Sprawa ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 1998
Uzasadnienie strona 2/5

Uzupełniając odwołanie, podatnicy pismem z dnia 18.10.2003 r. ponownie podkreślili fakt współtworzenia pracy dyplomowej przez promotora, wskazując na definicję współtwórczości wynikającą z wyroku Sądu Najwyższego, iż współtwórcą jest ten, kto decyduje o ostatecznym kształcie dzieła wspólnego i jest to akceptowane przez pozostałych współtwórców. Podatnicy kwestionują ponadto stwierdzenie organu podatkowego, że promotor pełni często wiodącą rolę (jest głównym egzaminatorem) w egzaminie dyplomowym, bowiem stwierdzenie to jest niezgodne z regulaminem studiów. Według tego regulaminu przewodniczącym Komisji jest dziekan albo prodziekan, ewentualnie osoba upoważniona przez dziekana, w żadnym wypadku nie może to być promotor lub recenzent.

Rozpatrując sprawę na skutek wniesionego przez podatników odwołania, Dyrektor Izby Skarbowej powołaną na wstępie decyzją z dnia[...] orzekł o utrzymaniu w mocy zaskarżonej odwołaniem decyzji.

Z uzasadnienia decyzji organu odwoławczego wynika, że w pełni podzielił on stanowisko organu pierwszej instancji w kwestii braku podstaw do przyjęcia, że sprawowanie promotorstwa prac dyplomowych jest działalnością twórczą w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych i że w związku z tym wynagrodzenie za sprawowanie promotorstwa stanowi przychód z tytułu korzystania przez twórcę z praw autorskich, uprawniającego do 50% wskaźnika kosztów jego uzyskania w myśl art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy podatkowej. Przepis ten odsyła do przepisów odrębnych regulujących problematykę praw autorskich i praw pokrewnych, w związku z czym dla dokonania prawidłowej kwalifikacji wykonanych przez podatniczkę czynności promotorskich, organ odwoławczy dokonał wykładni przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 1994 Nr 43, poz. 170 ze zm.), dla ustalenia kogo należy rozumieć za twórcę pracy dyplomowej. Powołując się na przepis art. 8 ust. 2 tej ustawy organ odwoławczy wyjaśnił, iż "domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu". Dopóki twórca nie ujawnił swojego autorstwa, w wykonywaniu prawa autorskiego zastępuje go producent lub wydawca, a w razie ich braku - właściwa organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi (ust. 3). Zgodnie natomiast z art. 9 ust. 1 współtwórcom przysługuje prawo autorskie wspólnie. Domniemywa się, że wielkości udziałów są równe. Każdy ze współtwórców może żądać określenia wielkości udziałów przez sąd, na podstawie wkładów pracy twórczej. Wyjaśnił dalej organ odwoławczy, że przedmiotem prawa autorskiego, w myśl art. 1 ust. 1 powołanej ustawy, jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

W ocenie organu odwoławczego, przedmiotem ochrony w prawie autorskim jest więc dzieło ustalone we właściwej mu postaci, a nie proces twórczy autora, który może w przyszłości doprowadzić do powstania dzieła. Taką ocenę potwierdza orzecznictwo sądowe wskazujące, że utworem jest rezultat działalności o charakterze twórczym, kreatywnym, oryginalnym, charakteryzujący się indywidualnością, nie jest nim natomiast taki rezultat pracy, który zdeterminowany jest przez opisywany obiekt lub zjawisko, czy też o założony cel. Dlatego, zdaniem organu odwoławczego, nie ulega wątpliwości, że utworem jest praca dyplomowa, natomiast jej autorem jest uczestnik np. studiów podyplomowych. Z istoty bowiem takiej pracy wynika, że musi ona mieć charakter twórczy, świadczący o opanowaniu pewnej gałęzi wiedzy w stopniu uprawniającym do uzyskania świadectwa ukończenia studium. Rolą promotora, w ocenie organu odwoławczego, jest m.in. inicjowanie i projektowanie tematyki pracy dyplomowej, promotor nie jest jednak współautorem pracy, gdyż w przeciwnym wypadku praca dyplomowa straciłaby swój charakter samodzielnego opracowania, dającego podstawę do stwierdzenia, że autor opanował tematykę będącą przedmiotem studium podyplomowego. Uznał więc organ odwoławczy, że działalność promotora, nie będąc działalnością twórczą w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, nie jest przedmiotem tego prawa i dlatego przychody promotora nie stanowią tytułu do korzystania z praw autorskich, a więc nie mają do nich zastosowania koszty uzyskania w wysokości 50% przewidziane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Strona 2/5