Sprawy nieobjęte symbolami podstawowymi 601-644 oraz od 646-652, Organizacje społeczne, Samorząd terytorialny
Tezy

Przewidziane w art. 19 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych /Dz.U. nr 55 poz. 234/ uprawnienie związków do opiniowania aktów wykonawczych do ustaw i odpowiadający temu uprawnieniu obowiązek organów samorządu terytorialnego przedstawiania projektów aktów lokalnych do zaopiniowania związkom zawodowym odnosi się do spraw przekazywanych przez ustawę do wydania aktu wykonawczego, które wprost odnoszą się do praw i interesów ludzi pracy.

Uzasadnienie

Zarząd Regionu Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność", działając na podstawie art. 101 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 16 poz. 95 ze zm./ zaskarżył dwie uchwały Rady Miejskiej, podjęte w dniu 31 stycznia 1995 r.

1/ w sprawie określenia stawek podatku od nieruchomości,

2/ w sprawie zmian w budżecie gminy na rok 1995 r. w zakresie zwiększenia wydatków na przebudowę kanalizacji miejskiej, po uprzednim bezskutecznym wezwaniu Rady do uchylenia tych uchwał.

Skarżący podnosi, że obie uchwały wydane zostały bez uprzedniego zasięgnięcia opinii właściwych statutowo władz Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność", z naruszeniem art. 19 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych. Przepis ten uprawnia ogólnokrajowy związek zawodowy reprezentowany dla pracowników większości zakładów pracy do opiniowania projektów aktów prawnych także organów samorządowych w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych. Ponieważ związki zawodowe reprezentują pracowników i inne osoby, a także bronią ich godności, praw oraz interesów materialnych i moralnych zarówno zbiorowych, jak i indywidualnych /art. 4 ustawy o związkach zawodowych/, a także w zakresie praw i interesów zbiorowych związki zawodowe reprezentują wszystkich pracowników niezależnie od ich przynależności związkowej /art. 7 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych/ - Rada Miejska powinna zasięgnąć opinii odpowiednich władz Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" przed podjęciem obu wymienionych na wstępie uchwał, gdyż dotyczą interesów materialnych mieszkańców miasta i gminy.

W odpowiedzi na skargę Burmistrza Gminy wniósł o jej oddalenie podnosząc, ze Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" nie jest legitymowany do zaskarżenia wyżej wymienionej uchwały, dotyczą one bowiem ogółu społeczności gminnej, a nie tylko grup pracowniczych, poza tym wydane zostały w granicach upoważnienia ustawowego i nie zostały zakwestionowane w trybie nadzoru przez Wojewodę.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Nie ma racji skarżący Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność", że Rada Gminy uchwalając obie uchwały /w sprawie stawek podatków od nieruchomości oraz w sprawie zwiększenia wydatków z budżetu gminy na przebudowę kanalizacji/ naruszyła obowiązek przedstawienia projektów tych uchwał do zaopiniowania skarżącemu Związkowi, przewidziany w art. 19 ustawy o związkach zawodowych.

Obowiązek organów samorządu terytorialnego zasięgania opinii związków zawodowych o założeniach lub projektach aktów wykonawczych do ustaw odnosi się nie do wszystkich aktów, lecz tylko tych, które dotyczą przedmiotu określonego w art. 19 ustawy o związkach zawodowych. Przepis art. 19 ust. 1 tej ustawy stanowi o prawie opiniowania "w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych".

Zakres tych zadań w odniesieniu do aktów wykonawczych o zasięgu lokalnym dotyczy zadań związku wykonywanych także w skali lokalnej, a więc odnoszących się do społeczności lokalnej. Zadania związków zawodowych określa art. 1 ust. 1, art. 4, art. 6 i art. 7 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych. W świetle tych przepisów chodzi o reprezentację i ochronę praw, interesów zawodowych i socjalnych ludzi pracy, obronę ich godności, interesów materialnych i moralnych, zbiorowych i indywidualnych, o tworzenie korzystnych warunków pracy, bytu i wypoczynku. Określenie w art. 4 ustawy o związkach zawodowych reprezentacji związków zawodowych także wobec "innych osób" nie będących pracownikami dotyczy osób wymienionych w art. 2 tej ustawy, a więc członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej, jeżeli nie są pracownikami, nakładców, emerytów i rencistów, bezrobotnych i osób odbywających służbę zastępczą. Zakres zadań związków zawodowych nie obejmuje zatem całej społeczności lokalnej, lecz tylko - najogólniej rzecz ujmując - ludzi pracy.

Przewidziane w art. 19 ustawy o związkach zawodowych uprawnienie związków zawodowych do opiniowania aktów wykonawczych do ustaw i odpowiadający temu uprawnieniu obowiązek organów samorządu terytorialnego przedstawiania projektów aktów lokalnych do zaopiniowania związkom zawodowym odnosi się do spraw przekazanych przez ustawę do wydania aktu wykonawczego, której wprost odnoszą się do praw i interesów ludzi pracy.

Sprawa stawek podatku od nieruchomości, jak i sprawa zwiększenia wydatków z budżetu gminy na przebudowę kanalizacji miejskiej nie dotyczy wprost praw i interesów ludzi pracy, dotyczy bowiem całej społeczności gminnej, nie tylko ludzi pracy i ma szerszy zakres zarówno podmiotowy, jak i przedmiotowy wykraczający poza zadania związków zawodowych. W konsekwencji należy stwierdzić, że Rada Gminy nie miała obowiązku zasięgnięcia opinii Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność". Tym samym bezzasadny jest zarzut skarżącego Związku naruszenia art. 19 ustawy o związkach zawodowych przy podjęciu omawianych uchwał.

Strona 1/1