 poz. 838 ze zm./. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia organ stwierdził, że rada gminy jest właściwa do nadania nazwy ulicy będącej droga publiczną w rozumieniu przepisów ustawy o drogach publicznych, powołując się przy tym na stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego zajęte we wskazanych w tym rozstrzygnięciu wyrokach. Podniesiono, iż do kategorii dróg publicznych nie jest zaliczana droga wewnętrzna mimo, że jest ogólnodostępna. Tym samym droga wewnętrzna nie może być nazwana przez organ stanowiący gminy, gdyż brak jest podstaw do takiego działania. Wykazano, iż z informacji przedłożonej przez Przewodniczącą Rady Gminy T. pismem z dnia 14 kwietnia 2004 r. oraz mapy stanowiącej załącznik do przedmiotowej uchwały wynika, że droga której Rada nadała nazwę Studzienna jest droga wewnętrzną i nie leży w ciągu drogi publicznej. Jest to jak konkludowano "ulica ślepa" i jedyny jej wyjazd jest na drogę powiatową S -3235.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach Gmina T. wniosła o uchylenie zaskarżonego rozstrzygnięcia w całości, zarzucając, iż zostało ono podjęte z naruszeniem art. 2 ust 3 oraz art. 18 ust 2 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym przez błędną jego wykładnie. Zdaniem skarżącej Gminy ustawa o drogach publicznych nie reguluje nazewnictwa ulic, a odnosi się do zagadnień urządzenia, zarządu i korzystania z dróg publicznych. Przepis art. 18 ust 2 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym stanowi o wyłącznej właściwości rady gminy do nadawania nazw ulicom i placom publicznym, nie zaś ulicom publicznym i placom publicznym. Wobec czego zdaniem skarżącego nie każda droga, będąca ulicą, musi być drogą publiczną i stanowić własność gminy. Skarżąca Gmina wskazała, że nadanie nazwy danej ulicy ma na celu umożliwienie mieszkańcom wykonywanie obowiązku meldunkowego. Powołano się również w skardze na to, iż łączenie ustawy o drogach publicznych z art. 18 ust 2 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym nie jest dopuszczalne i narusza samodzielność gminy określoną w art. 2 ust 3 ustawy o samorządzie gminnym.
W odpowiedzi na skargę Wojewoda Ś. wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej podtrzymując stanowisko zajęte w rozstrzygnięciu nadzorczym.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach nie uwzględniając wniesionej skargi wskazał, że zasadniczy zarzut skargi dotyczy wykładni art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, którego przepis stanowi, że do właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach herbu gminy, nazw ulic i placów publicznych oraz wznoszenia pomników. Zdaniem Sądu nie do zaakceptowania jest pogląd skarżącej Gminy, iż rada jest wyłącznie właściwa do nadawania nazw "ulicom i placom publicznym" nie zaś "ulicom publicznym" i "placom publicznym" toteż nie każda droga będąca ulicą, musi być drogą publiczną i stanowić własność gminy. Jak zaakcentowano, powyższy przepis przyznał radzie gminy kompetencje do nadawania nazw ulicom publicznym a wynika to z wykładni gramatycznej tego przepisu. Spójnik "i" użyty pomiędzy wyrazami "ulic i placów" oznacza koniunkcje tych dwóch pojęć. Zatem określenie "publicznych" występujących po wyrazie placów odnosi się zarówno do ulic jak i placów, jest niejako wyciągnięte poza nawias, w którym znajduje się koniunkcja dwóch wyrazów. Gdyby intencją ustawodawcy było nadawanie przez radę gmin nazw ulicom bez względu na ich publiczny charakter, dałby temu wyraz poprzez użycie sformułowania "ulicom i publicznym placom". Wtedy w sposób jednoznaczny określenie "publiczny" dotyczyłoby wyłącznie placów.