Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Włodzimierz Ryms, , Sędziowie NSA Elżbieta Stebnicka, Zbigniew Rausz (spr.), Protokolant Agnieszka Majewska, po rozpoznaniu w dniu 19 sierpnia 2004 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Spółdzielni Mieszkaniowej "W." w W. od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 listopada 2003 r. sygn. akt II SAB 199/03 w sprawie ze skargi Ludwika P. na bezczynność Spółdzielni Mieszkaniowej "W." w W. w przedmiocie udzielenia informacji publicznej oddala skargę kasacyjną.
Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 14 listopada 2003 r. II SAB 199/03 zobowiązał Spółdzielnię Mieszkaniową "W." w W. do udzielenia Ludwikowi P. odpowiedzi na jego pismo z 27 czerwca 2001 r. odnośnie przyczyn niewywieszenia w biurze Spółdzielni i na tablicach ogłoszeniowych uchwały Rady Nadzorczej z dnia 21 czerwca 2001 r. o unieważnieniu wyborów przedstawicieli OZP z grupy członkowskiej Nr 1 osiedla "G." w terminie 7 dni od zwrotu akt sprawy.
W uzasadnieniu wyroku Sąd podniósł, że skarżący wystąpił 27.06.2001 r. do Spółdzielni Mieszkaniowej "W." w W. o wyjaśnienie, dlaczego jej rada nadzorcza nie zawiadomiła członków spółdzielni o przyjętej uchwale z 21.06.2001 r. w sposób określony w par. 11 ust. 7 statutu tj. przez wywieszenie tej uchwały w biurze spółdzielni i na tablicach ogłoszeniowych. Z braku reakcji na to wystąpienie wniósł on skargę na bezczynność Spółdzielni domagając się od Sądu zobowiązania jej do udzielenia żądanej informacji.
Spółdzielnia wniosła o odrzucenie lub oddalenie skargi, ponieważ nie jest ona podmiotem objętym art. 4 ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej /Dz.U. nr 112 poz. 1198/, a żądanie skarżącego nie dotyczy udzielenia mu informacji publicznej. Spółdzielnia reprezentuje bowiem wyłącznie siebie, działa we własnym imieniu i na własny rachunek, nie gromadzi informacji publicznej, a sytuacji dobrowolnie zrzeszonych w niej członków nie można porównywać do członków przymusowo zrzeszonych w danej korporacji /np. samorządzie terytorialnym/ realizującej zadania publiczne, tj. dla wspólnego dobra takich podmiotów.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że skarga Ludwika P. jest zasadna.
Sąd podkreślił, że ustawodawca konstytucyjny formułując w art. 61 Konstytucji RP zasadę "prawa do informacji" wyznaczył tym samym podstawowe zasady jego wykładni. Jeżeli bowiem stanowi ono prawo konstytucyjne, to ustawy określające tryb dostępu do informacji powinny być interpretowane w taki sposób, aby gwarantować obywatelom i innym osobom i jednostkom szerokie uprawnienia w tym zakresie, a wszelkie wyjątki winny być rozumiane wąsko.
Oznacza to stosowanie w odniesieniu do tych ustaw takich zasad wykładni, które sprzyjają poszerzaniu, a nie zwężaniu obowiązku informacyjnego. Z tego względu NSA przyjął szerokie rozumienie podmiotów zobowiązanych, wymienionych w art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy z 6.09.2001 r. o dostępie do informacji publicznej /Dz.U. nr 112 poz. 1198/. Uznał też, że wśród podmiotów reprezentujących inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym znajdują się także spółdzielnie mieszkaniowe. Reprezentują one bowiem nie tylko interesy swoich członków i nie stanowią typowych spółdzielni nastawionych wyłącznie na działalność gospodarczą prowadzoną dla osiągnięcia zysku, ale mają na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych społeczeństwa. Mieści się to w kategorii szeroko pojętych zadań publicznych, gdyż zgodnie z art. 75 Konstytucji RP władze publiczne prowadzą politykę sprzyjającą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli, w szczególności przeciwdziałają bezdomności, wspierają rozwój budownictwa socjalnego oraz popierają działania obywateli zmierzające do uzyskania własnego mieszkania. Z tego też względu spółdzielnie mieszkaniowe korzystają w szerokim stopniu z pomocy państwa i pomocy jednostek samorządu terytorialnego, m.in. w postaci uzyskiwania terenów pod budownictwo. Państwo udziela też pomocy w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych - na podstawie ustawy z 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych /Dz.U. 2003 nr 119 poz. 1115/ - obejmuje poręczeniem niektóre spłaty kredytów - ustawa z 29.11.2000 r. o objęciu poręczeniem Skarbu Państwa spłaty niektórych kredytów mieszkaniowych /Dz.U. 2000 nr 122 poz. 1310 ze zm./,a także popiera niektóre formy budownictwa mieszkaniowego - por. ustawa z 26.10.1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego /Dz.U. 2000 nr 98 poz. 1070 ze zm./. Na podstawie tej ostatniej ustawy utworzono m.in. Krajowy Fundusz Mieszkaniowy, służący realizacji zadań wynikających z polityki państwa w zakresie gospodarki mieszkaniowej oraz rozwoju budownictwa mieszkaniowego /art. 16 ustawy/. Jego środki mogą być przeznaczone, zgodnie z art. 18 m.in. na pośrednie formy pomocy spółdzielniom mieszkaniowym na przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlane mające na celu budowę lokali mieszkalnych na wynajem itp. Państwo wspiera też budownictwo mieszkaniowe przez różnorodne formy kredytowania oraz ulgi podatkowe związane z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych. Z tego względu spółdzielnie mieszkaniowe można uznać za podmioty objęte obowiązkiem informacyjnym, na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Podmioty te zobowiązane są do udzielania informacji o sprawach publicznych. Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, udostępnienie tej informacji następuje bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, chyba, że organ odmawia jej udzielenia w formie decyzji. W przewidzianym terminie spółdzielnia nie udzieliła skarżącemu żądanych informacji, ani nie wydała decyzji o odmowie z uwagi na prawnie chronione tajemnice. Pozostawała więc w bezczynności.