Gmina nie dysponuje pozaustawowym "władztwem podatkowym" upoważniającym do generalnego uchylania ustawowego obowiązku podatkowego lub wprowadzania opłat lokalnych nie przewidzianych w ustawie.
Wprowadzenie nowej opłaty lokalnej nie przewidzianej w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, jest pozbawione podstawy prawnej.
stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały Rady Gminy w sprawie podatku od posiadania psów i opłaty lokalnej.
Rada Miejska w N. wydała dnia 19 lutego 1993 r. uchwałę w sprawie podatku od posiadania psów i opłaty lokalnej. Wydano ją na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych oraz na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 grudnia 1992 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych /Dz.U. nr 94 poz. 467/.
W par. 1 uchwały postanowiono "nie uchwalać podatku od psów w 1993 r.". W par. 2 postanowiono, że "Wychodząc naprzeciw postulatom mieszkańców odnośnie zagęszczenia sieci kontenerów i odbudowy istniejącego sprzętu - Rada Miejska wprowadza opłatę lokalną. Stawkę określa się w wysokości 10.000 złotych kwartalnie od każdego domu w Mieście i Gminie N." par. 3 uchwały stanowi, że "uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia i ma zastosowanie do podatku od posiadania psów oraz do opłaty lokalnej należnej po tym dniu oraz poczynając od roku podatkowego 1993 do należnych podatków".
W dniu 21 kwietnia 1993 r. Wojewoda złożył na ww. uchwałę skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W uzasadnieniu swej skargi Wojewoda stwierdza, że powołany w uchwale przepis nie zawiera upoważnienia do nie uchwalania podatku od posiadania psów ani nie wprowadza opłaty lokalnej od każdego domu.
Kwestii podatku od posiadania psów dotyczy natomiast art. 13 cyt. ustawy, a także art. 14, nakładający na radę określone obowiązki.
Par. 1 uchwały jest sprzeczny z art. 13 ust. 1 ustawy i oznacza jednocześnie nie wykonywanie przez radę obowiązku określonego w art. 14. Ustawa nie przewiduje także wprowadzania przez rady gmin innych opłat lokalnych niż przewidziane w art. 15-19. Wprowadzenie takiej opłaty w par. 2 uchwały jest zatem, zdaniem Wojewody, pozbawione podstawy prawnej. Wprowadzenie takiej opłaty mogłoby nastąpić wyłącznie w trybie art. 12 ustawy o samorządzie terytorialnym, w drodze referendum gminnego.
W odpowiedzi na skargę wniesiono o oddalenie skargi. W uzasadnieniu tego pisma stwierdzono, że budżet gminy na 1993 r. został uchwalony m.in. w oparciu o źródła dochodu wynikające z zaskarżonej uchwały. Wyjaśniono także, że gmina postanowiła nie wprowadzać podatku od posiadania psów "korzystając z władztwa podatkowego". Podatek ten już w poprzednich latach okazał się fikcją. Natomiast wprowadzenie opłaty lokalnej wynika z ustawowego obowiązku gminy zapewnienia warunków niezbędnych do ochrony środowiska przed odpadami. Gmina zakupiła kontenery na śmieci i spełniają one dobrze swoją rolę, natomiast brakuje środków na ich dalsze funkcjonowanie. Opłata za ich utrzymanie jest symboliczna. Rada zdaje sobie sprawę z tego, że wszelkie formy samoopodatkowania mieszkańców wymagają referendum, jednak nie zdecydowano się na tę formę gdyż jest zbyt kosztowna.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
NSA uprawniony jest do kontroli zaskarżonych do niego aktów na podstawie kryterium legalności. Nie mogą być zatem przedmiotem badania sądu aspekty celowościowe, motywy ekonomiczne, czy też słuszność analizowanych aktów. Badając w tym kontekście zaskarżoną uchwałę należało stwierdzić, że cyt. ustawa o podatkach i opłatach lokalnych stanowi w art. 13 ust. 1, że obowiązek podatkowy dotyczący podatku od posiadania psów ciąży na osobach fizycznych posiadających psy. Jest to zatem obowiązek powszechny, wynikający z samej ustawy, a zwolnienia od tego obowiązku mogą następować wyłącznie w przypadkach przewidzianych przez ustawę /art. 13 ust. 2 i art. 14 pkt 4/. Ustawa nie upoważnia żadnego organu, w tym organów samorządowych do generalnego uchylania tego obowiązku na jakikolwiek okres a - wbrew twierdzeniu zawartemu w odpowiedzi na skargę - gmina nie dysponuje jakimś ogólnym, pozaustawowym "władztwem podatkowym". Dlatego też par. 1 zaskarżonej uchwały został wprowadzony bez podstawy prawnej.
Podobnie ocenić należy par. 2 zaskarżonej uchwały. W rozdziale 5 cyt. ustawy zawarto kompletną regulację kompetencji organów gminy do wprowadzania opłat lokalnych. Opłaty te mają różne nazwy, a ich katalog jest zamknięty. Wprowadzenie zatem nowej opłaty, nieprzewidzianej w rozdziale 5, jest pozbawione podstawy prawnej.
Dodatkowo Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę na to, że zaskarżona uchwała zredagowana została niezgodnie z wymogami techniki legislacyjnej i języka prawnego. W tekście obu paragrafów znalazły się zwroty nie należące do języka prawnego /"Po analizie wpływów do budżetu gminy (...)", "Wychodząc naprzeciw postulatom mieszkańców odnośnie (...)"/, mogące się ewentualnie znaleźć w preambule lub w uzasadnieniu uchwały. W tekście przepisu powinny znajdować się wyłącznie wyrazy należące do treści normy prawnej, która będzie z tego przepisu wyłaniana. Przepisy powinny być także redagowane w sposób jasny. Zwrot: "odnośnie zagęszczenia sieci kontenerów i odbudowy istniejącego sprzętu - rada (...) wprowadza opłatę lokalną", jest niejasny i można się tylko domyślać, że chodzi o kontenery i sprzęt do zbierania śmieci i odpadów.
Wymienione uchybienia nie miały oczywiście wpływu na ocenę zgodności z prawem uchwały, która jak wskazano wyżej - wydana została bez podstawy prawnej. Dlatego Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 207 par. 3 Kpa w zw. z art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa i art. 216a par. 1 Kpa stwierdził jej nieważność.