Zwolnienie od obowiązku służby wojskowej ze względu na stan zdrowia wskazuje na występowanie u zwolnionego schorzeń lub wad organizmu, które mogą powodować również ograniczenie zdolności do pracy i ta właśnie okoliczność wymaga zbadania w drodze odpowiedniego postępowania dowodowego w trybie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu wobec osób uchylających się od pracy /Dz.U. nr 35 poz. 229/ przed podjęciem czynności określonych w art. 7 tej ustawy.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Alfreda S. na decyzję Dyrektora Wydziału Zatrudnienia i Spraw Socjalnych Urzędu Wojewódzkiego w Jeleniej Górze z dnia 5 sierpnia 1985 r. w przedmiocie wpisu do wykazu osób uporczywie uchylających się od pracy i na podstawie art. 207 par. 1 i 2 pkt 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Kierownika Wydziału Planowania, Zatrudnienia i Spraw Socjalnych Urzędu Miejskiego w B., a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Dyrektora Wydziału Zatrudnienia i Spraw Socjalnych Urzędu Wojewódzkiego w Jeleniej Górze kwotę złotych sześćset tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącego.
Alfred S. wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę na decyzję Dyrektora Wydziału Zatrudnienia i Spraw Socjalnych Urzędu Wojewódzkiego w Jeleniej Górze z dnia 5 sierpnia 1985 r. nr 1/85, utrzymującą w mocy decyzję Kierownika Wydziału Planowania, Zatrudnienia i Spraw Socjalnych Urzędu Miejskiego w B. z dnia 20 czerwca 1985 r. nr 2/85, orzekającą o wpisaniu skarżącego do wykazu osób uporczywie uchylających się od pracy.
Ustalenia organów administracji wskazują, że Alfred S. był wpisany do ewidencji osób nie pracujących i nie pobierających nauki w szkole od dnia 21 kwietnia 1983 r. i od tego dnia podjął pracę czterokrotnie, lecz na krótki czas. Od daty ostatniego zwolnienia z pracy /19 stycznia 1985 r./ nie podjął stałej pracy zarobkowej.
Skarżący natomiast dowodził, że jest chory, ma chorą nogę, utyka oraz cierpi na zaniki pamięci, bóle i zawroty głowy. Ze względu na taki stan zdrowia jest wątpliwe, aby przyjęto go do pracy w uspołecznionym zakładzie pracy. Leczy się prywatnie i okresowo pracuje u rzemieślnika oraz na działce matki. Na dowód złego stanu zdrowia dołączył do skargi zaświadczenie Wojskowej Komendy Uzupełnień z dnia 31 sierpnia 1985 roku, z którego wynika, że Alfred S. został uznany za trwale niezdolnego do służby wojskowej i do służby w formacjach samoobrony ze względu na stan zdrowia oraz skreślony z ewidencji wojskowej.
Odpowiadając na skargę, organ odwoławczy podtrzymał swoje stanowisko i stwierdził, że niezdolność do służby wojskowej nie jest równoznaczna z niezdolnością do pracy zarobkowej, a tej okoliczności skarżący nie wykazał.
Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, co następuje:
Obowiązek składania organowi administracji wyjaśnień co do powodów pozostawania bez pracy bądź niepobierania nauki, określony w art. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu wobec osób uchylających się od pracy /Dz.U. nr 35 poz. 229/, nie dotyczy między innymi inwalidów zaliczonych do jednej z grup inwalidów /art. 2 pkt 2/. Z treści art. 77 tej ustawy wynika, że wpisu do wykazu osób uporczywie uchylających się od pracy można dokonać, jeżeli to uchylanie się nastąpiło z przyczyn społecznie nie usprawiedliwionych.
Jedną z przyczyn, która niewątpliwie usprawiedliwia niepodejmowanie pracy i niepobieranie nauki, jest zły stan zdrowia. Alfred S. twierdził, że jest chory i twierdzenie to uprawdopodobnił zaświadczeniem Wojskowej Komendy Uzupełnień w B. z dnia 31 sierpnia 1985 roku, z którego wynika, że ze względu na stan zdrowia został uznany za trwale niezdolnego do służby wojskowej i do służby w formacjach samoobrony oraz skreślony z ewidencji wojskowej. W tej sytuacji należało w trybie art. 4 ust. 2 tej ustawy skierować skarżącego na badanie lekarskie w celu ustalenia stanu jego zdrowia oraz wpływu tego stanu na zdolność do pracy, ponieważ treść wspomnianego zaświadczenia nasuwa przypuszczenie, że Alfred S. może mieć ograniczoną zdolność do pracy. Organy administracji nie dokonały tej czynności ani też nie zakreśliły skarżącemu terminu do przeprowadzenia stosownych badań lekarskich, wychodząc z założenia, że zwolnienie od obowiązku służby wojskowej ze względu na stan zdrowia nie świadczy jeszcze o niezdolności do pracy z tego powodu. Stanowisko takie jest nieprawidłowe. Zwolnienie od obowiązku służby wojskowej ze względu na stan zdrowia wskazuje na występowanie u zwolnionego schorzeń lub wad organizmu, które mogą powodować również ograniczenie zdolności do pracy i ta właśnie okoliczność wymagała zbadania w drodze odpowiedniego postępowania dowodowego.
Organy administracji nie wyjaśniły tej wątpliwości z naruszeniem art. 77 par. 1 Kpa, nakazującego w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Naruszenie to miało istotny wpływ na wynik sprawy, albowiem po przeprowadzeniu badań lekarskich może się okazać, że skarżący nie podejmuje stałej pracy z przyczyn usprawiedliwionych, a wówczas brak byłoby podstaw do wpisania go do wykazu osób uporczywie uchylających się od pracy.
Wobec wskazanego wyżej uchybienia, które powoduje konieczność uzupełnienia postępowania dowodowego, na podstawie art. 207 par. 1 i 2 pkt 3 Kpa uchylono zaskarżoną decyzję oraz decyzję organu administracji I instancji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 208 Kpa.