Przepis art. 7 ustawy z dnia 2 lipca 19994 r. o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych /Dz.U. nr 105 poz. 509/ chroni prawa współmałżonków nie zaś małżonków rozwiedzionych i nie może być interpretowany w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego i elementarnym poczuciem sprawiedliwości, co oznaczałoby naruszenie art. 45 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
W sytuacji domagania się prawa do lokalu przez rozwiedzionego małżonka, który lokal ten trwale opuścił z własnej woli, założył inną rodzinę i zamieszkał z tą rodziną w innym miejscu, wyłącznie sąd powszechny władny jest orzec o prawie do lokalu w wyroku rozwodowym, bądź orzekając o podziale majątku wspólnego rozwiedzionych małżonków. Do czasu orzeczenia w tym przedmiocie me jest możliwe powoływanie się w postępowaniu administracyjnym dotyczącym wymeldowania z pobytu stałego na prawo do lokalu przysługujące małżonkom na podstawie art. 7 ustawy o najmie.
Celem prowadzonego postępowania administracyjnego w przedmiocie wykonania obowiązku meldunkowego jest doprowadzenie ewidencji adresowej ludności do stanu zgodnego z rzeczywistością. Kwestie majątkowe nie mogą być rozstrzygane w tym postępowaniu, ani też nie mogą tamować postępowania administracyjnego w przedmiocie meldunkowym, jeżeli nie dotyczą ściśle ustaleń o charakterze cywilnoprawnym.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Grzegorza D. na decyzję Wojewody O. z dnia 31 sierpnia 1998 r. (...) w przedmiocie wymeldowania uchyla zaskarżoną decyzję (...).
Na wniosek Grzegorza D., będącego stroną skarżącą, Prezydent Miasta O. decyzją z dnia 23.06.1998 r. (...) orzekł o wymeldowaniu byłej żony wnioskodawcy E. M. D. z jej synem O. K. O. z pobytu stałego z lokalu nr 25 przy ul. Ch. 5 w O.
Rozstrzygając tę sprawę organ pierwszej instancji przyjął w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, że E. M. D. opuściła dotychczasowe miejsce pobytu stałego w miesiącu czerwcu 1996 r. oraz utraciła uprawnienia do pobytu w nim na mocy wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia 27 stycznia 1998 r. (...) odrzucającego apelację zainteresowanej w części dotyczącej przyznania mieszkania.
W odwołaniu od tej decyzji zainteresowana podniosła, że przedmiotowego lokalu dobrowolnie nie opuściła, tylko została pozbawiona dostępu do lokalu przez wymianę zamków w drzwiach wejściowych oraz, że Sąd nie pozbawił jej prawa do dalszego zajmowania spornego lokalu, a tylko odrzucił wniosek o przyznanie jej wyłącznie prawa do lokalu.
Po rozpatrzenia odwołania od decyzji Prezydenta Miasta O. dnia 29 czerwca 1998 r. Wojewoda O. decyzją z dnia 31.08.1998 r. (...) uchylił zaskarżoną decyzję w całości i orzekł o odmowie wymeldowania E. M. D. i jej małoletniego syna Olgierda z pobytu stałego w lokalu przy ul. C. 5 m 25 w O.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Wojewoda O. podał co następuje.
Lokal mieszkalny nr 25 przy ul. Ch. 5 w O. jest lokalem komunalnym. W aktach sprawy znajduje się umowa jego najmu zawarta z dnia 3 marca 1995 r. przez O. Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o.o. w O. z Grzegorzem D. E. M. D. wstąpiła również w stosunek najmu powyższego lokalu na mocy art. 7 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych /Dz.U. nr 105 poz. 509 ze zm./, który stanowi, że małżonkowie wspólnie zamieszkujący lokal są z mocy prawa jego najemcami chociażby umowa najmu została zawarta przez jednego z nich. Przytoczona umowa ma nadal moc obowiązującą, a zatem brak jest podstaw do uznania, że zainteresowana utraciła status współnajemczyni tego lokalu.
Wobec tego nie występuje jedna z przesłanek niezbędnych do wymeldowania zainteresowanej decyzją administracyjną.
Sąd Wojewódzki w O. wyrokiem z dnia 28 marca 1997 r. (...) rozwiązał przez rozwód związek małżeński stron, lecz nie rozstrzygnął o prawie do spornego lokalu. Sąd Apelacyjny w W. w dniu 27 stycznia 1998 r. odrzucił apelację zainteresowanej w części dotyczącej przyznania jej mieszkania, jednakże nie upoważnia to do stwierdzenia, że odwołująca się utraciła uprawnienia do zamieszkiwania w spornym lokalu.
Również występują rozbieżności w ustaleniach co do przyczyn opuszczenia przez zainteresowaną spornego lokalu.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji.
Na decyzję Wojewody O. skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniósł Grzegorz D., żądając jej uchylenia z następujących powodów.
Skarżący podaje, że jest inwalidą I grupy od ośmiu lat po wypadku samochodowym.
W czasie pobytu w szpitalu, żona skarżącego związała się z innym mężczyzną. Gdy dowiedziała się, że skarżący wraca ze szpitala, wówczas wyprowadziła się ze wspólnego mieszkania zbierając wszystkie swoje rzeczy, a następnie wystąpiła o rozwód, który został orzeczony 26 marca 1996 r.