Przydzielenie działki o powierzchni do 0,5 ha do bezpłatnego użytkowania rolnikowi, który oddał gospodarstwo rolne w zamian za rentę w trybie ustawy z dnia 28 maja 1974 r. o przekazywaniu gospodarstw rolnych za własność Państwa za rentę i spłaty pieniężne /Dz.U. nr 21 poz. 118/ nie świadczy o tym, że użytkownik działki /posiadacz zależny/ jest zwolniony od podatku od nieruchomości.
Przydzielenie działki do bezpłatnego użytkowania oznacza jedynie to, że z samym użytkownikiem nie wiążą się stosowne opłaty na rzecz Skarbu Państwa jako właściciela.
Natomiast na użytkowniku ciąży obowiązek w podatku od nieruchomości stosownie do art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych /Dz.U. nr 9 poz. 31 ze zm./.
Decyzją z 5.10.1991 r. na podstawie przepisów art. 5 i art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych /Dz.U. nr 9 poz. 31/ oraz uchwały Rady Miejskiej z 21.2.1991 r., Burmistrz Gminy P. ustalił podatek od nieruchomości należącej do A.M. w wysokości 250.000 zł za 1991 r.
W odwołaniu od tej decyzji podatniczka wniosła o jej anulowanie wobec tego, że ustawa, którą powołał Burmistrz w decyzji nie zobowiązuje rolnika emeryta do płacenia podatku gruntowego od działki rentowej o powierzchni 0,5 ha, którą rolnik ten otrzymał w dożywotnie użytkowanie bezpłatnie. Zarzuciła, że Burmistrz powołał się na uchwałę Rady Miejskiej, ale uchwała nie może być sprzeczna z przepisami ustawy. Nadto dodała, że działki, od której naliczono jej podatek nie otrzymała jeszcze na własność, gdyż nie wydano stosownej decyzji na podstawie ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Kolegium Odwoławcze przy Sejmiku Samorządowym decyzją z 26.11.1991 r. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.
Zarzut odwołania, iż przepisy ustawy powołanej w podstawie prawnej decyzji I instancji, nie przewidują opodatkowania podatkiem od nieruchomości rolników, którzy w zamian za emeryturę przekazali gospodarstwo rolne na rzecz Skarbu Państwa, Kolegium uznało za bezzasadną. W myśl art. 2 ustawy podatnikami w tym podatku mogą być wszystkie podmioty niezależnie od ich statusu prawnego, o ile mają określony w art. 2 pkt 1-4 tytuł prawny do korzystania z nieruchomości, m.in., jeżeli są właścicielami lub samoistnymi posiadaczami nieruchomości, są posiadaczami zależnymi, itp. Z tego przepisu wynika, że obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości ciąży również na rolnikach, którzy przekazali swoje gospodarstwo państwu za emeryturę lub rentę, a w dalszym ciągu zajmują, w oparciu o różne tytuły prawne, budynki i grunty. Zwolnienia od podatku od nieruchomości tych rolników nie przewiduje również art. 7 tej ustawy.
W skardze do NSA podatniczka interpretując art. 7 pkt 11 cytowanej ustawy twierdzi, że prawa do zwolnienia od podatku nabywa na podstawie ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność Państwa za rentę i spłaty pieniężne /Dz.U. nr 21 poz. 118/, ponieważ na jej podstawie otrzymała działkę rentową w dożywotnie użytkowanie bezpłatnie. Informuje jednocześnie, że ma obecnie 87 lat i jest inwalidką I grupy, a jej emerytura wynosi 910 tys. zł wraz z dodatkiem pielęgnacyjnym i "zbowidowskim" i nie jest w stanie tego podatku płacić, gdyż część swej emerytury jest zmuszona wydawać na leki. W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie i podtrzymał swoje stanowisko w sprawie. Dodał także, że trudne warunki materialne skarżącej mogą stanowić podstawę do wystąpienia o umorzenie podatku, a nie wpływają na legalność zaskarżonej decyzji.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarżąca A.M. w 1975 r. przekazała na własność państwa gospodarstwo rolne za rentę na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność Państwa za rentę i spłaty pieniężne /Dz.U. nr 21 poz. 118 ze zm./. Z akt sprawy wynika, że na podstawie przepisu art. 12 ust. 1 tej ustawy przydzielono wówczas skarżącej do bezpłatnego użytkowania działkę gruntu rolnego o powierzchni 0,5 ha.