Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Ryszard Bryk (del.) Sędziowie WSA Robert Sawuła (spr.) AWSA Jolanta Ewa Wojtyna Protokolant ref. stażysta Anna Mazurek-Ferenc po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2004r. na rozprawie sprawy ze skargi Z. D. na decyzję Wojewody z dnia [...].08.2001r. Nr [...] w przedmiocie zwrotu zasiłku dla bezrobotnych 1. Uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Starosty Powiatu [...] z dn. [...].06.2001r. o Sygn. [...], 2. Określa, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.
SA/Rz 2065/01
Uzasadnienie
Decyzją z dn. [...].01.2000r. wydaną z upoważnienia starosty przez Kierownika Referatu Rejestracji Powiatowego Urzędu Pracy Z. D. uznana została za osobę bezrobotną oraz przyznano jej zasiłek dla bezrobotnych od dn.4.02.2000r. w kwocie 406,30 zł. Decyzją z dn. [...].07.2000r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział [...] przyznał Z. D. w oparciu o prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w R. z dn.19.06.2000r. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dn.1.01.2000r. Powziąwszy o tym wiadomość Powiatowy Urząd Pracy wszczął postępowanie, a uzyskawszy na to zgodę Z. D., działając m.in. w trybie art.155 k.p.a. decyzją z dn.[...].08.2000r. [...] uchylił ostateczną własną decyzję z dn. [...].01.2000r. oraz orzekł o utracie statusu bezrobotnego i odmówił przyznania prawa do zasiłku dla bezrobotnych od dn.4.02.2000r. do 30.06.2000r. W notatce służbowej, choć nie opatrzonej datą i nie wiadomo przez kogo sporządzonej, Z. D. wyraziła zgodę na zwrot zasiłku w kwocie 1.838,41 zł. Kolejną decyzją z dn.[...].09.2000r. [...] działający z upoważnienia Starosty Kierownik Działu Rejestracji i Świadczeń Powiatowego Urzędu Pracy orzekł o zwrocie od Z. D. nienależnie pobranego zasiłku w kwocie 1.838,41 zł. Podaniem z dn.11.09.2000r. Z. D. zwróciła się do Kierownika Powiatowego Urzędu Pracy z prośbą o umorzenie wskazanej w w/w decyzji kwoty do zwrotu. Prośbę swą argumentowała trudną sytuacją materialną rodziny, dużymi wydatkami na leczenie, chorobą męża. Organ zatrudnienia zasięgnął opinii Powiatowej Rady Zatrudnienia, która w uchwale z dn.8.01.2001r. wyraziła negatywną opinię odnośnie odstąpienia od zwrotu pobranej kwoty zasiłkowej. W aktach sprawy zalega także informacja z Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w G., z której wynika iż wnioskodawczyni posiada rodzinę trzyosobową, oboje z mężem pobierają niewysokie renty, co wystarcza na skromne życie, córka jest osobą bezrobotną bez dochodu, nadto posiadają gospodarstwo rolne o pow. 1,60 ha.
Decyzją z dn.[...].01.2001r. [...] działający z upoważnienia starosty Kierownik Powiatowego Urzędu Pracy odmówił Z. D. odstąpienia od zwrotu pobranej kwoty zasiłku w wysokości 1.838,41 zł, uznając iż brak jest przesłanek do tego, natomiast wskazał, że istnieje możliwość rozłożenia na raty tej kwoty. W wyniku wniesienia odwołania przez Z. D. Wojewoda decyzją z dn. [...].02.2001r [...] uchylił zaskarżoną decyzję w całości, a sprawę przekazał organowi I instancji do ponownego rozpatrzenia. W uzasadnieniu decyzji kasacyjnej organ odwoławczy wskazał na wadliwość uzasadnienia i brak wskazania przyczyn, z powodu których wydano negatywną decyzję dla strony.
Rozpoznając sprawę ponownie zasięgnięto kolejny raz informacji od Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w G. uzyskano także zaświadczenie od "M." sp. z o.o., z którego wynika, ze córka Z. D. tam zatrudniona, od 1.01.2001r. nie pobiera wynagrodzenia, gdyż zakład pracy nie otrzymuje refundacji z tytułu skierowania jej jako absolwentki od PUP. Decyzją z dn.[...].06.2001r. [...] działający z upoważnienia starosty Kierownik Powiatowego Urzędu Pracy odmówił Z. D. umorzenia nienależnie pobranego świadczenia w kwocie 1.838,41 zł. Opierając swą decyzję na art.28 ust.8 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (ustawa z dn.14.12.1994r., tekst jednol. Dz.U. Nr 6 z 2001r., poz.56) wskazał, że starosta może, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, odroczyć, rozłożyć na raty lub, po zasięgnięciu opinii powiatowej rady zatrudnienia, odstąpić od żądania zwrotu całości lub części nienależnie pobranego świadczenia. Organ I instancji w oparciu o ustaloną sytuację materialną wnioskodawczyni i jej rodziny, przyjmując że dochód na osobę w rodzinie wynosi 322,26 zł uznał, że nie zachodzi przesłanka do odstąpienia od żądania zwrotu nienależnie pobranej kwoty zasiłku. Od tej decyzji odwołała się Z. D., wskazując że organ I instancji pominął wydawane przez nią i członków rodziny wydatki na lekarstwa, na spłatę kredytu, nie uwzględnił faktu padnięcia młodego konia w gospodarstwie, który nie był ubezpieczony, utraty zatrudnienia przez córkę i nie nabycia przez nią prawa do zasiłku. Wojewoda decyzją z dn.[...].08.2001r. [...] utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. Organ odwoławczy uznał, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. W uzasadnieniu wywiedziono, że kwota 1.838,41 zł jest kwotą nienależną, wnioskodawczyni i jej mąż pobierają renty z tytułu niezdolności do pracy, posiadają gospodarstwo rolne o pow.1,60 ha i uznano, opierając się na dyspozycji art.2a ust.2 ustawy o pomocy społecznej, jego dochodowość na poziomie 125 zł miesięcznie z 1 ha przeliczeniowego. Odwołując się dalej do ustawy o pomocy społecznej, zawierającej podobną konstrukcję zwrotu świadczenia nienależnie pobranego, organ odwoławczy uznał, że nie zachodzą przesłanki do odstąpienia od zwrotu nienależnie pobranej kwoty. Zdaniem II instancji dochody w rodzinie Z. D. znacznie przekraczają kryterium dochodowe określone w przepisach o pomocy społecznej. W ocenie wojewody odwołująca się jest w stanie zwrócić pobrane świadczenie wykorzystując własne środki, możliwości oraz uprawnienia.