Ustalenie podstawy opodatkowania w drodze szacunkowej w oparciu o wybraną przez organ podatkowy metodę jego ustalania, nie zwalnia tego organu do korekty tej podstawy opodatkowania jeżeli to jest uzasadnione indywidualnymi okolicznościami odnoszącymi się do opodatkowanej działalności.
uchyla zaskarżoną decyzję.
Podatkowa Komisja Odwoławcza przy Izbie Skarbowej w K. nie uwzględniła odwołania skarżącej M.J. i decyzją z 10.8.1984 r. utrzymała w mocy decyzję Urzędu Skarbowego, którą wymierzono skarżącej podatki obrotowy i dochodowy za rok 1983, z tytułu prowadzonej działalności handlowej.
Przy wymiarze podatków pominięto prowadzoną przez skarżącą księgę podatkową Nr 8 jako dowód w postępowaniu podatkowym z uwagi na to, że wynikający z tej księgi obrót uznano za znacznie niższy od przeciętnego w branży, a dochód niższy od tego, jaki byłby konieczny na pokrycie ponoszonych wydatków.
Przyjęte do opodatkowania obrót w kwocie 900.000 zł za okres trzech miesięcy działalności handlowej i dochód w kwocie 116.025 zł., ustalone zostały w drodze szacunkowej. Obrót ustalono w oparciu o oświadczenie skarżącej złożone do protokołu kontroli z 10 i 11.2.1984 r., a dochód obliczono przy zastosowaniu 13 procent normy zyskowności netto.
Decyzję Podatkowej Komisji Odwoławczej M.J. zaskarżyła do NSA wnosząc o jej uchylenie w części wymierzającej jej podatki obrotowy i dochodowy ponad kwotę wynikającą z zeznania podatkowego.
W skardze swej twierdziła, że brak było podstaw do pominięcia prowadzonej przez nią księgi podatkowej. W zeznaniu podatkowym zadeklarowała podatek obrotowy w kwocie 21.197 zł i dochód w kwocie 43.984 zł. Twierdziła, że z prowadzonej przez nią działalności handlowej osiągnęła obrót podany w zeznaniu podatkowym. Wyjaśniła, że jakkolwiek w lutym 1983 r. istotnie oświadczyła, że przewiduje w roku 1983 osiągnięcie obrotu miesięcznego w granicach 300.000 zł., to z uwagi na chorobę, jakiej później uległa i zaistniałe z powodu tej choroby dłuższe przerwy w prowadzonej przez nią działalności handlowej, przewidywanego obrotu miesięcznego nie osiągnęła. W ciągu 9 miesięcy prowadzonej działalności handlowej sklep był czynny, z przerwami, tylko w sumie przez 3 miesiące.
W piśmie z 9.11.1984 r. zmieniła żądanie skargi twierdząc, że kwestionuje dokonany jej wymiar podatków o tyle, o ile przekracza on kwotę 41.383 zł.
Izba Skarbowa wniosła o oddalenie skargi, stojąc na stanowisku, że zaskarżona decyzja nie narusza prawa.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zaskarżona decyzja wydana została w części z naruszeniem prawa. W decyzji tej nie ustosunkowano się i nie wzięto pod uwagę okoliczności, które mogły mieć istotne znaczenie dla ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy.
Mimo wymogu wynikającego z art. 169 par. 2 Kpa nie podano konkretnych powodów, które uzasadniałyby, w myśl tego przepisu, nieuznanie prowadzonej przez skarżącą księgi za dowód w postępowaniu podatkowym. Przytoczenie w uzasadnieniu decyzji fragmentu treści art. 169 par. 2 Kpa, że "zeznany obrót jest znacznie niższy od przeciętnego osiąganego w tej branży" jak i stwierdzenie, że zeznany dochód jest "niższy od tego jaki byłby konieczny na pokrycie poniesionych wydatków", nie czyni zadość wymogowi art. 169 par. 2 zdanie ostatnie.
Z doświadczenia życiowego wynika też, że działalność handlowa prowadzona z dużymi przerwami - w przypadku skarżącej w ciągu 9 miesięcy prowadziła ona działalność handlową zaledwie przez 3 miesiące - daje o wiele mniejsze przeciętne miesięczne obroty od tych jakie można osiągnąć, gdy działalność taka prowadzona jest bez większych przerw.
Ustalając obrót skarżącej w drodze szacunkowej oparto się na oświadczeniu skarżącej co do przewidywanych obrotów, jakie miała osiągnąć w ciągu miesiąca. Nie wzięto jednak pod uwagę, że skarżąca złożyła to oświadczenie 11.2.1983 r., kiedy nie liczyła się z przerwami w swej działalności handlowej, jakie spowodować miała w przyszłości choroba, której uległa. Spowodowane chorobą skarżącej przerwy w prowadzonej przez nią działalności handlowej mogły w określonym stopniu wpłynąć na zmniejszenie wielkości przewidzianych wcześniej obrotów.
Ustalenie podstawy opodatkowania w drodze szacunkowej w oparciu o wybraną przez organ podatkowy metodę jego ustalenia, nie zwalnia tego organu od korekty tej podstawy opodatkowania jeżeli to jest uzasadnione indywidualnymi okolicznościami odnoszącymi się do opodatkowanej działalności.
Przy wydawaniu zaskarżonej decyzji nie wzięto pod uwagę tej okoliczności.
Uchylając zaskarżoną decyzję Sąd wziął pod uwagę oświadczenie skarżącej, wyrażone w jej piśmie z 9.11.1984 r., nie uwzględnił natomiast dalej idącego żądania M.J., wynikającego ze złożonej skargi, uznając je za nieuzasadnione.
W tym stanie rzeczy, skoro decyzja Podatkowej Komisji Odwoławczej w części wydana została z naruszeniem art. 7, art. 77, art. 107 i art. 169 Kpa, Sąd opierając się na art. 207 par. 2 pkt 3 i par. 5 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję.