Tezy

Ryzyko wyboru banku dla rozliczeń podatków obciąża podatnika.

Do zapłaty podatku nie wystarczy przekazanie przez dłużnika środków pieniężnych pośrednikowi /bankowi/, lecz również konieczne jest otrzymanie tych środków przez wierzyciela.

Sentencja

skargę oddala.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją utrzymano w mocy decyzję Urzędu Skarbowego w T. z dnia 19 kwietnia 1995 r., którą spółce cywilnej o nazwie Ślusarstwo produkcyjne E. D. i B. D. określono podatek od towarów i usług w kwocie 22.622.000 zł /po denominacji 2.262,20 zł/. W uzasadnieniu podano, że spółka wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 26 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym nie wpłaciła powyższej kwoty na rachunek urzędu skarbowego. Bank Spółdzielczy wprawdzie obciążył rachunek spółki, lecz nie uznał rachunku urzędu skarbowego, do wpłaty podatku zatem nie doszło. Decyzję Izby Skarbowej w T. z dnia 20 listopada 1995 r. Spółka zaskarżyła do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W skardze podniosła, że zgodnie z art. 26 ust. 2a i 2b ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./ zobowiązana była dokonać zapłaty podatku w formie bankowych rozliczeń bezgotówkowych. Dlatego wpłaciła gotówkę na własny rachunek i wystawiła polecenie przelewu, lecz bank nie przelał środków pieniężnych na rachunek Urzędu Skarbowego. Aktualnie bank znajduje się w upadłości, a spółka po zgłoszeniu wierzytelności sędziemu komisarzowi oczekuje na przekazanie środków pieniężnych na rachunek Urzędu Skarbowego. Z tego względu nie powinna zostać zobowiązana do uiszczenia podatku po raz drugi.

W odpowiedzi na skargę Izba Skarbowa w T. wniosła o jej oddalenie i wyjaśniła, że umowa rachunku bankowego wiąże jedynie posiadacza i bank, nie istnieje zaś żaden stosunek między bankiem i organem podatkowym. Oznacza to, że niewłaściwe wykonanie umowy rachunku bankowego skutkuje jedynie między stronami tej umowy i nie wywiera żadnego skutku prawnego w sferze wykonania zobowiązania podatkowego.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z powołanym już art. 26 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym podatnik jest obowiązany bez wezwania przez urząd skarbowy do obliczania i wpłacania podatku od towarów i usług za okresy miesięczne w terminie do dnia 25 miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek zapłaty podatku. Zobowiązanie w tym podatku powstaje więc automatycznie z mocy prawa. O takim sposobie powstawania zobowiązań podatkowych jest mowa w art. 5 ust. 2 ustawy o zobowiązaniach podatkowych. Z kolei według ust. 3 tego artykułu w razie niewykonania zobowiązania podatkowego powstałego z mocy prawa, organ podatkowy obowiązany jest wydać decyzję, w której określa wysokość tego zobowiązania. Przeszkodą do wydania takiej decyzji nie jest zgłoszenie w postępowaniu upadłościowym przez podatnika wierzytelności z tytułu niewłaściwego wykonania rachunku bankowego. Brak jest bowiem przepisu prawnego, który tak by stanowił.

Ryzyko wyboru banku dla rozliczeń podatków obciąża podatnika. Wyjątek w 1994 r. dotyczył tylko odsetek za zwłokę, które zgodnie z par. 11 ust. 1 i 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 31 grudnia 1989 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. 1990 nr 1 poz. 4 ze zm./ były pobierane za okres od następnego dnia po upływie ustalonego w ustawie terminu płatności zobowiązania podatkowego do dnia zapłaty włącznie, a za dzień zobowiązania podatkowego w formie polecenia przelewu uważało się dzień obciążenia rachunku podatnika. Przepisów tych nie można jednak rozciągać na podatek, gdyż zostały one wydane w oparciu o upoważnienia z art. 20 ust. 2 ustawy o zobowiązaniach podatkowych do określania zasad obliczania odsetek. Nadto zwrot "zapłata podatku" został użyty w art. 26 ustawy o zobowiązaniach podatkowych na oznaczenie jednego ze sposobów wygaśnięcia zobowiązań podatkowych /ust. 1/. Szczególnymi sposobami zapłaty podatku są zaś potrącenia i przejęcie majątku na własność Skarbu Państwa /ust. 2/. Według Słownika języka polskiego pod redakcją M. Szymczaka t. III, str. 994 wyraz "zapłata" oznacza tyle co "uiszczenie należności za coś, zapłacenie". Z powyższych sformułowań wynika, że do zapłaty podatku nie wystarczy przekazanie przez dłużnika środków pieniężnych pośrednikowi, lecz również konieczne jest otrzymanie tych środków przez wierzyciela.

Skarga jest więc nieuzasadniona. Z tych przyczyn Sąd na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368/ skargę oddalił.

Strona 1/1