Dodatkowo ust. 3 powołanego przepisu nakazuje uwzględnić przy tej metodzie różnice w wartości wynikającej z okoliczności sprzedaży, szczebla obrotu i ilości sprzedawanych towarów.
Jeżeli organy celne stosowały wskazaną wyżej metodę, nie uczyniły tego ani precyzyjnie, ani jednolicie.
W skardze podniesiono, że w ramach obowiązujących kontraktów sprowadzono do Polski ponad 40 000 ton soli potasowej. Jest to tylko część realizacji wszystkich kontraktów. Łącznie przewidują one dostarczenie ponad 80 000 ton tego towaru. Zakupiona sól potasowa po wprowadzeniu na polski obszar celny musi być przeładowana. Koszty przeładunku i spedycji ponoszone przez skarżącego do bezpośredniego odbiorcy, stosowane upusty cenowe łącznie wynoszą 279 000 zł na każdej tonie sprzedanej soli. Skarżące Przedsiębiorstwo prowadzi swoją działalność na bardzo trudnym rynku. Ceny na sól muszą konkurować z takimi samymi surowcami importowanymi do Polski przez zagraniczne firmy. Są to wszystko przesłanki, o których mowa we wspomnianym art. 27 ust. 3 Prawa celnego.
W odpowiedzi na skargę wnoszono o jej oddalenie podnosząc argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.
Rozpoznając skargę Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Podstawą materialnoprawną zaskarżonej decyzji są art. 26-27 Prawa celnego. Kontynuując myśl zawartą w zaskarżonej decyzji, aby przyjąć za uzasadnioną ww. podstawę prawną, musiałyby być spełnione przesłanki określone w tych przepisach.
Cytowany art. 26 ust. 1 pkt 5 Prawa celnego dopuszcza możliwość przyjęcia przez organy celne innej wartości transakcyjnej towaru niż ta, którą wskazała strona, między innymi w przypadku gdy dokumenty, o których mowa w art. 50 ust. 3 i 4 Prawa celnego służące do określenia wartości celnej:
1/ nie zostały dołączone do wniosku, a w przypadku ich dołączenia
2/ gdy organ celny zakwestionował ich wiarygodność.
Bezspornym jest, że pierwsza z wymienionych przesłanek nie została spełniona, bowiem dołączone zostały do wniosku o wszczęcie postępowania celnego dokumenty służące do określenia wartości celnej. W związku z tym należy przyjąć, że organy celne kwestionowały wiarygodność tych dokumentów, czyli zdaniem organów celnych przedstawione przez stronę dokumenty określające wartość celną towaru nie są wiarygodne.
Z powyższego przepisu wynika zatem obowiązek organów celnych do wykazania, który z przedstawionych przez stronę dokumentów i dlaczego nie jest dla organów celnych wiarygodny.
Obowiązek powyższy wynika również z art. 6-10 Kpa w związku z art. 1 ust. 2 Prawa celnego.
Organy celne wbrew powyższym przepisom obowiązkom tym nie sprostały, co czyni uzasadnionymi zarzuty podniesione w skardze w tej części.
Kontrakt, w ramach którego nastąpiła omawiana dostawa soli /którego tłumaczenie na język polski nie zostało do akt dołączone/, dotyczy wymiany towarów - jest to więc transakcja barterowa. Z punktu widzenia polskiego prawa cywilnego barter jest rodzajem umowy zamiany, polegającej na równoważącej się wartościowo wymianie towaru na towar lub usługi na usługę /ewentualnie usługi na towar lub towaru na usługę/, gdzie nie wchodzą w grę dodatkowe rozliczenia pieniężne między kontrahentami. Przy czym barter od umowy zamiany z kodeksu cywilnego odróżnia tylko podmiot - zagraniczny kontrahent oraz fakt, że w kodeksie cywilnym mówi się o zamianie rzeczy, co jednak nie stoi na przeszkodzie, aby zamianę usług traktować jako umowę nie nazwaną analogicznie do umowy zamiany określonej w kodeksie cywilnym.