Z chwilą likwidacji zakładu pracy pozostające uprzednio w jego dyspozycji mieszkania zakładowe tracą swój charakter z mocy prawa i w miejscowościach, w których obowiązuje najem lokali na podstawie decyzji administracyjnych, stają się lokalami objętymi zasadami tego najmu bez potrzeby wydawania ich dotychczasowym najemcom decyzji o przydziale /art. 57a ust. 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. - Prawo lokalowe - Dz.U. 1987 nr 30 poz. 165 ze zm./. W takich okolicznościach prawo nie przewiduje także wydawania decyzji deklaratoryjnej, potwierdzającej prawo do lokalu.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Zygmunta W. na decyzję Kolegium Odwoławczego przy Sejmiku Samorządowym w W. z dnia 23 czerwca 1992 r. w przedmiocie odmowy wydania decyzji o przydziale lokalu mieszkalnego i na podstawie art. 207 par. 1 i 2 pkt 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Dyrektora Zarządu Gospodarki Komunalnej w W., a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził na rzecz skarżącego od Kolegium Odwoławczego kwotę złotych jeden milion osiemdziesiąt tysięcy tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Na podstawie porozumienia zawartego w dniu 7 stycznia 1988 r. z Naczelnikiem Dzielnicy w W., w którym uczestniczył także Dzielnicowy Zarząd Budynków Mieszkalnych, Przedsiębiorstwo Państwowe Pracownie Konserwacji Zabytków uzyskało 15 lokali mieszkalnych w budynku przy ul. Św. A. nr 31, 31a i 31b z przeznaczeniem na mieszkania zakładowe. Jedno z tych mieszkań - nr 1 w budynku przy ul. Św. A. nr 31a, składające się z 2 pokoi o powierzchni 42 m2, kuchni i łazienki, uzyskał Zygmunt W. na podstawie umowy najmu z dnia 4 lutego 1988 r.
W związku z likwidacją Przedsiębiorstwa Zygmunt W. wystąpił do Urzędu Dzielnicowego w W. o przydzielenie mu zajmowanego lokalu.
Dyrektor Zarządu Gospodarki Komunalnej w W., działając z upoważnienia Rady Gminy, wydał w dniu 15 maja 1992 r. decyzję nr OSL-IV-8175/9/92 na podstawie art. 65 ust 5 oraz art. 55 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. - Prawo lokalowe /Dz.U. 1987 nr 30 poz. 165 ze zm./, którą odmówił Zygmuntowi W. przydziału wspomnianego lokalu. Uznał, że wobec niezapłacenia przez Pracownie Konserwacji Zabytków należności za uzyskane lokale, ustalonej w porozumieniu, Przedsiębiorstwo nie stało się dysponentem ani zarządcą tych mieszkań i nie mogło zawierać umów o ich najmie, wobec czego wnioskodawca zajmuje powyższy lokal bez tytułu prawnego, co wyłącza możliwość wydania decyzji o przydziale.
W odwołaniu od tej decyzji Zygmunt W. wywodził, że na podstawie zawartego porozumienia lokale przy ul. Św. A. zostały przekazane Przedsiębiorstwu, na skutek czego stało się ono dysponentem tych mieszkań i wynajęcie ich jako mieszkań zakładowych było zgodne z prawem. Tak więc nie zajmuje on lokalu bez podstawy prawnej, gdyż zawarta umowa jest ważna, a według art. 57 ust. 4 prawa lokalowego, wobec likwidacji Przedsiębiorstwa, zajmowany lokal utracił tylko charakter mieszkania zakładowego i odwołujący się zachował na czas nie oznaczony uprawnienie wynikające z tej umowy, które powinno być potwierdzone decyzją. Niewykonanie przez Przedsiębiorstwo obowiązku zwrotu kosztów odbudowy lokali nie ma wpływu na ważność umowy najmu.
Kolegium Odwoławcze przy Sejmiku Samorządowym w W. decyzją z dnia 23 czerwca 1992 r. nr S-K.O.8176/238/92, powołując się na art. 36 ust. 1 i art. 55-57a prawa lokalowego, utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Kolegium jednak zajęło w uzasadnieniu swej decyzji stanowisko, że wobec niewzruszenia porozumienia o przejęciu lokali przez Pracownie Konserwacji Zabytków, umowa najmu zawarta z odwołującym się jest ważna i na podstawie art. 57a ust. 4 prawa lokalowego ma on tytuł prawny do lokalu mieszkalnego przy ul. Św. A. nr 31a m 1 na czas nie oznaczony. Zdaniem Kolegium jednak, wniosek o wydanie przydziału był w tych okolicznościach bezprzedmiotowy i właściwsze w tej sprawie było wydanie przez organ I instancji decyzji o umorzeniu postępowania administracyjnego.
Pełnomocnik Zygmunta W. wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę na decyzję organu odwoławczego, zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego. W skardze wyrażono pogląd, że w obowiązującym stanie prawnym nie ma przeszkód do potwierdzenia uprawnień do lokalu mieszkalnego w formie decyzji administracyjnej, a także nie dość jednoznacznie została wyjaśniona kwestia prawnego charakteru mieszkania Zygmunta W. Według skargi, lokal zajmowany przez skarżącego jest mieszkaniem zakładowym.