Przekroczenie granicy celnej nie jest równoznaczne z odprawą celną, a zezwolenie na przewiezienie towaru w głąb kraju nie jest dopuszczeniem towaru do obrotu na polskim obszarze celnym.
Dyrektor Urzędu Celnego decyzją z 23.12.1992 r. ustalił należności celne z tytułu wprowadzenia na polski obszar celny samochodu osobowego "Lancia Thema", sprowadzonego przez Spółkę z o.o.
Pismem z 24.12.1992 r. Spółka zwróciła się o zwolnienie przedmiotowego samochodu od cła, wywodząc, że jako spółka włosko-polska zakupiła samochód za środki własne z przeznaczeniem do użytku służbowego, dla zapewnienia częstych kontaktów z kooperantami oraz wspólnikami we Włoszech.
Prezes Głównego Urzędu Ceł decyzją z 25.3.1993 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję, powołując przepis art. 37 ust. 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym /Dz.U. nr 60 poz. 253/ jako materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia. Wywiódł, iż powołany przepis stwarza uprawnienie do skorzystania ze zwolnień celnych w okresie 3 lat od utworzenia spółki. Natomiast Spółka zarejestrowana została 19.12.1989 r., wobec czego towar sprowadzony 23.12.1992 r. nie jest już objęty ustawowym zwolnieniem od cła.
W skardze wniesionej do NSA Spółka zarzucała decyzjom wydanym w sprawie niezgodność z prawem, w szczególności z przepisem art. 23 ust. 1 Prawa celnego. Wywodziła, iż przedmiotowy samochód nabyła we Włoszech 14.12.1992 r., 17.12.1992 r. zaś doszło do przekroczenia granicy państwa w C. W dniu 23.12.1992 r. Spółka dostarczyła natomiast samochód do Posterunku Celnego w Ś. Dostarczenie towaru do właściwego organu celnego nie jest tożsame z jego zgłoszeniem celnym, które nastąpiło w dacie przekroczenia granicy.
Odpowiadając na skargę, organ II instancji wnosił o jej oddalenie z powtórzeniem argumentacji zawartej w zaskarżonej decyzji.
Naczelny Sąd Administracyjny doszedł do następujących ustaleń i wniosków:
Jest w sprawie niesporne, iż wobec dokonania rejestracji Spółki 19.12.1989 r., co jest równoznaczne z nabyciem osobowości prawnej i co odpowiada ustawowemu pojęciu "utworzenia spółki" w rozumieniu przepisu art. 37 ust. 5 ustawy o spółkach z udziałem zagranicznym, termin 3 lat, w którym Spółka mogła realizować ustawowe uprawnienie do bezcłowego sprowadzenia towarów - minął 19.12.1992 r. Jest również niesporne między stronami, iż przedmiotowy samochód przekroczył granicę państwa 17.12.1992 r., ostatecznie odprawiony został zaś 23.12.1992 r.
Wbrew wywodom skargi, wydane w sprawie decyzje nie naruszają prawa, zaś zaprezentowane przez stronę skarżącą poglądy wynikają z niewłaściwego rozumienia instytucji Prawa celnego.
Przede wszystkim trzeba stwierdzić, iż nie jest równoznaczny z odprawą celną fakt przekroczenia granicy celnej, która jest granicą państwa /art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. - Prawo celne - Dz.U. nr 75 poz. 445/. Zezwolenie zaś na przewiezienie towaru w głąb kraju - nie odpowiada ustawowemu pojęciu dopuszczenia towaru do obrotu na polskim obszarze celnym. Do dopuszczenia towaru przywiezionego z zagranicy do obrotu na polskim obszarze celnym może dojść jedynie w wyniku wydania przez organ celny decyzji o odprawie celnej /art. 2 pkt 12 Prawa celnego/. Może oczywiście zaistnieć sytuacja, w której organ celny działający w miejscu przekroczenia granicy jest jednocześnie organem orzekającym w sprawie odprawy celnej. W przypadku jednak, gdy strona wystąpi o przekazanie sprawy organowi celnemu właściwemu według właściwości miejscowej miejsca zamieszkania lub prowadzenia działalności przez stronę - rzeczą organu celnego granicznego jest jedynie przekazanie sprawy do organu celnego odbiorczego, uprawnionego w takiej sytuacji do wydania decyzji o odprawie celnej. Postępowanie celne bowiem prowadzi dyrektor urzędu celnego, do którego towar dostarczono lub ma być dostarczony /art. 45 ust. 4 Prawa celnego/. Osoba przewożąca towar celny przekazany w związku z przekazaniem sprawy, jest obowiązana dostarczyć go do urzędu celnego wskazanego w dokumencie przekazowym /art. 42 Prawa celnego/.