1. Przepis par. 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1983 r. w sprawie wysokości składki na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników /Dz.U. nr 73 poz. 323/, zgodnie z którym składka nie może wynosić łącznie mniej niż 2400,- zł rocznie, dotyczy także rolnika, któremu przysługuje obniżka składki na podstawie par. 30a rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 marca 1983 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin /Dz.U. nr 21 poz. 94/ w brzmieniu ustalonym przez rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 listopada 1983 r. /Dz.U. nr 62 poz. 283/.
2. Jak długo trwa małżeństwo rolników i nie ustała wspólność ustawowa, do małżonków nie ma zastosowania par. 3 cytowanego rozporządzenia z dnia 28 marca 1983 r. o udziale we współwłasności.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 207 par. 5 Kpa skargę Alicji i Witolda małżonków K. na decyzję Wojewody Częstochowskiego z dnia 8 czerwca 1984 r. w przedmiocie ustalenia składki na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników.
Wojewoda Częstochowski zaskarżoną decyzją nr Fn.III.m3252/35/84 z dnia 8 czerwca 1984 r. utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Miasta i Gminy w K., ustalającą od Alicji i Witolda małżonków K. składkę na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników za I półrocze 1984 r. w wysokości 1.012 zł, w tym od dwóch ubezpieczonych osób 800 zł i od gruntu 212 zł. W uzasadnieniu swej decyzji organ odwoławczy przyjął, że Alicja i Witold małżonkowie K. prowadzą gospodarstwo rolne o powierzchni 0,57 ha, z czego 0,04 ha to nieużytki. Zgodnie zatem z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin /Dz.U. nr 40 poz. 268/ podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników i w myśl art. 44 ust. 1 tej ustawy są zobowiązani do opłacania składki, która wynosi rocznie 3.200 zł od dwóch osób i 424 zł od gruntu /0,53 ha/. Za pół roku składka ta wynosi od osób 1.600 zł i od gruntu 212 zł. Ponieważ oboje są zatrudnieni w uspołecznionym zakładzie pracy i nie mają następcy, składkę osobową obniżono o 50 procent, czyli do 800 zł, na zasadzie par. 30a rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 marca 1983 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin /Dz.U. nr 21 poz. 94 ze zm./, przy zastosowaniu stawek określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1983 r. w sprawie wysokości składki na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników /Dz.U. nr 73 poz. 323/. Przepis par. 3 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 marca 1983 r., dotyczący współwłaścicieli, nie ma zastosowania do małżonków, których w świetle art. 31 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa małżeńska, która nie daje podstawy do zwolnienia ich od opłacenia składki na ten fundusz.
W skardze do sądu administracyjnego Alicja i Witold małżonkowie K. domagali się uchylenia decyzji organów obu instancji. Z uzasadnienia skargi wynika, że zarzucają oni organom błędną interpretację par. 3 ust. 1 rozporządzenia z dnia 28 marca 1983 r., ponieważ z aktu własności ziemi wynika, że są oni współwłaścicielami gospodarstwa rolnego o powierzchni 0,5727 ha, a zatem udział każdego z nich wynosi tylko 0,2863 ha, to jest mniej niż 09,5 ha. Nie powinna więc być im naliczona składka ubezpieczeniowa.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga nie jest uzasadniona. Ubezpieczenie społeczne rolników obejmuje, jak to wynika z art. 1 powołanej ustawy, rolników prowadzących gospodarstwo rolne. Nie jest kwestionowane w sprawie, że skarżący posiadaną nieruchomość uprawiają rolniczo i taką tylko nieruchomość można było nabyć na podstawie aktu własności ziemi, wydanego na podstawie ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych /Dz.U. nr 27 poz. 250 ze zm./. Ubezpieczenie to jest obowiązkowe /art. 3 ust. 1 cytowanej ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r./ i pociąga za sobą obowiązek opłacania przez rolników składki na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników /art. 44 ust. 1 ustawy/. Składka ta od 1 stycznia 1984 r. wynosi rocznie 1.600 zł od każdego ubezpieczonego i 800 zł od pełnego hektara przeliczeniowego. Według stawek przewidzianych w par. 1 ust. 1 cytowanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1983 r. składka na ten Fundusz nie może być łącznie niższa niż 2.400 zł rocznie /par. 1 ust. 2 rozporządzenia/, przy czym rozporządzenie to nie przewiduje wyjątku także w sytuacji, gdy rolnikowi przysługuje obniżka składki osobowej na podstawie par. 30 a cytowanego rozporządzenia z dnia 28 marca 1983 r.