Dokonanie darowizny będącej własnością komunalną na cel publiczny należy do kompetencji organu wykonawczego, który decyduje o dokonaniu darowizny, określa jej cel publiczny i elementy treści przyszłej umowy; organ stanowiący wyraża (w formie uchwały) zgodę na przedstawioną mu przez organ wykonawczy propozycję zawarcia umowy darowizny takiej nieruchomości.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA S. Prutis (spr.), Sędziowie NSA G. Gryglaszewska, A. Sobolewska-Nazarczyk, Protokolant E. Trzeciak, po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2004 roku sprawy ze skargi Stowarzyszenia Kulturalnego C. S., Rady Parafii Rzymskokatolickiej p.w. Świętej Trójcy w S., S. Inicjatywy Gospodarczej w S., Towarzystwa Rozwoju Miasta i Gminy S. oraz radnych Gminy S.: J. B., R. D., A. S., T. W. na uchwałę Rady Miejskiej w S. z dnia [...] lipca 2003 r., Nr [...] w przedmiocie wyrażenia zgody na dokonanie darowizny 1. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały; 2. orzeka, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu w całości do czasu uprawomocnienia się orzeczenia; 3. zasądza od Rady Miejskiej w S. na rzecz każdego ze skarżących: Stowarzyszenia Kulturalnego C. S., Rady Parafii Rzymskokatolickiej p.w. Świętej Trójcy w S., S. Inicjatywy Gospodarczej w S., Towarzystwa Rozwoju Miasta i Gminy S. oraz radnych Gminy S.: J. B., R. D., A. S., T. W. kwoty po 10,00 złotych tytułem zwrotu kosztów wpisu sądowego.-
Rada Miejska w S. uchwałą nr [...] z dnia [...] lipca 2003 r., wydaną na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z 8.03.1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) w zw. z art. 13 ust. 2 ustawy z 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000 r. nr 46, poz. 543 z późn. zm.), postanowiła, co następuje:
§ 1. Wyraża się zgodę na dokonanie darowizny nieruchomości o nr geod. [...],obr. S., ark. 11, o pow. 582 m2, położonej w S. przy ul. K., na której usytuowane są ruiny katakumb na rzecz Klasztoru Męskiego Zwiastowania NMP w S.
§ 2. Nieruchomość opisana w § 1 niniejszej uchwały, z uwagi na swe szczególne przymioty przesądzające o jej statusie dobra kultury w rozumieniu przepisów o ochronie dóbr kultury, zostaje darowana z przeznaczeniem zabezpieczenia i utrzymania istniejących na nieruchomości ruin katakumb w jak najlepszym stanie, w tym przeprowadzenia we właściwym trybie prac konserwatorsko-restauratorskich, robót budowlanych z nimi związanych, oraz korzystania w sposób gwarantujący trwałe zachowanie wartości nieruchomości, a także z przeznaczeniem jej szerokiego udostępniania, tak by przyczyniało się to do pogłębiania porozumienia i współpracy między różnymi wyznaniami.
§ 3. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi S.
W uzasadnieniu uchwały stwierdzono, co następuje:
Stosownie do art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.) nieruchomości wchodzące w skład gminnego zasobu mogą być przedmiotem darowizny na cele publiczne. Darowizny nieruchomości stanowiącej własność gminy dokonuje jej organ wykonawczy - za zgodą rady gminy, której wyrażenie następuje, w myśl art. 11 ust. 2 w/w ustawy w drodze uchwały.
W umowie darowizny, jak i uchwale rady winien zostać określony cel publiczny, na który nieruchomość jest darowana. Katalog celów publicznych, uzasadniających nieodpłatne rozporządzenie gminną nieruchomością zawiera art. 6 w/w ustawy, jako jeden z nich wymieniając w pkt 5, także ochronę nieruchomości stanowiących dobra kultury w rozumieniu przepisów o ochronie kultury.
Przedmiotowa nieruchomość o nr geod. [...], obr. S., ark. 11, o pow. 582 m2, położona w S. przy ul. K. w S., na której usytuowane są ruiny katakumb, posiada walor dobra kultury w pojęciu ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie kultury (Dz.U. z 1999 r. Nr 98, poz. 1150 ze zm.), jako że dobrem kultury są zarówno zabytki wpisane do rejestru zabytków prowadzonego przez wojewódzkiego konserwatora zabytków, jak i zabytki, których charakter zabytkowy jest oczywisty, a które nie podlegają ochronie na podstawie odrębnych przepisów. Nieruchomość stanowi świadectwo zdarzeń, których zachowanie leży w interesie społecznym z uwagi na wartość historyczną. Katakumby i posadowiona na nich cerkiew p.w. Zmartwychwstania Chrystusa zostały wybudowane w latach 1532 - 1557, stając się miejscem pochówku zakonników i dobroczyńców klasztoru, wchodząc jednocześnie w skład kompleksu klasztornego.
Aktualnie przedmiotowy obiekt, na skutek technicznej degradacji wymaga podjęcia działań mających na celu ich rewaloryzację zgodnie z zaleceniami P. Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Przekazanie nieruchomości nr [...] w drodze darowizny Klasztorowi Męskiego Zwiastowania NMP w S. umożliwi realizację należytej koncepcji architektonicznej i funkcjonalnej katakumb, tym samym zrealizuje cel publiczny, jakim jest ochrona tej rangi nieruchomości. Niewykorzystanie przedmiotowej nieruchomości na cel publiczny, wskazany w § 2 niniejszej uchwały, jako zabezpieczenie i utrzymanie istniejących na nieruchomości ruin katakumb w jak najlepszym stanie, przeprowadzenie we właściwym trybie prac konserwatorsko-restauratorskich i robót budowlanych z nimi związanych, korzystanie w sposób gwarantujący trwałe zachowanie wartości nieruchomości, szerokie udostępnianie przyczyniające się do pogłębiania porozumienia i współpracy między różnymi wyznaniami może uzasadniać odwołanie darowizny. Ponadto przyszły właściciel ma obowiązek dbać o zachowanie zabytku, w szczególności poprzez działania określone w art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie kultury (Dz.U. z 1999 r. Nr 98, poz. 1150 ze zm.), oraz wskazywane w piśmie P. Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w B. z dnia [...].07.2003 r. nr [...], w którym organ ochrony dóbr kultury wskazuje zasadność wykorzystania przedmiotowej nieruchomości do celów liturgicznych i turystycznych.